Du học - Định hướng tương lai

Du học ngày nay vừa là con đường tiếp cận tri thức quốc tế, vừa là cơ hội để người trẻ rèn luyện kỹ năng, mở rộng tầm nhìn và thử thách bản thân trong môi trường đa văn hóa. Với nhiều bạn, đây là bước ngoặt quan trọng để khẳng định bản lĩnh và tạo nền tảng xây dựng sự nghiệp tương lai. Chính vì những lợi thế đó, số lượng du học sinh Việt Nam không ngừng gia tăng là điều có thể hiểu được, điều này phản ánh khát vọng hội nhập ngày càng mạnh mẽ của thế hệ trẻ.

Bạn Nguyễn Thảo Nguyên, 19 tuổi (Hà Nội) - đang theo học ngành Quản trị kinh doanh tại Đại học Monash (Úc) - chia sẻ: “Mình chọn du học vì muốn được trải nghiệm môi trường học tập mới mẻ, hiện đại hơn và tiếp cận cơ hội thực tập ở các tập đoàn quốc tế. Ở Việt Nam, cơ hội thực hành trong môi trường doanh nghiệp lớn còn hạn chế, trong khi tại Úc, ngay từ năm hai sinh viên đã có thể đăng ký các chương trình internship tại những công ty đa quốc gia, điều này giúp mình có bước xây dựng công việc nhanh hơn so với môi trường trong nước.

Sau khi du học mình còn nhận thấy việc sống xa nhà còn giúp mình rèn tính tự lập, tự quản lý chi tiêu, nấu ăn đến cân bằng học tập và làm thêm. Thời gian đầu mình cũng khá sốc văn hóa và khó khăn trong giao tiếp, nhưng nhờ va vấp sớm nên từ đó cải thiện phần nào ngoại ngữ, học cách hòa nhập và giờ đã tự tin hơn khi làm việc, giao tiếp với nhiều người ở nhiều quốc gia khác nhau”.

Theo khảo sát của tổ chức QS năm 2025, 72% sinh viên Việt Nam coi “cơ hội việc làm sau tốt nghiệp” là lý do hàng đầu để đi du học, cao hơn nhiều so với mức trung bình khu vực Đông Nam Á (60%). Điều này phản ánh thực tế: du học không chỉ là trải nghiệm văn hóa mà còn là “tấm vé” để bước vào thị trường lao động toàn cầu.

Du học sinh có cơ hội học tập trong những chương trình hiện đại, gắn liền thực tiễn, đồng thời rèn luyện kỹ năng mềm trong môi trường đa văn hóa. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, so với sinh viên chỉ học trong nước, những người từng du học có tỷ lệ trúng tuyển vào vị trí quản lý và chuyên môn cao hơn 20-30%, cùng với tấm bằng được đánh giá cao.

Bạn Lê Thị Mai, du học sinh tại Canada, cũng có chung quan điểm: “Ở Canada, ngoài việc học lý thuyết, mình được tham gia nhiều dự án cộng đồng và làm thêm tại các công ty. Những trải nghiệm này giúp mình rèn kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm và quản lý thời gian hiệu quả. Mình thấy rõ sự trưởng thành của bản thân chỉ sau hơn một năm, không còn là cô bé rụt rè, bỡ ngỡ lúc mới sang mà giờ đã chủ động hơn trong học tập, tự tin bày tỏ ý kiến trong lớp và sẵn sàng đảm nhận vai trò lãnh đạo trong các hoạt động nhóm. Mình cũng học được cách cân bằng giữa việc học, làm thêm và tham gia hoạt động xã hội, điều mà trước đây mình chưa bao giờ nghĩ mình có thể làm được. Những trải nghiệm này chắc chắn sẽ là hành trang quý giá cho con đường sự nghiệp sau khi tốt nghiệp".

Bạn Trung Sơn, 22 tuổi - du học sinh tại Anh - chia sẻ: “Những tháng đầu tiên thực sự rất khó khăn. Mình nhớ nhà, nhớ bạn bè và thấy cô đơn giữa môi trường hoàn toàn xa lạ. Thời tiết lạnh, đồ ăn cũng khác, nên cảm giác lạc lõng càng nhiều. Nhưng nhờ tham gia các câu lạc bộ sinh viên quốc tế và kết bạn với những người cùng cảnh, mình dần vượt qua được. Giờ đây, mình thấy mình mạnh mẽ hơn và biết cách tự chăm sóc bản thân, điều mà trước đây ở Việt Nam chưa từng phải lo”.

GS. Chung Hoàng Chương

GS. Chung Hoàng Chương chia sẻ, trong số những du học sinh Việt từng theo học lớp của ông, không ít bạn xuất phát điểm còn hạn chế, thậm chí khi rời Việt Nam vẫn chưa chuẩn bị đầy đủ về kỹ năng hay ngoại ngữ. Tuy vậy, nhờ tinh thần ham học hỏi và sự nỗ lực, các em nhanh chóng hòa nhập, bắt nhịp với môi trường mới và đạt kết quả học tập ấn tượng.

“Có những trường hợp rất đáng ghi nhận, các em đã có sáng chế, công trình nghiên cứu mang dấu ấn riêng, thậm chí thành công ở nhiều lĩnh vực khoa học. Thực tế cho thấy, khi du học sinh Việt có định hướng rõ ràng và biết tận dụng điều kiện học tập quốc tế, các em hoàn toàn có thể vươn lên và gặt hái thành công lớn”, GS. Chương nhấn mạnh.

PGS.TS. Phan Lê Thu Hằng - Chuyên gia tâm lý giáo dục

PGS.TS. Phan Lê Thu Hằng - Chuyên gia tâm lý giáo dục - cho rằng: “Cú sốc nhớ nhà là trải nghiệm phổ biến của nhiều du học sinh trong năm đầu tiên. Tuy nhiên, nếu được chuẩn bị tâm lý tốt và biết tìm kiếm sự hỗ trợ từ cộng đồng sinh viên quốc tế, các em sẽ nhanh chóng thích nghi và trưởng thành hơn rất nhiều”.

Theo thống kê của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đến năm 2024 có khoảng 190.000 du học sinh Việt Nam đang học tập tại hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ. Các điểm đến được giới trẻ Việt Nam lựa chọn nhiều nhất vẫn là Nhật Bản (hơn 50.000 người), Hàn Quốc (khoảng 40.000), Mỹ (khoảng 25.000), Úc (hơn 20.000), cùng các nước châu Âu như Anh, Đức, Pháp, Hà Lan.

So với 10 năm trước, con số này đã tăng gần gấp đôi, cho thấy du học đang dần trở thành xu hướng chung của các gia đình Việt Nam, đặc biệt ở khu vực thành thị. Sự phát triển của kinh tế, sự cởi mở trong chính sách tiếp nhận sinh viên quốc tế, cùng khát vọng vươn ra thế giới của giới trẻ chính là động lực thúc đẩy làn sóng này.

Tuy nhiên, đi kèm với cơ hội là không ít thách thức. Không phải ai cũng đủ khả năng tài chính để theo đuổi trọn vẹn chặng đường du học; áp lực học tập và hòa nhập văn hóa cũng dễ khiến sinh viên rơi vào khủng hoảng tâm lý. Một khảo sát của Viện Giáo dục Quốc tế (IIE) cho thấy, có tới 35% du học sinh gặp vấn đề về stress hoặc lo âu trong năm đầu tiên.

PGS.TS Nguyễn Thị Lan Anh - Học viện Ngoại giao

PGS.TS Nguyễn Thị Lan Anh - Học viện Ngoại giao phân tích: “Du học là cơ hội quý, nhưng không phải con đường duy nhất. Phụ huynh và học sinh cần cân nhắc kỹ năng, định hướng nghề nghiệp và khả năng tài chính. Hiện nay, nhiều trường đại học trong nước đã có chương trình liên kết quốc tế, chất lượng cao, tạo điều kiện để sinh viên nhận bằng quốc tế ngay tại Việt Nam với chi phí thấp hơn nhiều”.

Dù vậy, nhiều bạn trẻ kiên định với lựa chọn của mình. Bởi lẽ, du học không chỉ mở ra cánh cửa tri thức mà còn rèn luyện khả năng thích ứng, tư duy độc lập và bản lĩnh vượt qua khó khăn - những yếu tố quan trọng để thành công trong xã hội toàn cầu hóa.