Cựu chiến binh 10 năm làm cận vệ Bác Hồ

Ông Lê Minh Thưởng - người đã có thời gian 10 năm làm nhiệm vụ bảo vệ Bác Hồ.

Hạnh phúc của cuộc đời

Một ngày mùa đông, chúng tôi tìm về xóm 2, xã Nghi Thịnh, huyện Nghi Lộc (Nghệ An) để gặp ông Lê Minh Thưởng người đã có thời gian 10 năm làm nhiệm vụ bảo vệ Bác Hồ.

Đến đầu xóm hỏi nhà ông Thưởng ở đâu thì bà con làng xóm nơi đây ai cũng biết, họ biết ông không phải vì nhà ông giàu hay ông đang làm "quan to chức lớn” gì mà bởi họ biết ông như là một sự tự hào về người hàng xóm của mình đã làm việc cùng Bác Hồ, bảo vệ Bác Hồ. Vừa bước vào ngõ, ấn tượng đầu tiên và bất ngờ đối với tôi là sự nhanh nhẹn, giọng nói to rõ ràng và phong thái khoẻ khoắn của một ông cụ đã ngoài 70 tuổi. Cũng dễ hiểu bởi có lẽ mấy chục năm công tác trong ngành Công an, được rèn luyện nhiều nên dù đã ở tuổi "xưa nay hiếm” trông ông vẫn rất minh mẫn và nhanh nhẹn.

Vốn sinh ra và lớn lên trong một gia đình có bố là đảng viên, anh trai là liệt sĩ từ thời kháng chiến chống Pháp. Năm 1958, ông Thưởng xin đi khám tuyển nghĩa vụ quân sự nhưng không trúng. Năm 1959 ông được tuyển vào đội Công an vũ trang (nay là Bộ đội Biên phòng). Rồi tháng 4/1959 ông được triệu tập về học ở Trường C500. Tháng 4/1960 ra trường, ông nhận được quyết định về công tác ở Cục cảnh vệ (Cục cảnh vệ lúc đó có mật danh là K10) với nhiệm vụ bảo vệ Bác Hồ và công tác ở đó cho đến ngày Bác qua đời.

Bên ấm trà nóng khi được chúng tôi đề cập tới những công lao của mình trước đây khi đã tham gia bảo vệ Bác Hồ. Ông Thưởng xua tay bảo: “Công lao gì đâu, mình là người may mắn và hạnh phúc khi được Đảng và Nhà nước giao cho nhiệm vụ đó. Bảo vệ Bác Hồ là bảo vệ cả Tổ quốc, bảo vệ cả giang sơn đất nước. Được làm công việc đó là hạnh phúc cả đời đối với mình mà không có gì so sánh được”.

Vừa nói ông vừa dẫn chúng tôi vào gian phòng lưu niệm của gia đình và tự hào giới thiệu về những kỷ vật vô giá mà ông còn cất giữ được. Ngay trên gian tường là tấm hình đen trắng được lồng trong khung kính khổ 60x40cm. Vừa chỉ tay giới thiệu ông vừa đọc tên từng người trong bức hình: Bác Hồ và Bác Tôn ngồi ở giữa, ông Thưởng bế một cháu bé trong lòng ngồi bên phải Bác Hồ, rồi lần lượt xung quanh là các đồng chí Nguyễn Chí Thanh, Lê Duẩn, Văn Tiến Dũng, Tố Hữu, Trường Chinh, Lê Đức Thọ, Xuân Thuỷ, Vũ Kỳ, Trần Quốc Hoàn,…

“Với tôi tấm hình này là vô giá. Dù có nghèo đói nhưng giả sử có người trả mua cả chục cây vàng tôi cũng không bán đâu”

Khi tôi tỏ vẻ thắc mắc tại sao không có Đại tướng Võ Nguyên Giáp và cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng trong tấm hình này. Ông Thưởng cho biết sở dĩ Đại tướng Võ Nguyên Giáp và cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng không có trong tấm hình là vì khi đó đang bận đi công tác. Bức ảnh được chụp năm 1967, nhân dịp Đại tướng Nguyễn Chí Thanh từ chiến trường miền Nam ra báo cáo tình hình với Bộ Chính trị và Bác Hồ. Vừa kể ông Thưởng vừa lấy tấm khăn bông lau tấm hình và nói: “Với tôi tấm hình này là vô giá. Dù có nghèo đói nhưng giả sử có người trả mua cả chục cây vàng tôi cũng không bán đâu”, nói rồi ông rưng rưng hai hàng nước mắt như ông đang được sống lại giây phút hạnh phúc ngồi cạnh Bác để chụp hình. Câu nói của ông cũng đủ hiểu đó là tài sản là vật báu vô giá của đời ông.

Ngồi tâm sự, ông Thưởng ôn lại quãng thời gian 10 năm mà ông làm việc bên Người. Năm 1960 ông được đưa về Cục cảnh vệ, được bảo vệ Đại hội Đảng lần thứ 3. Sau đó lại được điều về Cục cảnh vệ tiếp tục đi học. Tháng 9/1960 ông được điều về bảo vệ Bác Hồ, ban đầu mới chỉ được bảo vệ vòng ngoài, dần dần mới được tiếp xúc với Bác nhiều hơn. Ông Thường xúc động: “Vào làm được công việc ở đây không phải dễ: phải cần cù khiêm tốn, chịu khó và kỷ luật tốt. Bác đã từng nói với tôi rằng “Việc gì biết thì nói, việc nào không biết thì phải hỏi, đừng giấu dốt, im lặng làm thinh. Hiểu cái gì nói cho mọi người nghe. Im lặng có thể là dốt hoặc tự kiêu…”

Với ông, quãng thời gian 10 năm sống bên Bác có rất nhiều kỷ niệm và câu chuyện cảm động về Bác. Ông nhớ lại, năm 1964 cùng Bác đi chợ Đồng Xuân, Bác gọi ông Hoàng Quốc Thịnh, Bộ trưởng Bộ Nội thương đến báo cáo tình hình chuẩn bị cho nhân dân ăn Tết và tình hình kinh tế – lương thực Thành phố. Sau đó Bác gọi ông Trần Duy Hưng lúc đó là Chủ tịch Uỷ ban nhân dân TP Hà Nội: Các chú chuẩn bị ăn Tết cho nhân dân Thủ đô như thế nào? Sau đó Bác nói mọi người cùng đi chợ Đồng Xuân sắm Tết. Rồi Bác bảo phải hoá trang cho Bác. Ông Hưng có nhiệm vụ đi xem đường trước. Hôm đó trời mưa, lúc vào chợ, Bác đi xem quầy lương thực, thực phẩm. Vào hàng thực phẩm tự do Bác hỏi một cô bán thịt 1 cân bao nhiêu tiền nhưng lại nói giọng Nghệ An. Cô bán thịt cứ nhìn chằm chằm vào Bác vì nghe giọng nói quen quen. Nếu không có sự nhanh trí của đồng chí Phạm Lệ Ninh (Trưởng phòng bảo vệ Bác) thì chắc chắn Bác sẽ bị lộ. Lúc đó nhanh như chớp, đồng chí Ninh chen vào đứng che mặt Bác rồi hỏi lại bằng giọng Bắc. Thế là cô bán thịt không để ý nữa, thật là may.

Đặc biệt là lần về Thanh Hóa, lúc đầu Bác ngồi xe có kính đàng hoàng, nhưng sau Bác lại sang xe CTAL 69 (xe không có kính) ngồi. Lúc đó dân đông lắm. Ông Hà Văn Ban, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa lúc bấy giờ tiết lộ Bác ngồi xe xấu nhất, thế là dân ùa vào. Phải mất rất nhiều thời gian, ông Thưởng và những cán bộ đi tháp tùng Bác mới giải thích cho bà con hiểu để đoàn xe tiếp tục lăn bánh.

Đến khi Bác vào thăm xưởng sản xuất nông cụ Thanh Hoá. Những công nhân làm việc tại đây khi biết Bác vào thăm, mặc dù quần áo đang bụi bẩn nhưng vì muốn được tận mắt thấy Bác, được nắm tay Bác nên đã bỏ dụng cụ làm việc chạy ào về phía Bác…

Ông Thưởng còn vinh dự hàng chục lần được đi cùng Bác về các tỉnh Hải Phòng, Quảng Ninh, Nghệ An … công tác. Rồi đi về các vùng nông thôn, cùng bà con tuốt lúa, cấy cày…

Ông tâm sự với chúng tôi, những lúc đi với Bác, bảo vệ Bác không sợ bị nguy hiểm mà chỉ sợ quần chúng thấy Bác thì chen vào để được nhìn thấy Bác.

Thú vui hàng ngày của ông Thưởng là chăm sóc cây cảnh

Mãi học tập tấm gương của Người

Quãng thời gian 10 năm được gần gũi, bảo vệ Bác, ông đã được Bác dạy nhiều điều hay lẽ phải. Lần đầu tiên được bảo vệ Bác đi bộ, ông Thưởng được Bác dạy rằng: “Cùng đi thì phải nói chuyện, làm như vậy quãng đường sẽ ngắn lại. “Việc gì biết thì nói, việc nào không biết thì phải hỏi, đừng giấu dốt, im lặng làm thinh. Hiểu cái gì nói cho mọi người nghe. Im lặng có thể là dốt hoặc tự kiêu…” ông Thưởng nhớ lại.

Sau khi Bác mất, ông Thưởng còn ở lại sửa sang mọi thứ ở Phủ Chủ tịch một năm. Sau đó ông được điều về công tác ở Cục Cảnh sát hình sự. Năm 1980, ông được chuyển về Phòng cảnh sát hình sự Nghệ Tĩnh với chức vụ Đội trưởng đội săn bắt cướp (SBC).

Công tác tại đơn vị này ông Thưởng đã cùng đồng đội lập rất nhiều chiến công hiển hách, phá nhiều vụ án lớn, bắt những tên cướp nổi tiếng cả trong Nam ngoài Bắc như: Phương Trọc, Toọng (Trương Hiền) một tội phạm nổi tiếng ở đất Thành Vinh…

Đến năm 1990 ông về nghỉ hưu với hàm Trung tá, có người vợ đảm đang, các con ngoan và thành đạt. Suốt cuộc đời hoạt động ông đã được Đảng và Nhà Nước tặng thưởng nhiều huân huy chương cao quý như Huân chương Kháng chiến hạng Nhất, Huân chương, Chiến công hạng Nhất. Đặc biệt quý giá hơn cả là tấm Huy hiệu Bác Hồ ông đượcchính tay Bác tặng năm 1968.

Nhưng phần thưởng cao quý nhất đối với ông chính là những bài học mà ông học được ở Bác trong 10 năm được gần Bác. Ông cũng học được nhiều điều từ thói quen của Bác: trong tiệc tùng Bác không bao giờ uống bia rượu, những lúc tiếp khách Bác cũng nâng ly nhưng không uống. Những lúc đi công tác làm việc ở đâu Bác không bao giờ cho phép tổ chức tiệc tùng đình đám, tránh lãng phí tiền của của nhân dân.

Ông tâm sự: “Người là lãnh tụ vĩ đại của dân tộc ta mà tấm gương của Người phải học tập suốt đời”. Chính vì vậy mà dù trong lúc đang công tác hay lúc đã về hưu ông luôn định hướng cho thế hệ trẻ phải luôn học tập và làm theo tấm gương của Bác.

Ngay ở trong gia đình mình, thời gian rảnh rỗi ông Thường lại gọi con cháu tụ tập lại để kể những câu chuyện những việc làm bình dị của Bác để các con các cháu học tập.