Thúc đẩy hoạt động đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp

Ngày 7/12, tại Hà Nội, Bộ KH&CN tổ chức Hội thảo “Thúc đẩy hoạt động đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp và Định hướng của Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia giai đoạn 2021-2025” theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến.

Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng phát biểu tại hội thảo

Theo Bộ KH&CN, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được coi là một trụ cột cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Chủ trương và chiến lược thúc đẩy doanh nghiệp đổi mới công nghệ, lấy doanh nghiệp làm trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia được thể hiện trong nhiều Nghị quyết của Đảng, Quốc hội và Chính phủ.

Chính sách hỗ trợ và thúc đẩy gồm các mục tiêu hỗ trợ vốn cho các hoạt động đổi mới công nghệ; mở rộng hình thức hỗ trợ tài chính cho dự án đổi mới công nghệ; từng bước thực hiện bảo lãnh vay vốn bằng công nghệ cho doanh nghiệp có thể vay vốn từ các ngân hàng thương mại.

Kinh nghiệm của các quốc gia phát triển có trình độ công nghệ tiên tiến và hiện đại cho thấy, các quỹ đổi mới công nghệ Chính phủ thành lập để tài trợ, hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp thông qua các dự án đổi mới công nghệ dưới hình thức tài trợ, cho vay, hỗ trợ lãi suất vay và bảo lãnh vay vốn. Quỹ đổi mới công nghệ có vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ doanh nghiệp, chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa, hấp thụ và làm chủ công nghệ mới; ứng dụng và phát triển công nghệ hiện đại, đưa công nghệ trở thành phương tiện, công cụ chủ yếu để nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm và đặc biệt tạo ra giá trị gia tăng mới cho hàng hóa.

Đối với Việt Nam, Quỹ Đổi mới công nghệ quốc gia (Quỹ NATIF) được Chính phủ thành lập và đi vào hoạt động từ 2015, vừa là đơn vị sự nghiệp phục vụ quản lý nhà nước trực thuộc Bộ KH&CN, vừa là tổ chức tài chính nhà nước, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận, có chức năng cho vay ưu đãi, hỗ trợ lãi suất vay, bảo lãnh để vay vốn, tài trợ cho các tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp thực hiện nghiên cứu, chuyển giao, đổi mới và hoàn thiện công nghệ. Ngay sau khi đi vào hoạt động, Quỹ tập trung ưu tiên tài trợ để thực hiện các nhiệm vụ KH&CN theo đặt hàng của Nhà nước; nhiệm vụ KH&CN có tác động lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, chuyển giao các công nghệ cao, công nghệ tiên tiến do tổ chức, cá nhân và doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế đề xuất.

Toàn cảnh hội thảo

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng nhấn mạnh tầm quan trọng của đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp cũng như các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về nội dung này. Nhằm xây dựng Quỹ NATIF tiếp tục phát triển, hoạt động hiệu quả, đóng góp hiệu quả cho các hoạt động ứng dụng, chuyển giao công nghệ, đổi mới công nghệ của doanh nghiệp. Theo Thứ trưởng Trần Văn Tùng, thời gian tới, hoạt động tiếp tục hỗ trợ đổi mới công nghệ tại doanh nghiệp là việc được Bộ KH&CN, Chính phủ hết sức quan tâm. Quỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, ứng phó với những khó khăn sau đại dịch Covid-19 và giải các bài toán thực tiễn đặt ra.

Tại hội thảo, các doanh nghiệp đã cùng chia sẻ những câu chuyện, kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình đổi mới công nghệ, những khó khăn trong quá trình triển khai và đề xuất các giải pháp, kiến nghị thời gian tới. Các doanh nghiệp kiến nghị và mong muốn giảm dần thủ tục và thời gian xét chọn; giao thẩm quyền nhiều hơn cho doanh nghiệp đối với các khoản chi đối ứng sử dụng nguồn kinh phí của doanh nghiệp; xây dựng, hoàn thiện chính sách thúc đẩy thị trường công nghệ, chính sách khuyến khích doanh nghiệp tích cực đổi mới công nghệ; tập trung vào công trình, đề tài trọng điểm và nâng mức đầu tư cao hơn; có chính sách khuyến khích doanh nghiệp nghiên cứu, phát triển công nghệ gắn với đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp cận các công nghệ mới, tiên tiến, đồng thời được hỗ trợ chuyển giao để có thể đi tắt, đón đầu trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0.

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân phát biểu tại hội thảo

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân cho rằng, trong công cuộc đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước với tầm nhìn đến năm 2045 như Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã đề ra, KH&CN được xác định là một trong những động lực thúc đẩy quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tại Việt Nam đã bắt đầu phát triển tương đối rõ nét. Việt Nam có khoảng hơn 3.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, tổng số vốn được công bố đầu tư đạt xấp xỉ 1 tỷ USD liên tiếp trong 2 năm, tăng gấp 3 lần so với năm 2017, đưa Việt Nam trở thành một quốc gia năng động thứ 3 Đông Nam Á với khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Sự phát triển của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo hiện nay có đóng góp rất lớn của các tổ chức trung gian, trong đó có các quỹ hỗ trợ tài chính như Quỹ NATIF và thực tế đã có tác động quan trọng tới việc tăng năng suất, chất lượng và nguồn thu nhập của cả doanh nghiệp lẫn người lao động. Ông Nguyễn Văn Thân kiến nghị, để các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa có thể tiếp cận dễ dàng hơn đối với các chính sách của Quỹ, các thủ tục hành chính cần phải đơn giản hóa hơn nữa. Ngoài ra, việc phối hợp giữa Quỹ và Ngân hàng cũng phải thật nhuần nhuyễn và thống nhất để tránh trường hợp vì sự chênh lệch trong tư duy, trình độ, năng lực của hai bên khiến cho doanh nghiệp không thể tiếp cận được với chính sách hỗ trợ.

N.H

Đổi mới sáng tạo sẽ là động lực tăng trưởng mới cho Việt Nam

Thủ tướng: Các DNNN phải đi đầu trong nghiên cứu phát triển, đổi mới công nghệ

Ngành dầu khí trước thách thức đổi mới công nghệ

Không đổi mới công nghệ, DN Việt Nam tụt hậu