TP HCM: Báo động ô nhiễm nguồn nước

Tràn lan nguồn ô nhiễm

Thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP HCM, mỗi ngày thành phố có 600.000m3 nước thải nhưng chỉ có khoảng 60% lượng nước này được xử lý sơ bộ vào hệ thống chung dẫn đến tình trạng ô nhiễm nguồn nước ngày càng tăng.

Nhiều nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước tại TP HCM chưa được xử lý triệt để

Tính đến nay, trong số 7 hệ thống kênh rạch tiêu thoát nước thải sinh hoạt của thành phố vẫn còn nhiều kênh hở và cửa xả quá cũ, thậm chí bị hư hại nặng và năng lực thoát chỉ đạt 50% nhu cầu. Bên cạnh đó, tình trạng người dân tại một số địa bàn lấn chiếm kênh rạch và xả rác xuống kênh khiến cho dòng chảy vốn nhỏ lại càng ách tắc.

Ngoài ra, tại nhiều khu chế xuất, khu công nghiệp trên địa bàn thành phố cũng đang xảy ra tình trạng hệ thống nước thải bị quá tải do không theo kịp thực tế. Theo thống kê của Sở TN&MT TP, hiện TP HCM có 31.100 cơ sở sản xuất công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp hầu hết chưa có hệ thống nước thải thuộc nhiều ngành nghề như: thực phẩm, dệt may, nhuộm, hóa chất, chế biến gỗ...

Trong đó, qua kiểm tra, thành phố có 439 nguồn thải có lưu lượng trên 50m³/ngày đêm và một số nguồn thải công nghiệp có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng khác như giấy, dệt nhuộm, cao su… Đáng chú ý là trong số 439 nguồn thải thống kê được, có đến 17% nguồn thải chưa đạt quy định. Sở TN&MT TP dự báo, con số này sẽ tăng lên rất nhiều nếu thống kê đầy đủ số lượng cơ sở có lượng nước thải khoảng 10m³/ngày đêm trở lên.

Theo ông Cao Tung Sơn, Phó Chi cục Bảo vệ môi trường, Sở TN&MT TPHCM: Hiện nay các cơ sở tại những khu dân cư  là nguồn nguồn nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường rất lớn bởi họ thường tận dụng nhà làm cơ sở sản xuất nên không có hệ thống xử lý chất thải. Nếu không có sự khống chế và xác định rõ những cơ sở này thì sẽ khó làm giảm được ô nhiễm nguồn nước tại TP HCM hiện nay.

Quản lý chồng chéo  

Trong khi nguồn nguyên nhân gây ô nhiễm nước đang tăng cao khiến chất lượng nguồn nước xuống cấp trầm trọng thì cơ quan chức năng tại TP HCM lại đang lung túng trong việc quản lý. Đơn cử là việc cấp phép xả thải vào hệ thống thủy lợi thuộc thẩm quyền của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) nhưng đơn vị này lại không có chức năng xử phạt trường hợp xả thải vượt chuẩn. Tình hình trên đang gây nên sự bất cập trong công tác quản lý tài nguyên nước. Khiến cho nguồn nước tiếp tục bị suy thoái, ô nhiễm nghiêm trọng.

Hiện nay, công tác quản lý tài nguyên nước ở thành phố được giao cho 5 sở ngành, gồm Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở NN&PTNT, Trung tâm Y tế dự phòng thuộc Sở Y tế, Tổng Công ty cấp nước Sài Gòn thuộc Sở Giao thông vận tải và Trung tâm Điều hành Chương trình chống ngập nước TP HCM nên trong quá trình thực hiện có sự chồng chéo, bất cập.

Bà Nguyễn Thị Phấn, Trưởng phòng TN&MT quận 5 cho rằng, vấn đề tồn tại hiện nay đó là các đơn vị quản lý nguồn nước rất chồng chéo, cùng một vấn đề nhưng lại có nhiều đơn vị liên quan mỗi nơi lại có một ý kiến riêng không nhất quán nên địa phương triển khai giải quyết chậm, hiệu qủa thấp.  

Về vấn để này ông Nguyễn Thanh Hùng, Viện Môi trường và Tài nguyên quốc gia cho rằng, TP HCM cần tập trung xây dựng dữ liệu trực tuyến về công tác quản lý nguồn nước để người dân dễ dàng truy cập thông số về các cơ sở xả thải gây ô nhiễm. Cần có cơ chế quản lý phối hợp chặt chẽ giữa các đơn vị. Không quản lý theo kiểu cục bộ sẽ khó có thể giải quyết được các vấn đề

Để giải quyết vấn đề này, mới đây Sở TN&MT TP đã đề xuất thành lập một đơn vị đầu mối để quản lý bền vững nguồn tài nguyên nước theo 2 mô hình: Chi cục Quản lý nước thuộc Sở TN&MT và Sở Nước trực thuộc UBND TP HCM. Nếu đơn đề xuất này được chấp thuận thì việc quản lý nguồn nước của TP HCM sẽ được quy về một mối chứ không còn chồng chéo như hiện nay.

Thùy Trang