U19 Việt Nam: Đã đến lúc cần “yêu cho roi, cho vọt”?

Năng lượng Mới số 290

Khen quá hóa dở

Không thể phủ nhận một điều rằng những trận đấu vừa qua của các cầu thủ U19 Việt Nam đã có những bước tiến bộ trong lối chơi cả về kỹ thuật và chiến thuật. Thế nhưng với thất bại 1-2 trước U19 AS Roma và đặc biệt là thảm bại 0-7 trước U19 Nhật Bản, chúng ta cần thẳng thắn nhìn nhận khuyết điểm và tìm cách khắc phục giúp các em, thay vì hùa theo điệp khúc ngợi ca thái quá các cầu thủ trẻ với nòng cốt đến từ Học viện Bóng đá HAGL Arsenal JMG. Bởi lẽ, những lời khen sẽ đưa các em vào trạng thái huyễn hoặc, ảo tưởng về khả năng của bản thân và sức mạnh của đội nhà, ngay cả khi phải đối mặt với những đối thủ thực sự đẳng cấp.

HLV Graechen gửi lời xin lỗi người hâm mộ vì trận thua đậm của U19 Việt Nam trước U19 Nhật Bản

Khen ngợi tinh thần thi đấu, động viên, an ủi các em sau thất bại là tốt, thế nhưng điều quan trọng hơn với những người làm bóng đá Việt, người hâm mộ và chính các cầu thủ của HLV Guillaume Graechen là phải thẳng thắn nhìn nhận những điểm yếu khi thi đấu. Chả thế mà các cụ thời xưa đã có câu: “Yêu cho roi, cho vọt/ Ghét cho ngọt, cho bùi”. Những lời khen có cánh của chúng ta dành cho U19 Việt Nam có chiều hướng ngày càng tăng theo từng trận đấu đang dường như phản tác dụng khi các cầu thủ trẻ Việt Nam có dấu hiệu bị “cuốn” lên tận mây xanh khi thi đấu với những đấu thủ thực sự như U19 AS Roma và U19 Nhật Bản. Các em đã quá quen với những lời khen (nếu thắng) và động viên, cảm thông (nếu thua) ở những trận đấu trước đó, thi đấu theo kiểu cảm hứng chi phối để rồi khi phải nhận lấy thất bại 0-7 trước U19 Nhật Bản thì cái thực tại có phần phũ phàng của bóng đá lại hiện ra trước mắt khi không ít cổ động viên bày tỏ sự thất vọng, thậm chí là tức giận với lối chơi và tỷ số mà đội nhà phải nhận.

Khác với những trận thua trước đó, khi trận đấu với U19 Nhật Bản còn tới cả chục phút, quá nửa các khán đài sân Thống Nhất đã trống vắng, bất chấp tan trận, toàn đội U19 Việt Nam đã tiến về với những cử chỉ xin lỗi. Until You Thiện bình luận trên trang Bóng đá Plus: “U19 Việt Nam còn non lắm. Không thể mãi lấy cái lý do: “Chúng ta chỉ cần đá đẹp mắt là được, thắng thua không quan trọng”. Nói như vậy là chúng ta đang trốn tránh một sự thật rằng, các em chưa đủ tầm để ra với thế giới. Hãy nhìn xem, chưa đầy 30 phút đã phải hứng chịu đến 4 bàn, vấn đề hàng thủ luôn là điểm yếu của Việt Nam từ muôn đời nay! Thay vì tung hô kiểu “con hát, mẹ khen hay” của báo chí và khán giả thì hãy đánh giá đúng thực lực của U19 để rút ra kinh nghiệm cho những trận đấu sau này! Động viên, cổ vũ là cái tốt, nhưng đừng nhầm lẫn sang CUỒNG một cách mù quáng!”. Ý kiến này đã nhận được khá nhiều lượt like và comment bày tỏ sự đồng tình của người hâm mộ.

Tài năng trẻ - hoa mười giờ

Chắc hẳn không người hâm mộ nào lại có thể quên hình ảnh những Phạm Văn Quyến hay Lê Quốc Vượng đã phải trả giá cho sai lầm do tuổi trẻ bồng bột của mình đắt như thế nào giữa lúc sự nghiệp quần đùi, áo số của họ đang lên như diều gặp gió. Cũng giống như các cầu thủ U19 Việt Nam bây giờ, những đàn anh như Văn Quyến hay Quốc Vượng đã từng được kỳ vọng rất nhiều khi sớm thành danh ngay khi còn rất trẻ, một phần nhờ tài năng thiên bẩm và sự khổ luyện và một phần khác là do những lời ca tụng của nhiều phía như báo chí, HLV, đồng đội…

Thành công đến quá nhanh trong khi nhận thức còn chưa đủ chín và ảo tưởng về tài năng của bản thân đã khiến cho họ đi lạc hướng vào vòng lao lý lúc nào không biết. Đó là minh chứng rõ ràng cho câu thành ngữ “trẻ người non dạ”. Để rồi giờ đây, người ta chỉ còn thấy Quyến “béo” chật vật tìm kiếm lại phong độ khét tiếng thuở nào, còn Quốc Vượng thì đã giã từ sự nghiệp thi đấu đầy thăng trầm nhưng ngắn ngủi của mình.

Chúng ta may mắn khi đang được sở hữu những “hạt giống chất lượng” được ươm mầm từ lò đào tạo tốt HAGL - Arsenal (JMG), nhưng để “lứa hạt giống” đó trở thành những tán cây “trưởng thành” và xa hơn nữa là thành những “cây đại thụ” trong làng bóng đá nước nhà thì còn cần rất nhiều yếu tố, mà một trong những yếu tố quan trọng là cách mà chúng ta chăm bẵm những mầm non ấy. Một cái cây không thể cứng cáp và phát triển tốt nhất nếu như lúc nào cũng được chở che trong nhà kính mà không tiếp xúc, chống chọi và đứng vững trước nắng mưa. Một đội bóng không thể tiến bộ được nếu như chỉ sống trong hân hoan của những trận thắng các đối thủ dưới cơ và sự bao dung quá đà, thậm chí bao che của người hâm mộ cho những thất bại do chính họ tạo ra.

Như người ta vẫn thường nói: “Thất bại là mẹ của thành công”. Đôi lúc trong cuộc sống, những người trẻ cần có những khoảng lặng để suy ngẫm về những lỗi lầm của chính mình để từ đó rút ra kinh nghiệm và sửa chữa kịp thời. Và thực sự trong lúc này, để bày tỏ tình yêu với U19 Việt Nam một cách ý nghĩa nhất, những người làm bóng đá và cả người hâm mộ cần thẳng thắn chỉ ra những điểm yếu về lối chơi, kỹ thuật, chiến thuật và tinh thần để các cầu thủ trẻ của chúng ta nghiêm túc sửa chữa để tiến bộ. Vấn đề lớn nhất của U19 Việt Nam sau trận đấu với U19 Nhật Bản là họ cần phải rút ra bài học. Khả năng phòng ngự của U19 Việt Nam quá yếu. Trong 5/7 bàn thua, chúng ta để đối thủ dễ dàng vượt qua bằng kỹ thuật cá nhân.

U19 Việt Nam (áo trắng) cần đứng lên từ thất bại sau trận thua đậm trước U19 Nhật Bản

Thêm vào đó, khả năng phòng ngự từ xa cũng chưa tốt. Hàng thủ mong manh, phía trên không có bóng, dễ hiểu vì sao lối đá phối hợp một chạm của U19 Việt Nam không có đất thi triển. Đối thủ của chúng ta đến từ một đất nước có nền bóng đá phát triển bậc nhất châu Á và đặc biệt chú trọng vào khâu đào tạo trẻ. So với U19 Việt Nam, U19 Nhật Bản cũng có nhiều điều kiện cọ xát ở môi trường đỉnh cao hơn. Vì thế, hãy coi đây là một thất bại cần thiết, để các cầu thủ U19 Việt Nam rút ra những bài học xương máu. Chính HLV Guillaume Graechen trong buổi họp báo ngay sau trận đấu cũng đã phát biểu: “Trước tiên cho tôi xin được gửi lời xin lỗi tới người hâm mộ Việt Nam. Từ duy nhất mà tôi có thể nói lúc này để biểu thị cảm xúc của mình chính là xấu hổ”. Dũng cảm nhận lỗi để khắc phục là biểu hiện tích cực và cần thiết hơn rất nhiều so với những lời khen và động viên suông theo kiểu “con hát, mẹ khen hay” mà phần đông người Việt đã thể hiện.

Đừng đưa các em lên mây

Cũng khó trách phần đông người hâm mộ với những lối khen ngợi, kỳ vọng quá đà dành cho U19 Việt Nam sau thành công gần đây của họ và những sự thất vọng lớn lao với nền bóng đá nước nhà và đặc biệt là thất bại tủi hổ của đội U23 bóng đá nam tại SEA Games 27 vừa qua. Nhưng đặt quá nhiều niềm tin vào họ, trong thời điểm họ còn rất trẻ, mới chỉ bước đầu thành công rất có thể sẽ trở thành “thuốc độc” giết chết những tài năng mới nở.

Nhà báo Trương Anh Ngọc, từ Italia đã thẳng thắn chia sẻ những suy nghĩ của mình sau trận đấu giữa U19 Việt Nam và U19 Nhật Bản: “Không thể vì sướng mắt với cách đá của các em mà đưa các em lên mây bằng những mỹ từ chỉ để sướng mồm và sướng tai chính chúng ta như tiki-taka hay “ban chuyền như Barca” và cũng đừng ảo tưởng nhiều vì những điều phi thực tế. Những lời khen có thể là “mật ngọt chết ruồi”, nhưng những chỉ trích đúng mực lại có tác dụng tích cực nếu các cầu thủ nhận ra được vấn đề. Thua là cần thiết và theo logic triết học, là nền tảng của thắng lợi. Người hâm mộ và cả giới truyền thông cũng nên biết học cách xử lý những thất bại và thắng lợi sao cho lúc nào đôi chân của mình ở trên mặt đất, theo cách khách quan nhất có thể. Những cầu thủ U19 dù sao vẫn là những đứa trẻ mới lớn. Hãy để các em U19 tiếp tục lớn lên”. 

Một đứa trẻ sẽ không thể trưởng thành nếu như bố mẹ nó chỉ biết nuông chiều mà không bao giờ trách mắng nếu như nó mắc lỗi. Đôi lúc, nghiêm khắc là biện pháp uốn nắn, giáo dục hiệu quả để bố mẹ thể hiện cái uy của bậc phụ mẫu và để những đứa trẻ ghi nhớ lỗi lầm đã mắc phải để nghiêm túc rút kinh nghiệm và sửa chữa kịp thời. Tập thể các cầu thủ U19 Việt Nam với những cái tên đầy hứa hẹn như Công Phượng, Tuấn Anh, Đông Triều… giờ đây cũng vậy, họ cần được đưa trở lại mặt đất kịp thời bằng những nhận định, chỉ đạo thẳng thắn, chân thành và nghiêm túc từ Ban Huấn luyện trước khi “bay” quá cao với những lời khen kiểu “tàu bay giấy” từ số đông người hâm mộ. Thành công vẫn đang chờ đợi ở phía trước, hãy bình tĩnh và tỉnh táo đứng lên từ thất bại nhé, các chàng trai U19 Việt Nam!

Đăng Đức