Dấu ấn chuyển đổi của quốc gia dầu lửa

Ảnh: OP

Điều này đánh dấu một bước quan trọng trong kế hoạch đầy tham vọng của Baku nhằm tạo ra 30% nhu cầu năng lượng thông qua các nguồn tái tạo vào năm 2030.

Ba nhà máy, bao gồm nhà máy năng lượng mặt trời Bilasuvar 445 Megawatt (MW), nhà máy năng lượng mặt trời Neftchala 315 MW và trang trại gió Absheron-Garadagh 240 MW đang được phát triển bởi một tập đoàn gồm công ty năng lượng tái tạo Masdar của Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE) và công ty dầu khí nhà nước Socar của Azerbaijan.

Phát biểu tại lễ khởi công ba nhà máy, Bộ trưởng năng lượng của Azerbaijan, Parviz Shahbazov, cho biết các dự án này là tín hiệu về "sự đoàn kết và cam kết chuyển đổi năng lượng" của đất nước trước khi đăng cai tổ chức Hội nghị COP 29 của Liên Hợp Quốc.

Sultan Al Jaber, Bộ trưởng Bộ Công nghiệp và Công nghệ tiên tiến của UAE, cho biết Các Tiểu Vương quốc này rất mong muốn "hỗ trợ hành trình đa dạng hóa năng lượng của Azerbaijan".

Lễ động thổ diễn ra sau lễ ký kết ba thỏa thuận giữa Chính phủ Azerbaijan và công ty Masdar, bao gồm việc cho thuê đất để xây dựng ba nhà máy, cho phép truyền tải điện năng mà họ sẽ sản xuất qua lưới điện của Azerbaijan và mua điện.

Không có thông tin chi tiết nào được công bố về ba thỏa thuận. Tuy nhiên, đại diện của Masdar xác nhận với Eurasianet rằng công ty UAE sở hữu 75% trong ba dự án, Socar sở hữu 25% còn lại.

Đại diện Masdar cho biết thêm, cơ sở năng lượng mặt trời Bilasuvar dự kiến ​​sẽ đi vào hoạt động vào cuối năm 2026. Hai cơ sở còn lại sẽ phát điện vào cuối năm kế tiếp.

Azerbaijan đang theo đuổi chiến lược thay thế tích cực để sản xuất điện, cố gắng giảm sự phụ thuộc vào các nhà máy chạy bằng khí đốt tự nhiên bằng cách tăng cường các nguồn năng lượng tái tạo, chủ yếu là gió và mặt trời.

Trên thực tế, Azerbaijan phụ thuộc vào xuất khẩu dầu và khí đốt tới 95% doanh thu xuất khẩu của mình - một thực tế không thể thay đổi trong tương lai gần. Chiến lược năng lượng tái tạo của đất nước không chỉ giúp "xanh hóa" ngành điện của Azerbaijan mà còn giúp khí đốt hiện được sử dụng để sản xuất điện của Azerbaijan sẵn sàng để xuất khẩu. Điều đó có nghĩa là có thêm nguồn thu cho kho bạc nhà nước.

Riêng ba nhà máy hiện đang được xây dựng dự kiến ​​sẽ làm giảm nhu cầu khí đốt hàng năm của đất nước với khoảng 500 triệu mét khối. Khối lượng đó sẽ được giải phóng để xuất khẩu.

Lượng khí đốt được giải phóng có thể giúp Baku đáp ứng các cam kết với EU nhằm tăng gấp đôi nguồn cung khí đốt vào năm 2027. Tiến độ thực hiện chiến lược năng lượng thay thế của Baku chậm hơn so với mong đợi ban đầu.

Nhà máy năng lượng mặt trời đầu tiên của đất nước, nhà máy Garadagh 230 MW, chỉ mới đi vào hoạt động vào năm ngoái, song tốc độ hiện đang được thúc đẩy.

Ba nhà máy đang được xây dựng cũng dự kiến ​​sẽ tạo ra 1 Gigawatt điện trong tương lai.

Bên cạnh đó, trong khuôn khổ Tuần lễ Năng lượng diễn ra tại Baku, Bộ trưởng Shahbazov đã gặp đại diện Tập đoàn năng lượng ACWA của Ả Rập Xê-út để thảo luận về hai dự án tiềm năng mới, xây dựng các cơ sở trên đất liền với tổng công suất 1 GW, cũng như một trang trại gió và cơ sở lưu trữ pin ngoài khơi 1,5 GW.

Dự án hiện tại của ACWA, trang trại gió Khizi-Absheron công suất 240 MW, sẽ bắt đầu phát điện vào năm 2025.

Ông Shahbazov cũng đã gặp các lãnh đạo TotalEnergies để thảo luận về mỏ khí Absheron mà công ty đang vận hành và tìm cách thúc đẩy hợp tác các dự án ở khu vực Nakhchivan có khả năng tạo ra 500 MW điện.

Ngoài ra, Tuần lễ Năng lượng Baku còn chứng kiến ​​việc Azerbaijan ký kết 5 thỏa thuận khí đốt tự nhiên mới với Thổ Nhĩ Kỳ.

Quyết định tổ chức COP29 tại Azerbaijan năm nay là minh chứng rõ ràng cho thấy Azerbaijan dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Ilham Aliyev, luôn thể hiện sự nhạy cảm trước những thách thức toàn cầu và ủng hộ việc thực hiện các biện pháp đáp ứng lợi ích của tất cả các quốc gia.

Dầu khí, vốn là tài sản thiên nhiên của người dân Azerbaijan trong nhiều thế kỷ, ngày nay là phương tiện quan trọng để có được năng lượng "xanh" thay thế, góp phần hình thành chính sách năng lượng của Chính phủ Azerbaijan, sự thịnh vượng và phát triển bền vững của mọi dân tộc.

Tổng thống Ilham Aliyev mới đây tuyên bố: "Chúng tôi đang cố gắng thể hiện trách nhiệm tối đa, đồng thời xây dựng cầu nối giữa các thành phần khác nhau của cộng đồng quốc tế".