Thiết bị y tế - “Tiền nào của nấy”?

1 stent, 3 giá tiền khác nhau

Theo ông Phạm Lương Sơn, Phó tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, cùng stent mạch vành của Đức, giá tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thanh Hóa là hơn 58 triệu đồng, trong khi tại Bắc Giang chỉ có 29,4 triệu đồng, một cơ sở y tế ở Đồng Nai là 38,5 triệu đồng. Hay như ổ khớp, cũng cùng chủng loại nhưng tại Phú Thọ giá 58 triệu đồng, tại Thanh Hóa 38 triệu đồng; thủy tinh thể thì giá từ 200.000 đồng nhân cứng lên đến 28 triệu đồng nhân mềm…

Phẫu thuật đặt stent

Ông Sơn nhấn mạnh, do sự chênh lệch trang thiết bị, vật tư y tế cùng loại rất lớn nên phải tổ chức đấu thầu tập trung quốc gia ngay trong năm nay và tập trung vào 6 nhóm sử dụng nhiều và giá trị thanh toán lớn. Trên cơ sở số tiền đã phải thanh toán, ông Sơn phân nhóm:

Nhóm 1: Thủy tinh thể nhân tạo các loại: Trong năm 2017, Quỹ BHYT thanh toán gần 300.000 thủy tinh thể với giá trị gần 900 tỉ đồng. Tuy nhiên do dải giá rất rộng, từ 200.000 đồng nhân cứng lên 28 triệu đồng nhân mềm, nên theo BHXH Việt Nam, cần chia nhỏ dải giá theo nhóm tiêu chí kỹ thuật.

Nhóm 2: Stent động mạch vành: Năm qua, Quỹ BHYT thanh toán hơn 29.500 stent với giá trị gần 1.100 tỉ đồng. Mức giá dao động 12-60 triệu đồng, chưa kể stent sinh học có giá trên 200 triệu đồng/chiếc.

Nhóm 3: Khớp nhân tạo: Số lượng thanh toán năm 2017 là hơn 16.000 chiếc với tổng giá trị 541 tỉ đồng.

Nhóm 4: Kim luồn tĩnh mạch: Năm qua, Quỹ BHYT thanh toán gần 15 triệu chiếc, tổng chi trên 156 tỉ đồng.

Nhóm 5: Đinh nẹp, ốc vít: Số lượng sử dụng rất lớn, gần 813.000 chiếc, tương đương 952 tỉ đồng.

Nhóm 6: Bóng nong: Năm 2017, Quỹ BHYT thanh toán hơn 40.000 cái, tổng giá trị trên 294 tỉ đồng.

Tránh “nền y tế giá rẻ”

Trước những dẫn chứng về sự chênh lệch giá vật tư mà BHXH đưa ra, ông Nguyễn Xuân Hiệp, Giám đốc Bệnh viện Mắt Trung ương giải thích, do có nhiều hãng khác nhau, đầu tư công nghệ khác nhau nên dẫn đến giá khác nhau.

Theo ông Hiệp, hiện có quá nhiều nhà cung cấp thủy tinh thể đến từ nhiều quốc gia. Ngay cùng một nước cũng có nhiều tiêu chí khác nhau, trong mỗi nước lại có nhiều hãng, chưa kể các hãng còn liên doanh với các nước khác... nên kiểm soát về giá và chất lượng rất khó.

Ông Hiệp cũng cho biết thêm, hiện nay không chỉ thủy tinh thể của Mỹ vào Việt Nam mà còn có của Hàn Quốc, Hy Lạp. Nếu đấu thầu, Bệnh viện Mắt Trung ương mong muốn có văn bản quy phạm rõ ràng để thực hiện, bởi theo quy chế đấu thầu hiện hành, nếu lấy theo giá thấp nhất trong tình trạng nhiều nhà cung cấp mới như hiện nay, e rằng không bảo đảm chất lượng.

Ông Nguyễn Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế cũng đồng quan điểm khi cho rằng, cơ quan này đang cân nhắc kỹ đưa ra những tiêu chí kỹ thuật, giá phù hợp để xây dựng nghị định về đấu thầu trang thiết bị y tế tránh “nền y tế giá rẻ”.

“Thuốc kém chất lượng có thể điều chỉnh thay thuốc, nhưng vật tư y tế cấy vào con người mà mổ lấy ra không phải dễ” - ông Tuấn bày tỏ.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết, Bộ Y tế đang giúp Chính phủ xây dựng nghị định đấu thầu trang thiết bị y tế, trong đó có vật tư y tế theo tiêu chí chất lượng. Bà Tiến lý giải: “Không phải cứ tên vật tư như vậy thì giá phải giống nhau, mà còn căn cứ vào cấu hình của trang thiết bị y tế”.

Kết luận trước các vấn đề trên, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị Bộ Y tế làm đề án trình Chính phủ cho phép Bộ thí điểm đấu thầu vật tư y tế, cần sớm thực hiện trong năm nay. Đầu tiên có thể thí điểm trong chính phạm vi các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế, chọn một số vật tư đấu thầu có thể căn cứ trên gợi ý của BHXH. Phó Thủ tướng nhấn mạnh: “Đấu thầu trên tinh thần công khai, minh bạch, chất lượng phải đặt lên hàng đầu, bảo đảm tính cạnh tranh về giá, nhưng không thể vì giá mà hy sinh quyền lợi của người bệnh”.