Ngư dân "nằm bờ" chờ Tết...

Tàu nằm bờ đông nghịt

Những ngày cuối năm, chúng tôi đi về các làng biển ở huyện Núi Thành, Quảng Nam, đặc biệt là xã Tam Quang nơi mà có đến 75% dân số làm nghề biển. Thời điểm này mọi năm là mỗi ngư dân đi bạn cho các tàu đánh lưới vay ngày, lưới vay đêm, mành đèn sau mỗi chuyến biển có thể kiếm được mấy triệu đồng. Đồng nghĩa với các ngày Tết cổ truyền trong nhà sung túc, đầy đủ hơn.

Hàng trăm chiếc tàu thuyền ngư dân nằm bờ khi Tết đến từng ngày.

Tuy nhiên, năm nay bất ngờ thời tiết diễn biến bất thường, biển động, trời lạnh rét kéo dài, cho nên tại các điểm neo đậu tàu thuyền ở xã Tam Quang vào những ngày giáp Tết này đông nghịt bến. Không khí làng biển đìu hiu, cộng với thời tiết vô cùng bất thường lạnh không chịu nổi, mưa nặng hạt, gió biển thổi vù vù.

Dẫn chúng tôi đi xuống các điểm neo đậu tàu thuyền của ngư dân xã nhà, anh Nguyễn Hữu Định, cán bộ phụ trách thủy sản của xã Tam Quang than thở: “Thời điểm này các năm trước rất ít thấy chiếc tàu, thuyền nào của ngư dân đậu bờ đông nghịt như năm nay đâu. Không khí tàu cập bến bán cá sau mỗi chuyến biển đông vui như hội vậy. Thời tiết năm nay diễn biến bất thường quá nên gây khó khăn rất nhiều cho ngư dân. Hơn 80% tàu thuyền làm nghề biển của ngư dân xã đang đậu bờ. Trong đó khó khăn nhất là những ngư dân đi bạn cho các tàu sẽ không có thu nhập như mọi năm để sắm sửa lo cho những ngày Tết cổ truyền”.

Những lưới vay ngày đêm được ngư dân trùm kín trên tàu.

Chiếc tàu QNa-90398 TS của ông Huỳnh Tèo (xã Tam Quang) làm nghề lưới vay ngày, đang neo đậu bờ. Trên tàu có khoảng 6-7 phụ nữ đang ngồi vá lưới mành cho mình. Anh Tèo nói: “Thời tiết năm nay đã rét lạnh kéo dài mà còn biển động liên tục nữa nên hầu hết tàu thuyền của ngư dân neo đậu ở bến hết. Thời điểm này năm ngoái tàu tôi đi biển liên tục kiếm được hàng trăm triệu đồng, mỗi ngư dân đi bạn chia tiền ăn Tết dư dã. Năm nay dù khó khăn, tàu nằm bờ nhiều hơn nhưng để giữ bạn nên chủ tàu phải ứng tiền trước để giữ chân người làm công. Chứ mình không cho bạn ứng tiền ăn Tết thì ra Tết họ sẽ đi làm cho tàu khác hết”.

Vá lưới thuê kiếm sống qua ngày

Đang vá lưới thuê cho tàu của ông Huỳnh Tèo trên tàu, bà Lê Thị Thủy (xã Tam Quang) nói: “Năm nay tàu nằm bờ liên miên, đàn ông ở nhà không có việc làm. Phụ nữ phải đi vá lưới thuê cho các tàu, một ngày được 100.000 đồng dành dụm mua sắm Tết được chừng nào hay chừng đó”.

Đang vá lưới bên cạnh, chị Lê Thị Ninh nói vào: “Tết này ngư dân ở đây ăn Tết thiếu thốn nhiều lắm, vì thời tiết rét lạnh, mưa gió biển động miết làm tàu không đi biển đánh cá được nên chồng cũng không đi biển được. Tranh thủ các chủ tàu kêu đi vá lưới thuê kiếm tiền mua sắm ít đồ Tết thôi”.

Những phụ nữ đi vá lưới thuê kiếm tiền sắm Tết trong gió rét.

Khó khăn chồng chất với ngư dân khi giá dầu diezen tăng liên tục, cùng với các chi phí về chuyến biến tăng theo, nên tiền lãi đánh bắt hải sản bán được ngày càng ít dần. Anh Võ Tấn Ích, đi bạn cho tàu anh Huỳnh Tèo nói: “Năm ngoái, tôi đi bạn một mùa biển được chia 90 triệu đồng. Nhưng năm nay thời tiết biển động liên tục, dầu diezen tăng liên tục nên chi phí sau mỗi chuyến biển cao quá nên tiền bán cá chia được cũng ít hơn, tàu nằm bờ cũng nhiều hơn nữa”.

Thời điểm này năm ngoái, các cơ sở sản xuất đá lạnh bán cho tàu thuyền đánh cá làm không kịp, nhưng năm nay các lò đá cũng đang chứa hàng nghìn cây đá lạnh… nên tiền điện tốn khủng khiếp. Anh Sang, chủ cơ sở nước đá Kỳ Hà nói: “Trong lò đá tôi đang chứa 850 cây đá lạnh, thời tiết biển động kéo dài thế này cứ 3 ngày là bật điện lên giữ lò đá lạnh lại một lần, mỗi lần kéo dài 3-4 tiếng đồng hồ tốn điện chịu không nổi. Năm ngoái mỗi chuyến biển bán được 700 cây đá lạnh, mỗi cây giá 15.000 đồng, giải quyết được công ăn việc làm cho người dân nhưng năm nay người lao động nghỉ làm miết”.

Ông Nguyễn Tin, Chủ tịch UBND xã Tam Quang, huyện Núi Thành cho biết: “Xã Tam Quang là xã ven biển, có 75% dân làm nghề biển, chủ yếu là đánh bắt xa bờ. Nhờ các chính sách hỗ trợ ngư dân của Đảng và Nhà nước đã giúp cho ngư dân có nhiều điều kiện bám biển, góp phần giữ vững biển đảo của Tổ quốc. Năm 2013, ngư dân xã nhà đã được hỗ trợ khoảng 12 tỷ đồng từ các chính sách dành cho ngư dân và khoảng 150 triệu đồng tiền lãi suất sau đầu tư”.

5,5 tấn gạo mà UBND huyện Núi Thành cấp cho xã Tam Quang để cứu đói cho ngư dân và người dân.

Tuy nhiên, với thời tiết bất thường biển động liên tục như năm nay, ông Tin không khỏi lo lắng cho đời sống của ngư dân: “Khi cái Tết đang đến từng ngày mà hầu hết tàu thuyền đánh bắt hải sản của ngư dân xã nhà đậu bờ dài ngày, vì thời tiết năm nay diễn biến bất thường quá. Khó khăn nhất là ngư dân là hộ nghèo đi bạn cho các tàu thuyền cũng nằm nhà không có việc làm để trang trải cuộc sống, đặc biệt những ngày Tết. Trước khó khăn này, UBND huyện Núi Thành vừa cấp cho UBND xã Tam Quang 5,5 tấn gạo để cứu đói cho 220 hộ nghèo của xã ăn Tết, mỗi khẩu được nhận 15 ký gạo, trong đó phần lớn là ngư dân. Ngoài ra số gạo cấp của huyện, chính quyền xã đã keo gọi các doanh nghiệp, nhà hảo tâm gần xa hỗ trợ cho bà con trong xã để có một cái Tết ấm no”.

Phú Đông