STEM Innovation Petrovietnam sẽ tạo ra một thế hệ học sinh mới

Cú hích mạnh mẽ nâng cấp hạ tầng dạy học STEM trên phạm vi rộng từ STEM Innovation Petrovietnam.

Tầm nhìn quốc gia về đào tạo nhân lực công nghệ

Là một giáo viên trẻ, có nhiều tâm huyết tìm tòi nghiên cứu giảng dạy về STEM, khi được hỏi về chương trình “STEM Innovation Petrovietnam” đang được Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) triển khai, thầy Nguyễn Sỹ Lợi đã khẳng định: “Sẽ có một thế hệ học sinh mới được tự tin đam mê nghiên cứu khoa học - công nghệ”.

Thầy Lợi cho rằng, đây không chỉ là một dự án đầu tư cơ sở vật chất, mà là một chương trình mang ý nghĩa chiến lược, tạo dấu ấn đột phá đối với giáo dục Việt Nam. Với mục tiêu xây dựng 100 phòng thực hành giáo dục STEM đạt chuẩn quốc tế tích hợp AI, Robotics, IoT và các công nghệ hiện đại chỉ trong 100 ngày cho thấy quy mô lớn và tốc độ triển khai hiếm có. Đây là cú hích mạnh mẽ nâng cấp hạ tầng dạy học STEM trên phạm vi rộng. Điểm đáng chú ý đầu tiên là tác động đến hạ tầng giáo dục. Những phòng học chuẩn quốc tế được trang bị đầy đủ thiết bị AI, robotics, IoT… giúp học sinh được tiếp xúc với công nghệ cao ngay trong trường, thay vì chỉ xem qua màn hình hoặc học lý thuyết khô khan.

Việc chương trình được khởi xướng từ lãnh đạo cấp cao và giao cho một tập đoàn năng lượng hàng đầu triển khai thể hiện cam kết mạnh mẽ trong chiến lược đào tạo nguồn nhân lực công nghệ cao, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo của đất nước. Điều này cho thấy một tầm nhìn quốc gia về đào tạo nhân lực công nghệ, đặt nền móng cho lực lượng lao động chất lượng cao trong bối cảnh kinh tế số phát triển mạnh.

Bằng việc đưa công nghệ tiên tiến đến nhiều địa phương, chương trình mang lại cơ hội tiếp cận bình đẳng hơn cho học sinh trên khắp cả nước. Những công cụ học tập hiện đại không còn là đặc quyền của các trường lớn, mà trở thành tài sản chung thúc đẩy sáng tạo và tri thức. Điều này có ý nghĩa đặc biệt đối với học sinh ở các khu vực khó khăn. Các em không chỉ được học mà còn được trải nghiệm công nghệ, hiểu rằng mình hoàn toàn có cơ hội làm chủ khoa học kỹ thuật.

Thầy Nguyễn Sỹ Lợi trong một giờ giảng dạy bằng phương pháp giáo dục STEM.

Đặt nền móng cho một hệ sinh thái giáo dục số

Theo thầy Lợi, giáo dục STEM không chỉ là việc dạy bốn môn Khoa học - Công nghệ - Kỹ thuật - Toán theo cách truyền thống. Cốt lõi của STEM là phương pháp dạy học liên ngành, gắn lý thuyết với thực tiễn và đặt học sinh vào vai người giải quyết vấn đề. Từ chỗ chỉ học thuộc công thức, các em sẽ phải lập trình robot, chế tạo mô hình, thiết kế hệ thống… Qua mỗi dự án, học sinh buộc phải tư duy logic, phân tích lỗi sai, sáng tạo giải pháp mới. Đó là những kỹ năng quan trọng nhất của thế kỷ 21. Nhờ mô hình học tập này, học sinh sẽ được chuyển đổi từ tư duy “nghe - chép - làm theo” sang tư duy “hỏi - thử - làm lại”. Các em được khuyến khích khám phá, chủ động tìm hiểu, thử nghiệm và không ngại thất bại.

Nhìn lại nhiều năm dạy STEM, thầy Lợi thẳng thắn chỉ ra ba nhóm khó khăn lớn: Thứ nhất, các bộ robot, cảm biến, bộ lập trình hay vật liệu thí nghiệm đều có giá rất cao. Nhiều trường học không đủ ngân sách, giáo viên phải sáng tạo bằng các vật liệu tái chế, dẫn đến việc khó triển khai những nội dung công nghệ cao.

Thứ hai, một tiết học 45 phút không đủ để học sinh hoàn thành một dự án STEM. Từ lên ý tưởng đến thử nghiệm sản phẩm đều cần thời gian, trong khi chương trình chính khóa lại khá nặng.

Thứ ba, để làm được một bài học STEM hoàn chỉnh, giáo viên phải kết hợp kiến thức của nhiều môn. Điều này đòi hỏi sự đầu tư rất lớn về công sức và không phải thầy cô nào cũng có thể đảm nhận.

Thầy Nguyễn Sỹ Lợi: "Việc Petrovietnam đầu tư mạnh mẽ cho 100 phòng học STEM trên cả nước là một cú hích đúng lúc và rất cần thiết. Khi thiết bị hiện đại đã có sẵn, giáo viên có điều kiện đổi mới phương pháp dạy học; còn học sinh được học qua thực hành, khám phá và sáng tạo thực sự".

Chính vì vậy, theo thầy Lợi, giá trị lớn nhất của 100 phòng STEM mà Petrovietnam dày công đầu tư không nằm ở con số, mà ở khả năng kết nối chúng lại thành một mạng lưới.

Ở cấp độ trong nước, các trường có thể chia sẻ giáo án, mô hình giảng dạy, các dự án thành công. Học sinh vùng miền núi có thể cùng làm dự án với học sinh thành phố. Các cuộc thi robotics, AI, lập trình có thể tổ chức trên quy mô toàn quốc, tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh và thúc đẩy sáng tạo mạnh mẽ.

Ở cấp độ quốc tế, việc kết nối với các mô hình giáo dục tiên tiến của thế giới sẽ giúp giáo viên Việt Nam tiếp cận nhanh hơn với tri thức mới, phương pháp dạy học mới và chuẩn công nghệ quốc tế.

“Đây chính là con đường ngắn nhất để học sinh Việt Nam bước ra thế giới”, thầy Lợi khẳng định.

Tuy nhiên, thầy Nguyễn Sỹ Lợi cũng lưu ý, dù thiết bị có hiện đại đến đâu, yếu tố quyết định vẫn là người giáo viên. AI hay robot chỉ là công cụ. Chính giáo viên mới là người tạo nên sự khác biệt, biến công nghệ thành bài học hấp dẫn. Giáo viên phải trở thành người truyền cảm hứng, người dẫn đường, người tổ chức hoạt động chứ không chỉ là người giảng bài.

Để mô hình giáo dục STEM vận hành hiệu quả và lan tỏa, thầy Lợi cho rằng cần ba yếu tố then chốt: Giáo viên phải được đào tạo bài bản, có khả năng thiết kế dự án, mềm dẻo xử lý các tình huống trong quá trình học tập; Cần xây dựng ngân hàng bài học STEM phong phú, bám sát thực tiễn Việt Nam và tích hợp được vào chương trình giáo dục; Nhà trường hỗ trợ, tạo điều kiện về thời gian, không gian và khuyến khích tinh thần “thử và sai” trong học tập.

	[PODCAST] Petrovietnam khởi động chương trình xây dựng 100 phòng thực hành STEM Innovation
	[VIDEO] Petrovietnam/PV GAS trao tặng phòng thực hành STEM tại Ninh Bình: Chung tay thực hiện đột phá phát triển giáo dục
	ĐBQH Nguyễn Thị Hà: Petrovietnam tiên phong “gieo mầm sáng tạo”
	[PODCAST] Món quà đặc biệt của Petrovietnam