Điều gì đang làm dấy lên nỗi lo về cuộc khủng hoảng diesel?

Tin Thị trường: Giá dầu diesel ở Châu Âu tăng

Xuất khẩu dầu diesel của Mỹ sang Châu Âu sụt giảm

Ảnh minh họa

Dự báo tăng giá

Moody's dự đoán trong tuần này rằng giá dầu diesel chỉ riêng ở Mỹ sẽ tăng thêm hơn 1 USD so với mức trước đại dịch trong năm nay, đạt 4,50 USD mỗi gallon. Tại châu Âu, nhập khẩu nhiên liệu từ Ấn Độ tăng gấp ba lần trong tháng 2, cho thấy nhu cầu mạnh hơn. Tuy nhiên, nguồn cung đã trở nên phức tạp.

Tại Mỹ, tồn kho sản phẩm chưng cất vẫn dưới mức trung bình 5 năm mặc dù có vài tuần tăng với tỷ lệ khá lớn vào đầu năm nay. Tại châu Âu, công suất lọc dầu có giới hạn nên người châu Âu đang phụ thuộc vào nhập khẩu. Tuy nhiên, với việc hạn chế nhập khẩu dầu thô của Nga sang Ấn Độ, việc nhập khẩu cũng có thể trở nên đắt đỏ hơn.

Các kho chứa tại nhà máy lọc dầu Los Angeles của Marathon Petroleum (Nguồn: Reuters)

Ông John Kemp, nhà phân tích thị trường cấp cao của Reuters, đã viết trong một chuyên mục trong tuần này rằng dòng chảy thương mại đang bắt đầu cải thiện sau những khó khăn năm ngoái mặc dù lãi suất vẫn cao và điều này đang đẩy nhu cầu diesel cao hơn.

Trích dẫn dữ liệu từ Cục Phân tích Chính sách Kinh tế Hà Lan, ông cho biết doanh thu thương mại thế giới đã tăng lên mức cao nhất trong 10 tháng vào tháng 1. Ông cũng trích dẫn thông tin từ Sân bay Heathrow ở London, nơi báo cáo rằng sân bay này đã trải qua giai đoạn khởi đầu năm bận rộn nhất trong lĩnh vực vận chuyển hàng hóa kể từ trước đại dịch.

Ảnh minh họa

Dữ liệu từ các trung tâm thương mại như Singapore, Nhật Bản và Hàn Quốc cũng như dữ liệu cảng từ Mỹ dường như cũng chỉ ra xu hướng tăng cường thương mại trên toàn thế giới.

Những dấu hiệu cho thấy hoạt động này đang khởi sắc cho thấy rằng có thể sẽ có thêm nhiều tin tức tương tự xuất hiện, dẫn đến nhu cầu dầu diesel cao hơn - vốn đã khá mạnh.

Hơn thế nữa, việc định tuyến lại hàng loạt các tàu ra khỏi Biển Đỏ và vòng quanh Châu Phi đã dẫn đến nhu cầu về nhiên liệu cao hơn và hiện nay, và nhiên liệu đó hiện nay thường là diesel.

Tàu container Maersk Sentosa đi về hướng nam để ra khỏi kênh đào Suez (Nguồn: CNBC)

Sự thiếu hụt đã được dự đoán

Một năm trước, các nhà kinh doanh dầu mỏ đã đặt cược vào tình trạng thiếu dầu diesel. Họ có lý do chính đáng cho việc đó. Trong thời gian phong tỏa vì đại dịch, thương mại tăng cao và nhu cầu về dầu diesel cũng tăng theo.

Tuy nhiên, sản lượng không tăng đột biến, dẫn đến thị trường mất cân bằng, khó tránh khỏi tình trạng thiếu hụt. Chỉ khi hoạt động kinh tế sụt giảm do lãi suất cao mới giúp thế giới tránh được tình trạng này.

Ảnh minh họa

Tuy nhiên, hiện nay, có vẻ như hoạt động kinh tế đang bắt đầu phục hồi, có thể được hỗ trợ bởi triển vọng cắt giảm lãi suất, đặc biệt là ở Mỹ. Điều này có nghĩa là nhu cầu nhiên liệu cao hơn. Và công suất lọc dầu vẫn còn hạn chế sau nhiều lần ngừng hoạt động trong thời gian phong tỏa. Tất cả điều này chỉ ra giá cao hơn.

Giá nhiên liệu tăng cao chưa bao giờ là tin tốt trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế vẫn còn mong manh tại các thị trường trọng điểm. Giá nhiên liệu cao hơn đặt ra giới hạn tiêu thụ tự nhiên tại một số thời điểm khi các hãng vận tải hàng hóa chuyển chi phí cao hơn sang cho khách hàng. Giống như phần còn lại của thị trường dầu mỏ, giá cả đóng vai trò điều tiết cung và cầu một cách tự nhiên.

Ảnh minh họa

Phụ thuộc vào lãi suất

Tuy nhiên, như đã đề cập ở trên, các ngân hàng trung ương có kế hoạch cắt giảm lãi suất trong năm nay. Fed có kế hoạch cắt giảm tới ba lần. Và điều này, như ông Kemp chỉ ra, sẽ chỉ tăng cường hoạt động công nghiệp và dẫn đến nhu cầu về dầu diesel thậm chí còn cao hơn, khi ngoài vận tải thì nó còn được sử dụng trong sản xuất và xây dựng.

Khi đó, tình trạng thiếu hụt bắt đầu ngày càng có khả năng xảy ra, cũng như giá dầu thô tăng cao khi các nhà máy tinh chế tăng tỷ lệ chưng cất trung bình. Nhưng nó sẽ phụ thuộc vào quy mô của việc cắt giảm lãi suất.

Chủ tịch Cục dự trữ liên bang (Fed) Jerome Powell (Nguồn: CNBC)

Ông Kemp kỳ vọng mức cắt giảm lãi suất sẽ vừa phải nhằm hạn chế khả năng bùng nổ nhu cầu tiêu dùng vốn gần như chắc chắn sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt nhiên liệu. Có lẽ các ngân hàng sẽ cẩn thận. Có lẽ họ thậm chí sẽ trì hoãn việc cắt giảm lãi suất như một cách để quản lý tình hình.

Tuy nhiên, nếu hoạt động đã tăng lên bất chấp lãi suất vẫn cao, điều này có nghĩa là thị trường đang tự phục hồi và các ngân hàng trung ương không thể kiềm chế nhu cầu nhiên liệu thông qua các quyết định chính sách tiền tệ của họ. Thứ duy nhất có thể làm được điều đó chính là thị trường.