Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh: Chìa khóa đưa Việt Nam vào kỷ nguyên mới

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, sáng 29/10, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, Quốc hội thảo luận ở hội trường về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026; Kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch 05 năm giai đoạn 2021-2025, phát triển kinh tế - xã hội; cơ cấu lại nền kinh tế.

Đại biểu Tạ Đình Thi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường ( Đoàn ĐBQH TP Hà Nội)

Đóng góp ý kiến vào nội dung trên, Đại biểu Tạ Đình Thi bày tỏ sự đồng tình cao với các báo cáo của Chính phủ về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và giai đoạn 2021-2025, đồng thời tập trung phân tích hai trọng tâm lớn là chuyển đổi số và chuyển đổi xanh - những động lực quan trọng của phát triển bền vững.

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định rõ định hướng phát triển đất nước giai đoạn 2021-2030, trong đó nhấn mạnh đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia, phát triển kinh tế số và kinh tế xanh, hướng tới kinh tế tuần hoàn trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Gần 5 năm qua, Việt Nam đã đạt nhiều kết quả đáng ghi nhận: chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2025 đứng thứ 44/139 quốc gia, 100% xã có cáp quang, phủ sóng 5G đạt 26%; chỉ số phát triển Chính phủ điện tử đứng thứ 71/193; năng lượng tái tạo chiếm tỷ trọng ngày càng cao; triển khai chương trình 1 triệu ha lúa phát thải thấp tại Đồng bằng sông Cửu Long.

Tuy nhiên, theo đại biểu, hai quá trình này vẫn đối mặt với những thách thức lớn về thể chế, nguồn lực và nhận thức xã hội.

Chuyển đổi số: Tỷ lệ nội địa hóa công nghệ mới chỉ đạt 36,6%, khu vực FDI chiếm tới 75% kim ngạch xuất khẩu; doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là khối SME, chưa đủ năng lực tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Hạ tầng số còn thiếu đồng bộ, vùng sâu vùng xa vẫn là “điểm trắng” về chuyển đổi số, nhân lực công nghệ cao còn hạn chế.

Chuyển đổi xanh: Nền kinh tế vẫn phụ thuộc vào khai thác tài nguyên và lao động giá rẻ; công nghiệp chế biến, chế tạo chỉ chiếm 24,7% GDP. Nguồn vốn cho các dự án xanh còn hạn hẹp, chưa thu hút mạnh mẽ đầu tư tư nhân. Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu ngày càng tác động nghiêm trọng, đặc biệt tại Đồng bằng sông Cửu Long - vùng nông nghiệp trọng điểm của cả nước.

Đại biểu Tạ Đình Thi cho rằng, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh không thể coi là cuộc đua ngắn hạn, mà là hành trình dài hạn, căn bản và toàn diện, đòi hỏi sự kiên định, đồng bộ và quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành.

Đại biểu đề xuất cần thực hiện đồng bộ “bộ tứ nghị quyết trụ cột” cùng các chính sách Quốc hội đang xem xét, để định hình rõ hình ảnh Việt Nam trong kỷ nguyên mới - “Quốc gia số, Quốc gia xanh”.

Về chuyển đổi số: Việt Nam không chỉ cần bắt kịp mà phải tiến tới dẫn dắt trong một số lĩnh vực trọng điểm của Cách mạng công nghiệp 4.0; phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, các trung tâm R&D về AI, bán dẫn; hình thành nền kinh tế số năng động dựa trên công nghệ “Made in Vietnam”.

Về chuyển đổi xanh: Phát triển nông nghiệp carbon thấp, công nghiệp xanh, dịch vụ bền vững; đưa Đồng bằng sông Cửu Long trở thành biểu tượng toàn cầu về thích ứng với biến đổi khí hậu; tận dụng tiềm năng năng lượng gió, mặt trời, sinh khối để bảo đảm an ninh năng lượng và hướng tới xuất khẩu năng lượng sạch.

Khép lại phần phát biểu, đại biểu Tạ Đình Thi bày tỏ niềm tin rằng, với sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý hiệu quả của Nhà nước, sự giám sát của Quốc hội cùng sức mạnh đại đoàn kết toàn dân, Việt Nam sẽ thực hiện thành công hai cuộc chuyển đổi lớn - chuyển đổi số và chuyển đổi xanh để trở thành một quốc gia hiện đại, phát triển bền vững, được bạn bè quốc tế nể trọng và các thế hệ tương lai tự hào.