Sự cố Mỹ - Trung trước ngày khai mạc G20

Sự cố Tổng thống Mỹ Barack Obama dùng cầu thang thông thường, không có thảm đỏ khi ông bước xuống máy bay tại sân bay thành phố Hàng Châu đã gây ra nhiều điều suy đoán rằng Tổng thống Mỹ không được Bắc Kinh đón tiếp chu đáo. Ngày 4/9 tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) đưa tin, một quan chức Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho hay: Chính Washington đã quyết định dùng cầu thang thường và từ chối đề nghị của Bắc Kinh nhằm cung cấp thang bộ có trải thảm đỏ cho nhà lãnh đạo Mỹ giống các nguyên thủ khác.

Tổng thống Mỹ Barack Obama xuống sân bay Hàng Châu ngày 4/9

Nhưng còn các sự cố khác phía Trung Quốc đến nay không đưa ra lời giải thích nào. Thứ nhất là việc một quan chức Trung Quốc đã cản trở cố vấn an ninh Mỹ Sunsan Rice khi bà đi qua khu vực dành cho truyền thông và tiến tới đoàn xe hộ tống Obama. Vụ việc này đã khiến hai quan chức này mâu thuẫn và đôi co với nhau. Thứ hai, quan chức kể trên cũng cản trở các nhà báo khi họ đứng tại vị trí sau dãy ngăn để tác nghiệp đưa tin về Tổng thống Obama tại sân bay. Việc này khiến cho một trợ lý báo chí của Nhà Trắng phải can thiệp thì lại chính vị quan chức nêu trên nổi nóng và khi đôi co đã có lỗi khiếm nhã. Thứ ba, an ninh Trung Quốc tiếp tục cản trở các nhà báo vào phòng hội đàm của hai nhà lãnh đạo.

Trước các sự cố nêu trên, một số nhà ngoại giao cho rằng, Trung Quốc cố ý gây ra sự cố ngoại giao này. Cựu đại sứ Mexico tại Trung Quốc, ông Jorge Guajardo lên tiếng: “Trung Quốc biết cách phải đón tiếp các nhà lãnh đạo tại sân bay như thế nào cho đúng. Họ sẽ không làm sai trừ khi họ muốn như vậy. Sự cố này thật là một thông điệp mà Chính phủ Trung Quốc gửi tới người dân rằng họ có thể phớt lờ Tổng thống Mỹ”.

Trước khi đến Trung Quốc, ngày 2/9, trong cuộc trả lời phỏng vấn Đài CNN, Tổng thống Barack Obama nói rằng Mỹ ủng hộ Trung Quốc “trỗi dậy hòa bình” nhưng Bắc Kinh cần hiểu rằng “sức mạnh càng lớn thì trách nhiệm càng cao”. “Khi chúng tôi thấy họ (Trung Quốc) vi phạm luật pháp và chuẩn mực quốc tế, như chúng ta đã thấy trong một số vụ việc ở Biển Đông hay trong một số hành vi của họ về chính sách kinh tế, chúng tôi luôn cứng rắn. Và chúng ta phải cho họ thấy rằng, hành động đó sẽ phải gánh chịu hậu quả”, ông Obama nhấn mạnh.

Phát biểu của Tổng thống Obama trước ngày đi dự Hội nghị thượng đỉnh G20 chắc đã làm Trung Quốc khó chịu. Các sự cố nêu trên rất có thể là sự “trả đũa” của Bắc Kinh.

Ngược lại, với các hành xử của Bắc Kinh, ông Obama đã phát biểu với báo giới trước thềm khai mạc Hội nghị G20 chiều ngày 4/9 rằng: Mọi người không nên “nghiêm trọng hóa” vấn đề. Đồng thời cho biết sự cố xảy ra do sự khác nhau trong phương thức hậu cần ở mỗi nước. Có thể thấy, thái độ “không chấp” của Obama.