Mỹ bất ngờ “cầu cứu” Nga hợp tác chống IS

Tổng thống Mỹ Barack Obama (trái) nói chuyện với Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) trước phiên họp khai mạc hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Antalya, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 15/11

Loạt khủng bố của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Paris ngày 13/11 là yếu tố thúc đẩy các phe xung đột phải đạt đồng thuận tại hội nghị hội nghị Vienna bàn về Syria hôm 14 và 15/11.

Vượt qua cả mong đợi, hội nghị đã thông qua được một lịch trình chuyển tiếp chính trị chi tiết cho tình hình Syria. Cụ thể từ nay đến ngày 1/1/2016 sẽ tổ chức cuộc gặp gỡ giữa chính phủ Damas và đại diện đối lập Syria do phương Tây hậu thuẫn (không có IS và Mặt trận al Nostra, bộ phận của Al-Qeada tại Syria). Trong 6 tháng tiếp theo sẽ thành lập một chính phủ chuyển tiếp và sau đó là tổ chức bầu cử vào năm 2017.

Các cường quốc phương Tây, Nga và các vương quốc Arập, Iran tuyên bố "ủng hộ ngưng bắn và một tiến trình trong 6 tháng tới đây, do người Syria tự định đoạt, thiết lập một lịch trình soạn thảo Hiến pháp mới". Các cuộc bầu cử tự do và công bằng theo quy định của Hiến pháp mới sẽ được tổ chức trong 18 tháng tới.

Tuy nhiên, theo lời Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, điểm bất đồng cơ bản nhất vẫn chưa tháo gỡ được liên quan đếnsố phận của lãnh đạo chế độ Damas, Bachar al Assad mà Nga và Iran vẫn ủng hộ từ quân sự cho đến ngoại giao.

Cuộc khủng hoảng ở Paris hôm 13/11 cũng đã khiến lãnh đạo Mỹ và Nga tìm đến nhau.

Hôm qua, Tổng thống Barack Obama và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã đồng ý cần phải có một tiến trình chuyển tiếp chính trị do Syria dẫn đầu, những cuộc đàm phán do Liên Hiệp Quốc làm trung gian hòa giải và một thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt cuộc nội chiến kéo dài bốn năm ở quốc gia Trung Đông này.

Hai nhà lãnh đạo đã gặp nhau trong 35 phút tại thành phố Antalya của Thổ Nhĩ Kỳ bên lề hội nghị thượng đỉnh kinh tế G20. Nhà Trắng gọi đó là một "cuộc thảo luận mang tính xây dựng", một sự thay đổi so với những phát biểu thường có tính đối kháng của hai nhà lãnh đạo tại những hội nghị thế giới khác. Cố vấn đối ngoại của ông Putin, Yuri Ushakov, cho biết nhà lãnh đạo Nga đã có "cuộc nói chuyện khá chi tiết" với ông Obama.

Một quan chức Nhà Trắng cho biết Tổng thống Obama và Tổng thống Putin "ghi nhận tiến bộ ngoại giao" đã đạt được trong những tuần gần đây trong cuộc hội đàm tại Vienna. Đồng thời, ông Obama hoan nghênh "những nỗ lực của tất cả các quốc gia" chống lại những kẻ chủ chiến Nhà nước Hồi giáo ở Syria và "ghi nhận tầm quan trọng của những nỗ lực quân sự của Nga tại Syria tập trung" vào Nhà nước Hồi giáo.

Các quan chức Mỹ thường xuyên phàn nàn rằng chiến dịch ném bom của Nga ở Syria nhắm mục tiêu chủ yếu vào những nhóm nổi dậy chiến đấu chống lại những binh sĩ trung thành với Tổng thống Bashar al-Assad chứ không phải những vị trí của IS. Mỹ và Nga bất đồng về vai trò của ông Assad ở Damas theo sau bất kỳ tiến trình chuyển tiếp chính trị nào tại thủ đô của Syria.

"Những mục tiêu chiến lược liên quan đến việc chiến đấu chống lại Nhà nước Hồi giáo là rất gần nhau, nhưng vẫn còn những khác biệt về mặt chiến thuật"- ông Ushakov nói.

Ngay sau khi xảy ra các cuộc tấn công khủng bố Paris, Tổng thống Nga Vladimir Putin nói rằng các vụ tấn công nghiêm trọng nhất nhắm vào nước Pháp kể từ Thế chiến II là hành động mới nhất cho thấy “bản chất dã man của chủ nghĩa khủng bố” và là “một thách thức đối với nhân loại”.

“Điều rõ ràng là cuộc chiến hiệu quả chống lại cái ác này phải có một sự đoàn kết thật sự của cộng đồng quốc tế. Tôi muốn xác nhận sự sẵn sàng của Nga nhằm hợp tác chặt chẽ nhất với các đối tác Pháp để điều tra tội ác xảy ra ở Paris”- ông Putin nói.