IEA: Trung Quốc tiếp tục dẫn đầu thị trường xe điện toàn cầu

Doanh số bán ô tô điện toàn cầu dự kiến vượt mốc 20 triệu chiếc vào năm 2025.

Sau một năm tăng trưởng mạnh mẽ, doanh số bán ô tô điện toàn cầu đang trên đà vượt mốc 20 triệu chiếc vào năm 2025, chiếm hơn 1/4 tổng số xe bán ra toàn cầu, theo ấn bản Báo cáo triển vọng xe điện toàn cầu hàng năm (Global EV Outlook) mới nhất do IEA vừa công bố.

Báo cáo được công bố ngày 14/5, cho thấy rằng bất chấp các trở ngại kinh tế gần đây gây áp lực lên ngành công nghiệp ô tô, doanh số bán xe điện toàn cầu vẫn tiếp tục lập kỷ lục nhờ giá thành ngày càng hợp lý. Năm 2024, doanh số bán xe điện vượt 17 triệu chiếc, đưa thị phần xe điện lần đầu tiên vượt 20% tổng thị trường ô tô toàn cầu - như dự báo trước đó của IEA. Chỉ trong 3 tháng đầu năm 2025, doanh số đã tăng 35% so với cùng kỳ năm trước. Tất cả các thị trường lớn, cùng với nhiều thị trường khác, đều ghi nhận những kỷ lục mới về doanh số trong quý I/2025.

Trung Quốc tiếp tục giữ vững vị thế là thị trường xe điện hàng đầu, khi xe điện chiếm gần một nửa tổng số ô tô bán ra trong năm 2024. Số lượng xe điện bán ra tại Trung Quốc trong năm ngoái (hơn 11 triệu chiếc) tương đương với tổng số xe điện được bán ra trên toàn cầu vào năm 2022. Các thị trường mới nổi ở châu Á và Mỹ Latinh cũng trở thành trung tâm tăng trưởng mới, với doanh số tăng hơn 60% trong năm 2024.

Tại Hoa Kỳ, doanh số bán xe điện tăng khoảng 10% so với năm trước, với hơn 1 trong 10 xe bán ra là xe điện. Trong khi đó ở châu Âu, doanh số gần như không thay đổi do các chương trình trợ giá và chính sách hỗ trợ bị cắt giảm, nhưng thị phần xe điện vẫn giữ ở mức khoảng 20%.

“Dữ liệu của chúng tôi cho thấy, dù có nhiều bất định, ô tô điện vẫn đang tăng trưởng mạnh mẽ trên quy mô toàn cầu. Doanh số tiếp tục lập kỷ lục, với nhiều tác động lớn đến ngành công nghiệp ô tô”, Giám đốc điều hành IEA, ông Fatih Birol, nhận định. “Năm nay, chúng tôi dự báo sẽ có hơn 1/4 số xe bán ra trên toàn cầu là xe điện, với tốc độ tăng trưởng ngày càng nhanh ở các nền kinh tế mới nổi. Đến cuối thập kỷ này, con số này sẽ tăng lên trên 2/5 số xe, khi xe điện ngày càng trở nên phải chăng”.

Tuy nhiên, báo cáo cũng cảnh báo rằng triển vọng có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như tăng trưởng kinh tế toàn cầu, chính sách thương mại và công nghiệp. Tuy vậy, giá thành giảm đang tiếp tục hỗ trợ xu hướng chuyển đổi sang xe điện.

Giá xe điện trung bình trên toàn cầu đã giảm trong năm 2024 nhờ cạnh tranh gia tăng và chi phí pin giảm. Tại Trung Quốc, 2/3 số xe điện bán ra có giá thấp hơn xe chạy xăng dầu cùng loại, ngay cả khi không có ưu đãi mua. Tuy nhiên, khoảng cách giá vẫn còn lớn ở nhiều thị trường khác. Ví dụ ở Đức, giá xe điện trung bình cao hơn 20% so với xe với xe chạy xăng/diesel. Ở Hoa Kỳ, mức chênh lệch vẫn là 30%.

Xe điện vẫn duy trì mức chi phí vận hành rẻ hơn đáng kể ở nhiều thị trường, dựa trên giá năng lượng hiện tại. Ngay cả khi giá dầu giảm xuống còn 40 USD/thùng, việc sạc xe điện tại nhà ở châu Âu vẫn chỉ tốn khoảng nửa chi phí so với việc vận hành xe sử dụng nhiên liệu truyền thống, tính theo giá điện sinh hoạt hiện nay.

Theo báo cáo, gần 1/5 số xe điện bán ra toàn cầu là xe nhập khẩu. Trung Quốc - nơi sản xuất hơn 70% tổng xe điện thế giới - đã xuất khẩu gần 1,25 triệu xe điện trong năm 2024, chủ yếu sang các nền kinh tế mới nổi, góp phần khiến giá xe điện ở những nơi này giảm mạnh.

Báo cáo cũng đặc biệt tập trung vào xe tải điện, cho thấy doanh số xe tải điện trên toàn cầu đã tăng khoảng 80% trong năm qua, chiếm gần 2% tổng doanh số xe tải bán ra trên toàn thế giới. Sự tăng trưởng này chủ yếu nhờ doanh số tại Trung Quốc tăng gấp đôi, được thúc đẩy bởi tính cạnh tranh về chi phí so với các loại xe chạy bằng dầu diesel.