Khẩu súng lạ của đặc nhiệm Nga

Về cơ bản, cả Val lẫn Vintorez đều là một, nhưng chúng có một số sự khác biệt để phù hợp trong những nhiệm vụ chuyên biệt, như trinh sát thì cần nhỏ gọn (AS) hay bắn tỉa thì cần ống ngắm và báng chắc chắn (VSS).

AS Val

Lực lượng đặc biệt, thường được biết tới với tên gọi Spetsnaz, luôn đóng 1 vai trò quan trọng trong học thuyết quân sự Liên Xô. Một trong những khía cạnh của tất cả các lực lượng đặc nhiệm là họ thích hoạt động bí mật, với ít âm thanh và ánh sáng nhất phát ra từ vũ khí của họ.

Thế hệ súng dành cho lực lượng Spetsnaz đầu tiên được tích hợp những ống giảm thanh (còn gọi là tiêu âm) và những viên đạn cận âm với đầu đạn mạnh.

Tuy nhiên, chừng đó là chưa đủ, từ giữa những năm 1980, việc phát triển những vũ khí mới và hiệu quả hơn những khẩu giảm thanh chắp vá này đã được khởi xướng.

Đầu tiên, những nhà phát triển từ TsNIITochMash (Viện Chế tạo máy chính xác Trung ương) ở thành phố Klimovsk đã phát triển 1 loại đạn 9mm cận âm đặc biệt, được mã hóa là 9×39 SP-5 and SP-6, loại đạn này có 1 viên “bi“ (nặng chừng 16-17g) hoặc những đầu xuyên giáp, với sơ tốc đầu đạn lên tới 280-300 m/giây.

AS Val và VSS Vintorez

Việc phát triển loại đạn đã tạm ổn, tập thể tại TsNIITochMash, do P. Serdyukov đứng đầu, đã phát triển cả một gia đình súng giảm thanh nòng 9 mm, trong đó có những loại như súng bắn tỉa giảm thanh VSS Vintorez và súng trường giảm thanh AS Val, cả 2 khẩu súng này đều có chung cách thức hoạt động và nòng giảm thanh.

AS hiện nay được sử dụng rộng rãi trong các đơn vị trinh sát của quân đội Nga, cũng như lực lượng của FSB (An ninh liên bang) hay Bộ Nội vụ.

Khẩu súng AS này hoàn toàn là 1 khẩu giảm thanh, khác với những khẩu giảm thanh chắp vá bằng cách gắn ống giảm thanh vào, nó hoạt động trên nguyên tắc trích khí.

Cò súng, trong một chừng mực nào đó giống với cò của loại Vz.58 của Cộng hòa Séc, chốt an toàn của AS tương tự với của dòng AK, nhưng cái nút chỉnh chế độ bắn thì khác, nó nằng trong khung bảo vệ cò súng, muốn chỉnh bắn chỉ cần chỉnh phía sau. Thước ngắm được thiết kế để bắn trong cự ly 25-400 m, nhưng hiệu quả thực sự chỉ chừng 200- 300m.

AS Val

Đặc nhiệm Bộ nội vụ Nga và AS Val

AS được trang bị loại đạn xuyên giáp 9x39mm, có tên SP-6, nhưng khi cần thiết, nó vẫn bắn được loại đạn “bi” SP-5 của súng bắn tỉa VSS.

Tay cầm của súng làm bằng chất dẻo, nhưng báng lại được làm từ thép. AS có ray tiêu chuẩn có thể gắn kính ngắm quang học, kính nhìn đêm hay thiết bị chỉ thị mục tiêu loại red dot (chỉ thị mục tiêu bằng chấm đỏ). Hạn chế của AS là không thể gắn lưỡi lê hay ống phóng lựu.

Các bộ phận của của súng có thể dễ dàng tháo ra để bảo trì, sửa chữa hoặc chia nhỏ để cất giữ (để trong vali), nhưng nó sẽ ko được bắn khi bộ phận giảm thanh bị tháo ra để đảm bảo an toàn và độ tin cậy.

VSS Vintorez

VSS (Vintovka Snaiperskaja Spetsialnaya: Special Sniper Rifle – súng bắn tỉa đặc biệt) được thiết kế cho các hoạt động đặc biệt.

Được phát triển tại TsNIITochMash do Petr Serdjukov làm kỹ sư trưởng, khẩu súng này được dùng để thay thế cho AK47/AKM gắn ống giảm thanh đang có trong những lực lượng đặc biệt (SpetsNaz) của quân đội Liên Xô, KGB và Bộ nội vụ.

VSS Vintorez

Lính bắn tỉa Nga với VSS Vintorez.

Để có thể đạt được hiệu quả xuyên phá như mong muốn đối với các mục tiêu có mặc áo giáp, TSNIITochMash đã phát triển một loại đạn cận âm mới, dựa trên loại đạn 7.62x39mm. Loại đạn mới dài và nặng (16gram) và có dạng bi (SP5) hay AP (SP6).

Bên trong viên đạn có một lõi thép, có thể xuyên giáp ở khoảng cách 300-400m. VSS được sử dụng từ cuối những năm 1980, và được dùng rộng rãi ở Chechnya và nhận được sự khen ngợi của binh sĩ về độ giảm thanh và tính xuyên phá tuyệt vời của loại đạn 9mm. Tầm bắn của VSS được giới hạn ở tầm 300-400m.

Lính Spetsnaz ở Gruzia 2008

VSS hoạt động trên cơ cấu trích khí, súng có một ống giảm thanh gắn liền vào nòng. Dù cái ống này có thể dễ dàng tháo ra để lau chùi nhưng xạ thủ sẽ không thể bắn nếu súng không được lắp ống giảm thanh.

VSS cũng có ray bên trái để gắn ống ngắm, thường là loại PSO-1 4X, các loại ống ngắm hay kính nhìn đêm khác đều có thể gắn trên súng, súng còn có một thước ngắm, được chia để bắn trong tầm 400m.

Báng gỗ gắn với một cái đế cao su và có thể được tháo ra để bảo quản hay cất giữ. Hộp đạn của súng có loại 10 hoặc 20 viên, làm bằng nhựa cứng.