Thái Lan trước nguy cơ bất ổn mới

Phe đối lập tổ chức biểu tình chống dự luật ân xá ở trung tâm Bangkok ngày 31/10

Dự luật được thông qua trong đêm qua, rạng sáng 1/11, với 130 phiếu thuận, 4 phiếu trống. Không có phiếu chống vì đảng Dân chủ đối lập đã tẩy chay cuộc bỏ phiếu sau một cuộc tranh luận kéo dài gần 20 tiếng đồng hồ. Dự luật còn phải được Thượng viện xem xét vào ngày 11/11 tới đây.

Theo dự luật ân xá này, mọi hành vi bạo hành mang tính chất chính trị từ năm 2004 đến nay - ngoại trừ tội khi quân, sẽ được xóa tội.

Đây là một dự luật bị rất nhiều người phản đối, nhất là phe đối lập. Họ tố cáo một âm mưu nhằm đưa cựu Thủ tướng Thaksin Shinawatra trở lại sân khấu chính trị Thái Lan.

Ông Thaksin Shinawatra hiện đang lưu vong để tránh né bản án 2 năm tù về tội trốn thuế.

Nếu dự luật được thông qua, điều đó có nghĩa là bản án nhắm vào ông Thaksin sẽ bị hủy bỏ và ông ta có thể lấy lại được một tỷ euro trong khối tài sản của ông hiện đang bị tư pháp tịch biên. Điều đó cũng có nghĩa là những quan chức dân sự và quân sự, phải chịu trách nhiệm về việc trấn áp các vụ biểu tình của phe Áo Đỏ hồi tháng 4 và tháng 5/2010 sẽ được ân xá.

Thủ tướng Yingluck Shinawatra, em gái của ông Thaksin và nhiều dân biểu của đảng Pheu Thai, đã nhiều lần trấn an rằng dự luật không nhằm xóa bỏ bản án hai năm tù về tội lạm dụng quyền lực và tham nhũng, nhắm vào ông Thaksin hồi năm 2008. Thế nhưng, đến giữa tháng 10/2013, một Ủy ban của nghị viện đã kín đáo sửa đổi văn bản này thành một dự luật ân xá chung, miễn trách nhiệm cho tất cả những người đã bị kết án hoặc đang bị xét xử về những hành vi phạm tội liên quan đến cuộc khủng hoảng chính trị, trong giai đoạn từ 2004 đến 2013.

Mặt dù dự luật đã được thông qua, đảng Dân chủ chưa chịu buông tay mà vẫn kiên quyết phản đối. Vào tối hôm qua, hàng nghìn người đã biểu tình trước trụ sở Quốc hội Thái Lan với biểu ngữ “Không ân xá cho những kẻ tham nhũng”.

Nhiều người trong phe Áo Đỏ thân chính quyền hiện tại cũng không tán đồng dự luật ân xá chính trị, cho đấy là luật xóa tội cho những kẻ "sát nhân", đã đàn áp họ vào năm 2010.

Giới quan sát lo ngại rằng đạo luật ân xá này sẽ không mang lại sự ổn định trong đời sống chính trị Thái Lan, như chính quyền mong muốn, mà trái lại sẽ lại làm dấy lên một chu kỳ bạo động mới.

Xung đột chính trị đã gây chia rẽ sâu xa ở Thái Lan từ năm 2005. Sự chia rẽ phần lớn là giữa những người ủng hộ cựu Thủ tướng Thaksin Shinawat và phe đối lập có cơ sở rộng rãi gồm cả đảng Dân chủ.

Phe đối lập và các nhóm doanh nghiệp cho rằng dự luật này sẽ gây phương hại đến pháp trị. Các thành viên gia đình của hơn 90 người đã chết trong các cuộc bạo động chính trị nói rằng dự luật ngăn không cho họ quy trách cho những người gây ra tội.

Chris Baker, một bình luận gia chính sự Thái, nói rằng Chính phủ Thái, hiện đang do người em gái của ông Thaksin là bà Yingluck Shinawat lãnh đạo, dường như tin rằng dự luật sẽ vượt qua được các thách thức pháp lý và các cuộc biểu tình ngoài đường phố. Ông nhận định: “Chắc chắn dự luật sẽ bị chống đối. Dân chúng sẽ đệ đơn kiện và nói đó là vi hiến bởi vì cách thức dự luật bị thay đổi và sẽ có những người xuống đường”.

Bà Yingluck Shinawat, đã đứng đầu một chính phủ khá ổn định kể từ khi đảng của bà thắng thế trong các cuộc bầu cử năm 2011. Nhưng chính phủ của bà đang đối mặt với áp lực ngày càng tăng của những vụ biểu tình và thách thức pháp lý đối với các chương trình lập pháp của chính phủ. Các chuyên gia phân tích nói đảng có thể tổ chức bầu cử vào đầu năm 2014 trong cố gắng đạt được một nhiệm kỳ mới.