Thư của Thủ tướng Úc gửi Tổng thống Indonesia nói gì?

>> Indonesia – Australia căng thẳng vì nghe lén

Thủ tước Úc Tony Abbott (trái) nói chuyện với Tổng thống Indonesia, Susilo Bambang Yudhoyono, sau một cuộc họp báo ở Jakarta, ngày 30/9/2013

Thoạt đầu Thủ tướng Úc Abbott từ chối đưa ra bất kỳ lời giải thích nào về những cáo buộc này, được cho là diễn ra hồi năm 2009.

Tuy nhiên sau khi Indonesia đình chỉ hợp tác trong những lĩnh vực như chống lại nạn buôn người và ông Yudhoyono đích thân viết thư cho ông Abbott, nhà lãnh đạo Úc đã trả lời.

Tối 26/11, ông Yudhoyono tiết lộ một số chi tiết trong thư của ông Abbott, theo đó ông Abbott cam kết: “Úc sẽ không bao giờ làm bất cứ điều gì lần nữa khiến gây phương hại cho mối quan hệ với Indonesia”.

Ông Yudhoyono cho hay việc hợp tác trong những lĩnh vực như chống lại nạn buôn người sẽ chỉ được mở lại sau khi hai nước đồng ý trên bộ quy luật hành xử, hiện chưa được soạn thảo. Vẫn theo lời ông Yudhoyono, ông Abbott đã đồng ý chuyện này.

Sáng nay, 27/11, ông Abbott cho biết ông muốn vấn đề này được giải quyết càng sớm càng tốt.

Cố vấn ngoại giao của ông Yudhoyono cho biết sẽ phải mất khoảng một hay hai tháng để hai nước tái khởi sự hợp tác.

Hôm 23/11, cựu Tư lệnh quân đội Úc Peter Leahy đã trao tay thư của ông Abbott cho ông Yudhoyono, động thái mà chính phủ Úc mô tả là dấu hiệu để bày tỏ lòng kính trọng. Hôm 26/11, phát ngôn viên Tổng thống Indonesia cho biết bức thư “phù hợp với mong đợi của chúng tôi”.

Ý kiến ​​của Tổng thống Yudhoyono có thể sẽ được chính phủ Abbott hoan nghênh trong bối cảnh dư luận trong nước Úc ngày càng lên tiếng chỉ trích phương cách chính phủ xử lý tình hình.

Sự rạn nứt ngoại giao đã bùng nổ sau tiết lộ rằng trong năm 2009 gián điệp Úc đã nghe lén điện thoại của Tổng Yudhoyono và các nhân vật cao cấp, kể cả phu nhân tổng thống.

Tuần trước, ông Yudhoyono đã giận dữ thông báo tất cả các hợp tác quân sự và tình báo với Úc sẽ bị ngưng lại cho tới khi ông nhận được một lời giải thích thích hợp.

Vấn đề nghe lén đã bắt đầu tác động tới các lợi ích thương mại Úc. Indonesia là nhà nhập khẩu chính lúa mì, gia súc sống và thịt bò của Úc, trong khi Úc là thị trường xuất khẩu lớn thứ 10 của Indonesia.

Hôm 26/11, Bộ trưởng Thương mại Indonesia Gita Wirjawan cho biết Jakarta đang xem xét cắt giảm nhập khẩu thịt bò Úc.

Tuần trước, ông Wirjawan đề nghị Quốc hội nước này bắt đầu xem xét về việc liệu các luật lệ có thể được điều chỉnh để cho phép Indonesia nhập khẩu thịt bò từ các nước khác thay vì Úc.

Trong một động thái gây nhiều ngạc nhiên, ông Yudhoyono cho biết Ngoại trưởng Indonesia sẽ triệu tập đại sứ Singapore và Hàn Quốc tới để tìm hiểu về thông tin cho rằng hai nước này đã giúp Úc nghe lén.

Ông Yudhoyono phát biểu: “Có tin đồn là hai nước này đã giúp Úc và Mỹ nghe lén những nước khác từ các dụng cụ đặt dưới biển”.

Ông cho biết tiếp: “Không phải là nghe lén đặc biệt vấn đề Indonesia, nhưng là châu Á. Vì vậy tôi đã chỉ đạo bộ trưởng ngoại giao đề nghị đại sứ của các nước này giải thích vấn đề”.