Scandal trong Cục Mật vụ Hoa Kỳ

Năng lượng Mới số 278

Đủ tai tiếng

Theo Washington Post (14/11/2013), một trong những tai tiếng gần đây nhất liên quan SS là vụ một trưởng toán SS tên Ignacio Zamora Jr. Hôm đó, vào ngày nghỉ, Zamora vào quán bar Off the Record trong khách sạn Hay-Adams và gặp một phụ nữ. Sau một hồi tán tỉnh, Zamora lên phòng cô ta. Chuyện sẽ không có gì ầm ĩ nếu Zamora không để “rơi” một viên đạn trong phòng. Khi phát hiện sự việc, Zamora trở lại phòng nhưng cô gái trên không mở cửa…

Sự vụ được làm rùm beng bởi Zamora là một nhân viên SS lâu năm mới được bổ nhiệm chức trưởng toán SS đặc trách bảo vệ Tổng thống Barack Obama (trước kia đương sự được phân công bảo vệ đệ nhất phu nhân Laura Bush). Điều tra mở rộng còn cho thấy, Zamora cùng một trưởng toán SS khác, Timothy Barraclough, từng gửi e-mail gợi dục cho một nữ nhân viên SS!

Vụ Zamora xảy ra chỉ một năm sau scandal một toán SS bị tố cáo thuê gái mại dâm “vui vẻ” khi đến Cartagena, Colombia chuẩn bị cho chuyến tham dự Hội nghị thượng đỉnh châu Mỹ của Tổng thống Obama tại đây hồi tháng 4/2012.

Một nhóm mật vụ Mỹ bảo vệ Tổng thống Obama

Trong lịch sử SS, đã có rất nhiều vụ tai tiếng xảy ra. Ngày 8/10/1993, khi điều tra vụ phạm pháp tại Los Angeles, nhân viên SS Kenneth Banner (cố vấn văn phòng SS tại Los Angeles) nhận cú điện thoại từ một nữ điểm chỉ viên tên Akilah Ife Hasan, cho biết mình có manh mối liên quan cuộc điều tra. Hai người đồng ý gặp. Sau lần đó là những cuộc hẹn lãng mạn và phần tiếp theo của câu chuyện là màn quan hệ vụng trộm, trong căn hộ của Banner tại Inglewood. Đoạn kết của chuyện tình bắt đầu mang nhiều chi tiết giống một kịch bản phim hình sự: Banner phát hiện Hasan (43 tuổi) nằm sóng soài trong phòng tắm nhà mình, không mảnh vải. Bác sĩ cho biết cô bị xuất huyết não và “có tiền sử dùng cocaine”. Tuy nhiên, điểm khác biệt giữa vụ việc so với kịch bản phim là Banner không bị điều tra hay truy tố với tội danh nghi can chính và duy nhất.

Tại Houston cách đây vài năm, nhân viên SS Sonna Prince Young đã trở thành mục tiêu đàm tiếu trong nội bộ. Cô can tội cùng một người bạn học cũ làm việc tại phòng chánh luật sư bang Texas, âm mưu rút tiền từ một chương trình phúc lợi xã hội dành cho trẻ em nghèo. Young bị xử án treo, phạt 250USD và bồi hoàn 288USD. Cô rời khỏi SS… Tháng 2/2002, nhóm SS chịu trách nhiệm bảo vệ Phó tổng thống Dick Cheney, sau ca trực tại khu vực San Diego, đã rủ nhau đến quán bar Daley Double nhậu nhẹt. Tại đây, một cuộc cãi vã đã nổ ra giữa 4 nhân viên SS cùng 15 thường dân và kết quả là một vụ thượng cẳng chân hạ cẳng tay xảy ra. Nhóm SS bị đánh thua chạy thục mạng nhưng cũng lập một thành tích nhỏ khi một nhân viên SS sử dụng “võ Mike Tyson” bằng cách cắn đứt tai một đối thủ…

Trong lịch sử gần 150 năm, SS từng có lúc trở thành hình ảnh tượng trưng lòng can đảm, ái quốc và tài ba. Người ta còn nhớ vụ nhân viên SS Timothy McCarthy đã lấy thân mình làm bia đỡ đạn như thế nào, vụ nhân viên SS Jerry Parr dùng thân mình che đạn cho Tổng thống Ronald Reagan khi John Hinckley bắn liên tục từ một khẩu súng lục .20 bên ngoài một khách sạn ở Washington, hay vụ nhân viên SS Rufus Youngblood che đạn cho Phó tổng thống Lyndon Johnson khi Lee Harvey Oswald vãi đạn từ khẩu bắn tỉa Mannlicher-Carcano tại Dallas (trong vụ ám sát Tổng thống John F. Kennedy).

Thành lập ngày 5/7/1865 như là một cơ quan nhỏ trực thuộc Bộ Ngân khố với chuyên trách phá các đường dây làm tiền giả, gần 30 năm sau, SS mới mang nhiệm vụ bảo vệ nguyên thủ quốc gia (năm 1894, SS lần đầu tiên nhận trọng trách bảo vệ Tổng thống Grover Cleveland). Hiện nay, nhiệm vụ chính của SS là bảo vệ tổng thống, phó tổng thống, các nguyên thủ nước ngoài công du tại Mỹ, tháp tùng tổng thống cũng như viên chức cấp cao trong các chuyến kinh lý hải ngoại…

Năm 1994, Quốc hội thông qua điều luật quy định rằng, các tổng thống được bầu sau ngày 1/1/1997 sẽ được SS bảo vệ trong 10 năm sau khi rời nhiệm sở và các tổng thống được bầu trước ngày 1/1/1997 tiếp tục hưởng chế độ được SS bảo vệ suốt đời (Public Law 103-329). Ngoài ra, SS cũng bảo vệ các cựu phu nhân tổng thống và phó tổng thống, con của cựu tổng thống (cho đến khi chúng 16 tuổi), các ứng cử viên tổng thống và phó tổng thống (cùng vợ con họ) trong 120 ngày trước kỳ bầu cử… (các thông tin trên lấy từ trang web Bộ Tư pháp Hoa Kỳ và trang web SS).

Huyền thoại đã qua?

Quá khứ đáng tự hào của SS được thay dần bằng hình ảnh hiện tại lấm lem scandal. Điều tra báo chí cho biết, SS đang gánh nhiều tai tiếng, từ chuyện nhỏ như lạm dụng rượu, sử dụng sai mục đích tài sản công, tằng tịu với nữ nhân viên Nhà Trắng cho đến chuyện lớn như tắc trách trong kế hoạch bảo vệ viên chức cấp cao. Một trong những vụ bê bối nhất là scandal nhân viên A. T. Smith (chỉ huy trưởng phân đội bảo vệ phu nhân Hillary Clinton) quan hệ với Catherine Cornelius, em họ của (cựu) Tổng thống Bill Clinton. Hay vụ nhân viên SS Timothy O’Brien (cận vệ cựu Tổng thống Reagan) quan hệ với con gái của bạn mình (khi ông bố đến gặp, O’Brien còn móc súng đe dọa). O’Brien bị tống khỏi SS và bị xử 6 năm tù…

Xét về chuyên môn, SS cũng không làm tốt. Giữa tháng 2/2002, nhóm SS được phân công bảo vệ Phó tổng thống Cheney đã ghé vào cửa hàng thể thao của Clayton Greenhalgh tại Salt Lake City để mua quà lưu niệm. Khi họ rời đi, ông chủ Greenhalgh hoảng hồn phát hiện bản chi tiết kế hoạch bảo vệ Phó tổng thống Cheney bị bỏ quên lại. Sấp tài liệu hơn 10 trang chứa đầy đủ chi tiết, từ vị trí ngồi của Cheney, ai được bố trí kề bên và Cheney đến sân vận động (dự một cuộc thi kỳ Thế vận hội mùa đông 2002) như thế nào và ra về như thế nào.

Tài liệu cũng miêu tả tường tận kỹ thuật bảo vệ Cheney, chi tiết đoạn đường Cheney đi từ bãi đỗ xe, vào cầu thang rồi lên khán đài và những phòng nào phải bị đóng cửa trong thời gian Cheney có mặt ở sân vận động. Kinh sợ những gì mình biết, Greenhalgh điện cho văn phòng SS tại Salt Lake City và “họ nói sẽ cho người xuống liền nhưng gần một tiếng sau cũng không thấy ai” - Greenhalgh kể. Trong lần gọi thứ hai, Greenhalgh nghe trả lời: “Nếu ông có thể mang tài liệu xuống cho chúng tôi thì hay biết mấy!” (cuối cùng, Greenhalgh phải đánh xe mang đi)…

Tháng 10/1999, một gã trộm tên Kenneth Blake đột nhập vào khách sạn Fairmont, nơi đệ nhất phu nhân Hillary Clinton đang nghỉ. Trưa hôm đó, khoảng 11 giờ, nữ nhân viên SS Mary Drury vẫn còn cà kê ở quầy bar khách sạn và uống rượu với một nhân viên SS khác (điều này vi phạm luật cấm nhân viên dùng rượu khi đang làm việc). Một sự cố nực cười xuất hiện khi Kenneth Blake - tưởng nhầm nhân viên SS Mary Drury là cô gái làng chơi - đã ghé mắt rình và cuối cùng ra tay. Thọc vào ví Drury, Kenneth Blake lấy được khẩu Sig Sauer .357 và bị bắt quả tang. Đó là lần thứ hai Drury làm mất súng và không là lần đầu tiên cô mang tiếng bê bối. Một lần năm 1993, Drury đã lái chiếc xe công từ một quán bar ở Chicago và đâm vào một xe bus. Trở lại vụ chôm súng tại khách sạn Fairmont. Drury không bị phạt bất kỳ hình thức nào trong khi tên trộm Kenneth Blake đã bị xử 40 tháng tù…

Các nhân viên SS thuộc Đội phản ứng nhanh bảo vệ tổng thống (Counter Assault Team - CAT) là những người có phẩm chất đạo đức đáng phiền hà nhất. Thành viên nhóm này thường lẻn vào tầng hầm tổng thống (trong Nhà Trắng) để xem phim… sex từ truyền hình cáp. Và với những kỹ năng học được, vài nhân viên SS còn áp dụng để rút tiền quỹ bằng cách làm hóa đơn thanh toán giả (!) - như trường hợp Michael Cohen thuộc văn phòng SS tại Philadelphia. Tệ hơn, vài nhân viên SS cũng “chôm” tiền thu được từ những vụ điều tra tội phạm (một trong những nhiệm vụ phụ của SS)…

Như CIA hay FBI, SS được cấp khá nhiều tiền. Ngân sách hoạt động hằng năm của họ hiện khoảng 1,92 tỉ USD. Trong khi đó, số nhân viên SS không nhiều, với khoảng 4.400 nhân viên. Theo điều tra báo chí, nhân viên SS nào quan hệ tốt với viên chức điều hành SS ở Washington DC luôn được phân công nhiệm vụ nhẹ. Cùng lúc, nhân viên SS thường phục cũng gặp cảnh khó ở với Cảnh vệ quân phục (bao gồm đội chống bắn tỉa, đội phản ứng nhanh và đội phá bom K-9) - những người mặc cảm bị đối xử tệ so với SS thường phục. Do vậy, lực lượng Cảnh vệ quân phục ngày càng có nhiều người rút lui. Tình trạng thiếu người còn dẫn đến hiện tượng tuyển dụng bừa bãi. Trong quá khứ, thí sinh SS không bao giờ có tiền sử dính dáng ma túy nhưng bây giờ thí sinh từng chơi ma túy trước đó 36 tháng và chỉ sử dụng 10 lần đều có thể trở thành nhân viên SS…

Vấn đề cuối cùng là đào tạo. Chỉ có những đội chuyên biệt mới thật sự được đào tạo tốt, còn lại, chỉ được huấn luyện để đối phó “mối đe dọa đơn nhất”, tức mặt đối mặt với một hung thủ có vũ khí. Năm 1998, chuyên gia từ lực lượng chống khủng bố Delta Force của quân đội đã tiến hành kiểm tra an ninh Nhà Trắng và phát hiện nhiều sai sót. Đến nay, an ninh Nhà Trắng vẫn không khác mấy so với đợt kiểm tra năm 1998. Người ta còn chưa quên sự kiện tháng 4/1994, tại lễ tang cựu Tổng thống Richard Nixon ở Yorba Linda (California), một kẻ trung niên dùng giấy tờ dỏm đã xuyên qua khu VIP, đến sát Tổng thống Bill Clinton và cựu Tổng thống George H. Bush, chỉ “định nói chuyện”. Trong thời Internet, việc kiếm một thẻ VIP Quốc hội hay biển số xe Quốc hội chẳng khó khăn gì. Tất cả được rao bán công khai tại eBay.com!

Mạnh Kim