Những gương mặt xuất sắc của điện ảnh Việt Nam một thời

NSND Trà Giang - Người đàn bà đẹp của điện ảnh Việt

Viết về Trà Giang thực không dễ như hình dung của nhiều người. Một nữ diễn viên, một nghệ sĩ, một người phụ nữ thuần Việt, ở góc độ nào, phương diện nào, chị cũng thể hiện hết tài năng và đạo đức nghề nghiệp chói sáng của mình.

Một tấm gương điển hình, chuẩn mực và tròn trịa, NSND Trà Giang được không chỉ công chúng mà ngay cả các đồng nghiệp mến mộ, yêu kính. Trà Giang là gương mặt tiêu biểu thuộc thế hệ đầu của điện ảnh Việt, tham gia những bộ phim nổi tiếng nhất của điện ảnh Việt thời kỳ đầu, là nữ diễn viên ba lần đoạt giải nữ diễn viên xuất sắc tại Liên hoan phim (LHP) Moskva (1973); LHP Việt Nam lần IV (1977); LHP Việt Nam lần thứ VIII (1988)…

Gương mặt đẹp và đôi mắt có thần này là lựa chọn số 1 của các đạo diễn thời kỳ đầu điện ảnh VN

Tính đầu vai, khó có thể nói Trà Giang đóng nhiều, nhưng mỗi vai diễn của chị đều ghi dấu ấn đậm nét trong lòng công chúng. “Một ngày đầu thu”, “Chị Tư Hậu”, “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm”, “Em bé Hà Nội”, “Ngày lễ thánh”, “Mối tình đầu”, “Huyền thoại người mẹ”, “Thủ lĩnh áo nâu”, “Dòng sông hoa trắng”…

Đó là những vai diễn, những bộ phim đỉnh cao, để đời của nền điện ảnh cách mạng Việt Nam. Hơn thế, là một kho tài quý giá, không chỉ vì ý nghĩa nội dung mà còn bởi giá trị nghệ thuật mà trong đó, tài năng diễn xuất của Trà Giang đạt đến độ “xuất thần nhập hóa”.

NSND Trà Giang bây giờ

Dung nhan không hẳn nghiêng nước nghiêng thành, nhưng đôi mắt tròn đen lay láy như biết nói, gương mặt phúc hậu thuần Việt đã một thời làm say đắm bao đấng mày râu. Cho đến nay, khi đã ở tuổi thất thập, trong lòng người hâm mộ, Trà Giang vẫn mãi là chị Tư Hậu đằm thắm, dịu dàng mà kiên cường mạnh mẽ. Đẹp, một vẻ đẹp toát ra tự thẳm sâu tâm hồn của một nghệ sĩ đích thực.

Thúy An - người đàn bà “ám ảnh” của điện ảnh Việt

Ám ảnh bởi một dung nhan quá đặc biệt, rất mặn mòi đúng kiểu của một thiếu nữ Nam bộ. Một dung nhan khuyanh đảo màn ảnh một thời. Ám ảnh, bởi những vai diễn có một không hai trong những bộ phim mãi mãi ghi lại dấu ấn của nó trong lịch sử điện ảnh Việt Nam. Ám ảnh, còn bởi cách chị đến với điện ảnh và rời xa nó.

Với những "Cánh đồng hoang", "Biệt động Sài Gòn", "Mùa gió chướng", "Ván bài lật ngửa", "Mùa nước nổi", "Vùng gió xoáy"..., khán giả sẽ không bao giờ có thể quên hình ảnh người phụ  nữ đẹp một cách hoàn mỹ, từ hình thức đến nội tâm, từ dáng vóc đến tính tình mà Thúy An đã lột tả trên màn ảnh.

Vẻ đẹp mặn mòi của Thúy An một thời khuynh đảo màn ảnh

Đặc biệt là “Cánh đồng hoang”, sản xuất năm 1979, bộ phim được coi là kiệt tác của điện ảnh Việt Nam đã đưa tên tuổi Thúy An vượt ra khỏi biên giới đất nước. Phim đạt giải Bông Sen Vàng tại Liên hoan phim Việt Nam 1980, Huy chương vàng Liên hoan phim Quốc tế Moskva 1981.

Không được đào tạo chính quy như một số ngôi sao cùng thời, nên diễn xuất của Thúy An cũng chân thành và mộc mạc như bản tính của chị. Chị diễn như thể chị đang sống. Hoàn cảnh đó, chính là hoàn cảnh của chị. Cuộc đời đó, chính là cuộc đời chị. Không cần lên gân, không cần kỹ thuật, với Thúy An, diễn đơn giản là ăn, là thở, hoàn toàn bản năng. Trời đã ban cho chị một nhan sắc đặc biệt, cũng hào phóng tặng cho Thúy An một tài năng diễn xuất thiên phú.

Rời khỏi nghệ thuật một cách lặng lẽ, Thúy An để lại nhiều nuối tiếc cho công chúng

Đáng tiếc, do hoàn cảnh cá nhân, Thúy An đã lặng lẽ rời khỏi nghệ thuật thứ bảy, để lại trong lòng công chúng bao nuối tiếc, ám ảnh…

Như Quỳnh - người đàn bà “không tuổi” của điện ảnh Việt

Khác với Trà Giang và Thúy An, đã chọn con đường rút lui khỏi màn ảnh khi đang ở thời hoàng kim của sự nghiệp, sau đó, gần như ở ẩn, đứng ngoài mọi ồn ào của một đời sống nghệ thuật nhiều biến động, NSND Như Quỳnh là hiện tượng hiếm có của làng phim ảnh Việt Nam.

Sau hơn 40 năm gắn bó với điện ảnh, tên tuổi NSND Như Quỳnh vẫn luôn “nóng” trên các mặt báo, bởi chị, gần như chưa có lúc nào ngừng nghỉ việc đóng phim.

Nét thuần Việt đặc trưng của NSND Như Quỳnh

Ngay cả khi đến tuổi hưu, chị vẫn tiếp tục ghi dấu ấn bởi những vai diễn ấn tượng, tiếp tục giành giải thưởng danh giá trong những bộ phim đình đám của điện ảnh đương đại. Như Diễn viên phụ xuất sắc - Cánh diều vàng 2005 (phim “Chuyện của Pao”), Diễn viên nước ngoài xuất sắc do Đài truyền hình SBS - Hàn Quốc trao tặng (phim “Cô dâu Vàng”). Chưa kể, các bộ phim truyền hình dài kỳ phát trên sóng quảng bá. Và các TVC quảng cáo…

Sở hữu gương mặt biểu cảm đặc trưng như biết nói ngay cả khi câm lặng nhất, đôi mắt khi cười thì sáng bừng khi buồn lại vô cùng sâu thẳm, nói NSND Như Quỳnh là người đàn bà không tuổi của điện ảnh Việt cũng không hề ngoa. Thời gian dường như  bất lực trước chị. Mà những biết thiên của đời sống nghệ thuật qua nhiều giai đoạn thời kỳ dường như cũng bất lực trước chị.

Bên cạnh những nữ diễn viên trẻ đẹp xuất thân từ người mẫu, hoa hậu… Như Quỳnh vẫn khẳng định được vị trí của mình, một vị trí khó có người thay thế cho những vai diễn thuần Việt, cần nội tâm và một tài năng diễn xuất chân chính.

Người đàn bà không tuổi của điện ảnh Việt

Giữ sự thanh xuân của nhan sắc đã khó, giữ được tuổi xuân của nghề diễn càng khó hơn. Như Quỳnh cho rằng, điều tiên quyết là diễn viên phải được làm nghề thường xuyên. “Với tôi, có lẽ, ngoài khả năng, tôi là một người may mắn hơn các bạn đồng nghiệp. Một yếu tố khác, theo tôi là luôn phải tích lũy thu nạp kiến thức nghề nghiệp của mình. Khi không có vai diễn, tôi vẫn xem phim cả trong và ngoài nước, quan sát, đọc để khi có cơ hội cống hiến thì đã có năng lượng sẵn. Nghệ sĩ vốn là một người “sao chép” cuộc sống, vì thế họ cần có sự trải nghiệm cũng như kinh nghiệm nghề nghiệp nhất định”.

(Còn tiếp)

Thành Lê