Mờ mắt vì máy tính

Năng lượng Mới số 316

iPad cũng hại mắt

Chị Nguyễn Phương Thanh, làm việc tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã hơn 15 năm. Với công việc của một thư ký văn phòng thì gần như chị phải ngồi trước máy tính để làm việc. Nếu tính trung bình mỗi ngày ngồi 8 tiếng thì 15 năm chị phải ngồi khoảng 43 nghìn giờ trước máy tính để làm việc. Hậu quả của việc ngồi làm việc “dán” mắt vào máy tính là mắt chị khô rát, mờ, lóa... Chị tâm sự: "Nhiều hôm kết thúc một ngày làm việc, mình đứng dậy thấy hoa hết cả mắt vì như có những đốm vàng nhảy múa cùng với một lớp màng che  trước mắt. Cùng với đó là hiện tượng váng đầu, chóng mặt. Mình phải lấy tay dụi nhưng mắt vẫn không đỡ, vẫn như bị sương khói che lấp. Đến nay, mình vẫn phải liên tục chịu tình trạng này".

Ấy vậy mà chị Thanh vẫn chịu vậy, không chiu đi bệnh viện mắt, ngay cả việc quan tâm, chăm sóc như uống thuốc hay nhỏ thuốc dưỡng mắt… Việc duy nhất chị làm chỉ là rửa mắt mỗi khi “hoa mày chóng mặt”. Chị bảo, mắt mờ do máy tính thì chắc không nghiêm trọng. Chỉ ngủ một đêm là nó lại “hồi phục”. Đến bao giờ không phải làm máy tính nữa chắc chắn mắt sẽ khỏi những triệu chứng trên!? 

Khám mắt cho trẻ em ở Viện mắt TP Hồ Chí Minh

Cùng bệnh với chị Thanh là cháu Trần Hồng Quân, ở phố Đội Cấn, quận Ba Đình, Hà Nội, chỉ khác là nguyên nhân khiến mắt cháu bị như vậy là do cháu chơi iPad và xem tivi nhiều quá, vì cháu “nghiền” phim hoạt hình. Cả ngày, trừ lúc ngủ, còn lúc nào nhìn thấy cháu là thấy hoặc ngồi như “thiền” trước màn hình tivi hoặc mặt cắm vào iPad. Tính ra, số thời gian cháu ngồi xem truyền hình và chơi iPad phải 4-5 tiếng mỗi ngày. Vì mẹ cháu cùng với bà giúp việc coi vô tuyến hay iPad như “bí kíp” để giữ cháu khỏi nghịch ngợm. Cho nên cháu trở thành “tín đồ” của thiết bị điện tử, công nghệ cao.

Cháu phải đi Bệnh viện Mắt Hà Nội để khám do như người bị hiếng, nhìn cái gì, phải đánh mắt sang ngang cháu mới nhìn được trong khi đồ vật đó có thể để thẳng ngay trước mắt. Rồi cháu còn kêu nhức mắt, nóng mắt đến nỗi mỗi tay một viên đá cháu chườm lên hai bên mắt để cho đỡ. Sợ quá mẹ cháu đưa cháu đi bệnh viện khám thì được các bác sĩ cho biết, cháu bị chứng khô mắt. Vậy mà sau lần đi khám ấy về và uống một liều thuốc bổ do các bác sĩ kê đơn, mẹ cháu lại tiếp tục “giữ chân” cháu bằng… tivi và iPad.

75% người sử dụng máy tính mắc bệnh

Theo Hiệp hội Thị lực Mỹ, hiện nay ít nhất 75% người sử dụng máy tính thường xuyên và xem vô tuyến hơn 3 tiếng/ngày đều bị các bệnh về mắt mà người ta gọi chung là hội chứng về mắt do sử dụng máy tính. Hội chứng ấy bao gồm: mắt căng thẳng, mệt mỏi, khô rát, mờ như có lớp màng che, chói kèm theo đau đầu, mỏi vai, cổ, lưng… Bác sĩ Nguyễn Cường Nam, chuyên khoa Khúc xạ Trung tâm Y khoa Medic, TP Hồ Chí Minh nhận định: “Hiện nay, hội chứng “máy tính” đang gia tăng rất nhanh ở Việt Nam, đặc biệt là các thành phố lớn”.

Bác sĩ Nam cũng giải thích, sở dĩ xem vô tuyến nhiều hay sử dụng máy tính thường xuyên dẫn đến các bệnh về mắt là do mỗi lần tập trung nhìn màn hình, số lần chớp mắt sẽ giảm từ 14 lần/phút xuống chỉ còn 5-6 lần/phút, làm cho nước mắt tiết ra trong mỗi lần chớp (còn gọi là lớp phim nước) không đủ để bôi trơn bề mặt nhãn cầu nên mắt bị khô. Mặt khác, khi tiếp xúc với máy tính, màn hình tivi, mắt có khuynh hướng mở to hơn để tập trung nhìn nên cũng mau khô hơn, không đủ độ trơn để loại sạch bụi ra khỏi mắt.

Giải thích thêm về vấn đề này, Th.S Hoàng Cương, Phó trưởng phòng Quản lý Khoa học đào tạo, Bệnh viện Mắt Trung ương nói: “Thông thường cứ 10 giây, lớp phim nước lại vỡ ra, bay hơi và mắt sẽ tái tạo một lớp mới bao phủ trên nhãn cầu. Tuy nhiên, với người bị khô mắt, chưa đến 10 giây lớp phim này đã vỡ ra trong khi mắt lại chưa kịp tái tạo lớp mới”.

Trong trường hợp, người sử dụng máy tính lại sắp xếp khoảng cách không gian không hợp lý như máy tính (hoặc vô tuyến) để quá cao hoặc quá gần, thiếu hoặc thừa ánh sáng càng làm cho những hội chứng về mắt do máy tính trầm trọng hơn, thậm chí mắc tật khúc xạ một cách vĩnh viễn.

Theo Th.S Hoàng Cương, khô mắt không phải là bệnh cấp tính nhưng nếu kéo dài, lại không chữa trị hoặc chữa trị không đúng cách có thể gây loét giác mạc dẫn đến mù lòa. Thực tế, có nhiều người bị bệnh khô mắt chỉ đi khám khi bệnh đã nặng, giác mạc loét, kết mạc sừng hóa. Một số người còn tự ý mua thuốc về nhà tự điều trị làm cho biến chứng gia tăng như đỏ mắt mãn tính, đục thủy tinh thể gây mù lòa vĩnh viễn. Hay tìm đến cách chữa trị của… thầy lang theo kiểu đánh mắt bằng lá thài lài làm cho loét, thủng giác mạc, viêm mủ nhãn cầu dẫn tới phải khoét bỏ mắt… 

Phải biết cách phòng ngừa

Cho nên để tránh những tình trạng trên, bác sĩ Nguyễn Cường Nam cho rằng: Trước hết có bệnh phải đi bệnh viện. Sau đó, phải biết cách phòng ngừa và đây là việc rất quan trọng bằng cách khi làm việc với máy tính hoặc xem tivi, phải cho mắt nghỉ ngơi khoảng sau 30 phút làm việc với hình thức nhắm mắt lại vài giây để nước mắt tráng đều qua giác mạc. Có thể dùng thêm kính bảo vệ mắt, thuốc nhỏ mắt dành riêng cho người sử dụng máy tính; Dùng màn chắn sáng cho màn hình, kính chống chói và chống phản chiếu. Nếu mắt quá khô, nên dùng nước mắt nhân tạo.

Nên để màn hình cách xa mắt khoảng 50-66cm và đặt màn hình dưới tầm mắt khoảng 10-12 độ, không để tâm màn hình quá cao hoặc quá thấp so với tầm mắt. Sắp xếp hợp lý nguồn ánh sáng đồng thời chọn những đồ nội thất không bị phản chiếu ánh sáng; Giảm ánh sáng và sự chiếu sáng của màn hình máy tính. Chuyển vị trí những đèn có ánh sáng chiếu trực tiếp lên màn hình. Chú ý vị trí đặt máy sao cho cửa sổ cùng bên với màn hình. Nếu có thể sử dụng mành mành che bớt ánh sáng. Không để ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp lên màn hình và mắt vì sẽ gây chói mắt và giảm độ tương phản của màn hình.

Cuối cùng, nên sử dụng ánh sáng nhẹ khi làm việc trên máy tính có nền hình sẫm. Tắt bớt đèn trần nhà nếu quá sáng. Còn trong trường hợp quá tối, sử dụng một ngọn đèn bàn có chụp. Khi sử dụng đèn bàn, nên đặt đèn tại vị trí sao cho ánh sáng không phản chiếu lên màn hình. Nếu có điều kiện nên chọn màn hình lớn, phẳng và dễ kiểm tra độ tương phản…

 Nguyễn Anh