Đường sắt Cát Linh - Hà Đông chờ vay vốn Trung Quốc

Theo Cục Quản lý Xây dựng và Chất lượng công trình giao thông (Bộ Giao thông Vận tải), từ tháng 9/2014 đến nay, dự án đã được kiểm soát về tiến độ và đã phê duyệt mốc hoàn thành vào 31/12/2015. Tuy nhiên, tiến độ đã bị chậm 2 tháng, do quá trình thi công xảy ra 2 sự cố.

Trước tình trạng chậm trễ, Bộ Giao thông Vận tải đã chỉ đạo Ban Quản lý dự án Đường sắt, Tổng thầu Trung Quốc và các bên liên quan lập lại tiến độ và đẩy nhanh để hoàn thành theo kế hoạch sẽ đưa vào khai thác thương mại vào tháng 3/2016.

Theo ông Triệu Khắc Dũng - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Xây dựng và Chất lượng công trình giao thông, tiến độ thi công đến thời điểm hiện tại đã có chuyển biến nhưng vẫn còn chậm. Công tác nhân sự cũng được bổ sung thêm.

Về giá hợp đồng EPC, ông Triệu Khắc Dũng đánh giá, ngay tại thời điểm ký kết, các bên đã vận dụng các nội dung về giá hợp đồng tạm tính và được Tổng thầu sao chép từ tổng mức đầu tư được duyệt mà không có các tính toán chi tiết khối lượng, không có đơn giá chi tiết cho từng hạng mục để làm cơ sở quản lý khối lượng thi công, cũng như cho việc tính toán điều chỉnh giá khi cần thiết.

Trong hợp đồng cũng không có quy định về cách lập dự toán hoặc cách tính trượt giá làm cơ sở để các bên lập dự toán và xác định giá hợp đồng chính thức đã gây khó khăn và mất nhiều thời gian cho việc xác định giá hợp đồng chính thức.

Hình ảnh dự án đường sắt đô thị tuyến Cát Linh - Hà Đông.

“Đây là dự án ODA sử dụng vốn vay Trung Quốc, ngay từ khi ký hợp đồng và triển khai đến nay tồn tại nhiều vấn đề về thủ tục pháp lý, về tiêu chuẩn kỹ thuật, định mức đơn giá. Trong thiết kế, thi công, thiết bị… một số hạng mục chưa có quy trình của Việt Nam phải sử dụng quy trình, công nghệ chủ yếu của Trung Quốc nên khó khăn trong thẩm định và phê duyệt hồ sơ thiết kế kỹ thuật, làm chủ công nghệ” - ông Triệu Khắc Dũng nói.

Đặc biệt, dự án ngay từ khi thực hiện không có chỉ dẫn kỹ thuật nên trong quá trình thực hiện các nhà thầu phụ Việt Nam gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, dự án lại sử dụng đinh mức của cả Trung Quốc lẫn Việt Nam là chưa thống nhất. Hệ thống định mức tỷ lệ phần trăm của Trung Quốc cao hơn nước ta. Một số hạng mục có thể lập dự toán của Việt Nam hoặc Trung Quốc cho ra kết quả khác nhau gây khó khăn khi thẩm tra, thẩm định và phê duyệt.

Ngoài ra, do thời gian thi công kéo dài nên Công ty Trách nhiệm hữu hạn giám sát xây dựng - Viện nghiên cứu thiết kế đường sắt Bắc Kinh đề nghị điều chỉnh giá hợp đồng theo cách lập giá mới và kế hoạch nhân sự mới với mức lương tăng khoảng 3,5 lần so với hợp đồng đã ký.

Việc hợp đồng đã ký không quy định cụ thể điều chỉnh giá khi kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng chưa phù hợp quy định. Toàn bộ đơn giá người - tháng trong thời gian kéo dài được lập mới là chưa phù hợp với quy định hiện hành, thông lệ của các dự án ODA. Bên cạnh đó, khó khăn lớn nhất của dự án chính là điều chỉnh lại mức tổng đầu tư dự kiến giá trị điều chỉnh là 868,06 triệu USD (tăng 315,18 triệu USD) so với tổng mức đầu tư ban đầu.

Thêm nữa, cuối tháng 12/2014, Bộ Giao thông Vận tải đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư xem xét trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh mục tài trợ vốn vay ưu đãi bổ sung 250,6 triệu USD. Đến nay, tổng mức đầu tư điều chỉnh lên 250,62 triệu USD cũng chưa được phê duyệt. Cuối tháng 3/2015, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã có văn bản trả lời Bộ Giao thông Vận tải về việc vay bổ sung thêm vốn ưu đãi tại dự án này.

Theo đó, phía Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung ương Trung Quốc (Eximbank Trung Quốc) chưa cam kết sẽ tiếp tục cho vay thêm 250 triệu USD bổ sung cho dự án. Do vậy Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng lưu ý Bộ Giao thông Vận tải cần chủ động tính toán đến tình huống này.

Q.Dương (theo Năng lượng Mới)