Khái niệm “Vùng nhận dạng phòng không” có từ khi nào?

Bản đồ vùng nhận dạng phòng không do Trung Quốc đơn phương thiết lập trên biển Hoa Đông

Mới đây nhất hôm 7/12, Hàn Quốc cũng tuyên bố mở rộng vùng nhận dạng phòng không của mình trên biển Hoa Đông. Vùng nhận dạng của Hàn Quốc chồng lấn lên vùng nhận dạng phòng không của Trung Quốc. Cho đến nay vẫn chưa thấy Trung Quốc phản ứng gì về tuyên bố này.

Trước đó, ngày 23/11, Trung Quốc thiết lập “vùng nhận dạng phòng không” bao trùm cả quần đảo đang tranh chấp giữa Nhật Bản, Senkaku/ Điếu Ngư trên biển Hoa Đông.

Tờ Financial Times nhận thấy là: “Kể từ khi Thế Vận hội Olympic 2008, Bắc Kinh đã thông qua một thái độ hung hăng hơn, tiến hành các cuộc xâm nhập lãnh hải và không phận trên vùng biển tranh chấp”.

Đối với trang thông tin Foresight của Nhật, vụ việc lần này còn có một phần trách nhiệm của Washington. Tờ báo nhắc lại “Mỹ là quốc gia đầu tiên đơn phương thiết lập vùng phòng không tại khu vực này ngay sau khi Thế chiến thứ 2 kết thúc năm 1945. Nhưng vì do việc vạch định ranh giới không rõ ràng, nên mới phát sinh căng thẳng”.

Xuất phát từ điểm này mà giới truyền thông tại Trung Quốc có cùng một lập luận. Tờ Á Châu Tuần san ấn bản tại Hồng Kông nêu rõ “Khái niệm vùng nhận dạng phòng không là do chính Mỹ sáng chế ra. Lúc ban đầu, nó liên quan khoảng không gian bao gồm Bắc Mỹ và nhất là nhằm vào Liên Xô. Từ những năm 1950, Mỹ luôn trong vị thế ngự trị tại các khu vực Tây Thái Bình Dương, Hàn Quốc, Nhật Bản và Đài Loan. Và mỗi quốc gia này đã tự tạo vùng phòng không riêng cho mình dưới sự kiểm soát của Mỹ”.

Tờ nhật báo Quân độ giải phóng của Trung Quốc còn đi xa hơn nhằm xác quyết quyết định của Bắc Kinh: “Vào năm 1969, Nhật Bản đã gộp ba phần tư vùng trời biển Hoa Đông vào vùng phòng không của mình. Trong đó có đến 130 km là thuộc về Trung Quốc, và không một ai đoái hoài quan tâm. Vậy mà, ngay khi Bắc Kinh vừa xác định vùng phòng không cho mình, Nhật Bản đã ngay lập tức bày tỏ mối quan ngại. Đương nhiên là Bắc Kinh không thể nào chấp nhận kiểu nước đôi và luận điệu bá chủ này”.

Trong một bài phân tích đề tựa “Trung Quốc tung ra một thách thức với Mỹ”, được tờ Nihon Keizai Shimbun tại Tokyo trích dịch lại, nhật báo Anh Financial Times đã đưa ra “một lối diễn giải đáng ngại nhưng có thể chấp nhận được: Bắc Kinh quyết định trả thù Mỹ tại khu vực Tây Thái Bình Dương”. Tờ báo đánh giá, Trung Quốc “đang thử nghiệm thái độ của Mỹ. Họ đang tìm hiểu xem ông Obama sẵn sàng đi đến được đâu […]. Hành động khiêu khích trên của Bắc Kinh xảy ra vào giai đoạn mà Mỹ đã bắt đầu kiệt quệ do các cuộc chiến (tại Iraq và Afghanistan) và vào lúc mà Tổng thống Mỹ đang bước vào một trong những thời điểm rối ren nhất trong nhiệm kỳ của mình”.

Cuối cùng, nhật báo kinh tế này kết luận: “Việc Trung Quốc thành lập vùng phòng không đánh dấu một bước ngoặt quan trọng nhằm cân đối tương quan lực lượng tại khu vực này”.