Chống hàng giả phải bắt đầu từ doanh nghiệp

Hiện nay, tình trạng hàng giả và xâm phạm sở hữu trí tuệ (SHTT) đang diễn ra rất phức tạp, đa dạng trên nhiều mặt hàng, nhiều lĩnh vực. Cụ thể như sao chép kiểu dáng, giả mạo chỉ dẫn địa lý, xâm phạm sáng chế, các giải pháp khoa học, cạnh tranh không lành mạnh, tranh chấp quyền SHTT. Nguyên nhân làm phát sinh hàng giả, hàng xâm phạm SHTT ở Việt Nam xuất phát từ cả nhận thức của người sản xuất, người tiêu dùng và cả khâu quản lý nhà nước, việc thực thi pháp luật.

Tổng cục QLTT đang siết chặt quản lý kinh doanh hàng giả, không nhãn mác trên mạng xã hội

Tội phạm sản xuất, buôn bán hàng nhái, hàng giả, hàng kém chất lượng và xâm phạm SHTT đang ngày càng phức tạp với phương thức, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi. Trong đó, các đối tượng sản xuất sử dụng nguồn nguyên vật liệu chất lượng giá thành thấp, thậm chí trôi nổi trên thị trường, không rõ nguồn gốc xuất xứ để pha trộn với một lượng hàng thật. Hoặc tự sản xuất hàng theo mẫu mã có sẵn của DN đang hút khách trên thị trường, sau đó dán nhãn mác của chính các DN đã đăng ký nhãn hiệu rồi bán "lụi" ra thị trường.

Ngoài việc giả hàng ngoại nhập, rất nhiều nhãn hàng trong nước cũng bị các đối tượng làm nhái, ăn cắp mẫu mã một cách trắng trợn. Nguyên nhân rất đơn giản là khi "chính chủ" phát hiện hàng nhái, có đâm đơn kiện lại dễ rơi vào cảnh "được vạ thì má đã sưng" do thủ tục pháp lý, trình tự giải quyết các vụ kiện về hàng giả, tranh chấp SHTT mất quá nhiều thời gian.

Từ nguyên nhân trên, hầu hết các DN quy mô nhỏ và vừa vẫn chưa dành cho công tác bảo hộ sản phẩm, đăng ký quyền sở hữu trí tuệ sự quan tâm đúng mực. Theo ông Mạc Quốc Anh - Phó chủ tịch, Tổng thư ký Hiệp hội DNNVV TP Hà Nội, thực tế, ngay tại địa bàn Hà Nội hiện có hơn 230.000 DN, trong đó 97-98% là DNNVV, nhưng có hơn 50% DN mù mờ về các quy định liên quan đến SHTT, có DN thờ ơ không đăng ký SHTT, có DN đã đăng ký nhưng khi bị vi phạm thì không biết trình tự, cách thức xử lý như thế nào.

Nhấn mạnh về việc DN cần chủ động hơn nữa trong cuộc chiến chống hàng giả, Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) Trần Hữu Linh cũng khẳng định, cuộc chiến chống hàng giả, xâm phạm quyền SHTT không thể đạt được hiệu quả như mong muốn nếu như không có sự hợp tác một cách chủ động, tích cực của các DN sản xuất kinh doanh. Lực lượng QLTT cũng như các lực lượng thực thi khác sẽ luôn đồng hành cùng DN, bảo vệ quyền lợi của DN. Nhưng DN cũng phải nâng cao trách nhiệm của mình trong việc quản lý chặt chẽ về quy trình sản xuất hàng hoá (vật tư, thiết bị, tem, bao bì, nhãn và nhãn hiệu hàng hoá… không để thất thoát) và hệ thống phân phối hàng hóa để chủ động phát hiện, ngăn chặn hàng giả, hàng xâm phạm quyền SHTT. Mặt khác, DN cần thường xuyên cung cấp thông tin cho lực lượng chức năng khi phát hiện hàng giả, hàng xâm phạm quyền SHTT để kịp thời kiểm tra, xử lý vi theo quy định…

Trong thời gian tới, khi các quy định trong các hiệp định thương mại tự do mà Việt Nam đã ký kết với các nước trong khu vực và thế giới được thực thi, việc đảm bảo quyền SHTT sẽ là một trong những điều kiện tiên quyết để DN Việt Nam có thể vững bước ra thị trường quốc tế.

Tùng Phong