Đạo diễn Việt đang lép vế?

1. Đã có những lo lắng cho rằng, những tên tuổi của các đạo diễn Việt kiều đang đổ bộ vào thị trường phim Việt sẽ sản sinh ra một loạt những tác phẩm điện ảnh ná ná của nước ngoài. Và cứ tình trạng này thì không còn những “dấu ấn” Việt Nam trong phim Việt nữa. Câu trả lời còn nằm ở thì tương lai, nhưng hiện tại vẫn phải khẳng định, các đạo diễn Việt kiều này đã thổi một luồng sinh khí mới cho điện ảnh Việt.

Dám liều đổi mới là những gì có thể ghi nhận ở các đạo diễn Việt Kiều khi họ dám hướng đến thị trường phim còn nhiều những khắt khe và ít cởi mở như ở Việt Nam. Phải kể đến một thế hệ những tên tuổi đã có công đa dạng thị hiếu cũng như thay đổi chất lượng phim Việt lên một vị thế mới như: Võ Nghiêm Minh, Hồ Quang Minh, Trần Anh Hùng, Tony Bùi... rồi đến những tên tuổi “đương thời” như Charlie Nguyễn, Victor Vũ, Lưu Huỳnh hay Vũ Trọng Khoa...

Phim âm mưu giày gót nhọn của đạo diễn Hàm Trần 

Có thể thấy, “lứa đầu” cũng đã cho ra những thành tích đáng nể. Như Trần Anh Hùng với Mùi đu đủ xanh (phim duy nhất mang danh điện ảnh Việt Nam cho đến nay lọt vào vòng đề cử 5 phim cuối cùng cho giải Oscar phim nước ngoài hay nhất), Xích lô (giải Sư tử vàng LHP Venice), Tony Bùi với Ba mùa (giải Khán giả và Giám khảo tại LHP Sundance), Nguyễn Võ Nghiêm Minh với Mùa len trâu (giải đặc biệt LHP Locarno Thụy Sĩ, giải thưởng lớn của LHP Amiens, Pháp)...

Đó là những bộ phim là có tính nghệ thuật cao. Tiếp thêm sức sống cho dòng phim chiếu rạp và cho ra đời một loạt các phim của tể rồi chúng ta cũng có thêm Áo lụa Hà Đông, Lấy chồng người ta của Lưu Huỳnh; Dòng máu anh hùng, Để Mai tính, Long ruồi, Cưới ngay kẻo lỡ của Charlie Nguyễn; 14 ngày phép, Vũ điệu đường cong của Vũ Trọng Khoa; Chuyện tình xa xứ, Cô dâu đại chiến, Giao lộ định mệnh, Thiên mệnh anh hùng, Scandal - Bí mật thàm đỏ của Victor Vũ...

Sắp tới đây, nhưng gương mặt đạo diễn kiều bào cả cũ và mới đều thừa thắng xông lên. Victor Vũ sẽ cho ra mắt khán giả Việt hai bộ phim kinh dị là Quả tim máu và Cô dâu đại chiến 2 sẽ sẽ ra rạp dịp Noel 2013 và dịp tết 2014. Sau “Bụi đời chợ lớn” Charlie Nguyễn cũng sẽ trở lại với Tèo em. Và ngay cả những gương mặt mới như: Đạo diễn Thiện Đỗ với Tiền chùa (Funny Money) sẽ ra rạp vào ngày 18.10. Đạo diễn Hàm Trần cũng cho ra mắt dịp giáng sinh bộ phim Âm mưu giày gót nhọn. Hàm Trần là cái tên đã từng được biết đến là người dựng phim Dòng máu anh hùng, Khát vọng Thăng Long… Hay cả những cái tên mới hoàn toàn như Trần Công Thành với Lưu manh đầu bếp. Và sau thành công của Chạm thì đạo diễn Nguyễn Đức Minh cũng có ngay dự án phim Kỹ nữ máu và tình yêu xanh ...

Như vậy là sắp tới, những gương mặt đạo diễn Việt kiều này sẽ tung hoành trên thị trường phim Việt. Phải khẳng định, không phải tác phẩm điện ảnh nào do các đạo diễn Việt kiều sản xuất cũng đều là những tác phẩm hay nhưng cái được ở chỗ, các đạo diễn Việt kiều đã có công đưa công thức làm phim hiện đại của nền điện ảnh tiên tiến trên thế giới, mà điển hình là Hollywood về với màn ảnh nước nhà.

2. Sự xuất hiện nhiều gương mặt các đạo diễn Việt kiều vô hình trung đem đến sự so sánh với các đạo diễn trong nước. Trong khi, đạo diễn Việt kiều ngày càng ra tăng về số lượng và chất lượng thì đạo diễn trong nước vẫn nguyên những tên tuổi đã... cũ.

Lê Hoàng đã từng một thời làm “mưa làm gió” với Gái nhảy, Chuông reo là bắn, Nữ tướng cướp... Thì dạo gần đây không thấy có những sản phẩm mới. Rồi quẩn quanh những gương mặt quen thuộc với những cái tên như Nguyễn Quang Dũng, Vũ Ngọc Đãng... chưa thực sự có sự bứt phá ngoạn mục nào.

Cảnh phim Cưới ngay kẻo lỡ

Xét những bộ phim gần đây thì không có sự lép vế về mặt doanh thu giữa hai đối tượng đạo diễn này. Nhưng vẫn phải khẳng định phim của các đạo diễn Việt còn quá dông dài về mặt nội dung. Với cách kể lê thê bởi tham lam ôm đồm chuyển tải quá nhiều thứ mà các đạo diễn Kiều bào đã phần nào biết tiết chế.

Đã từng lo lắng bởi sự xâm lấn của quá nhiều những đạo diễn làm phim về từ nước ngoài, diễn viên Thế Anh chia sẻ: “Sợ rằng họ mang theo những thứ bên Tây quá nhiều. Và xem phim Ta mà cứ ngỡ xem phim Tây thì rất chán”. Đương nhiên, mối lo ngại của diễn viên Thế Anh không phải không có cơ sở. Tuy nhiên, những gì mà các đạo diễn Kiều bào đã và đang làm được cho sự phát triển của điện ảnh Việt là không thể phủ nhận".

Việc tiếp cận và đưa những kỹ thuật, kỹ sảo đến gần với điện ảnh Việt đã khiến phim Việt bớt đi những nhàm chán. Chính đạo diễn Phi Tiến Sơn đã từng chia sẻ: "Những đạo diễn Việt kiều về nước làm phim đã có những tác động nhất định với điện ảnh nước nhà”.

Những gì họ đem lại thì đã thấy, thị trường phim ảnh Việt được đào xới ở mọi bối cảnh. Sự trẻ trung, nhanh nhạy đặc biệt là những yếu tố hành động, giả tưởng... kết hợp với những kỹ sảo bắt mắt được sử dụng trong phim Việt thời gian gần đây đẩy tiết tấu phim nhanh hơn, chuyên nghiệp hơn... là điều mà phim của các đạo diễn thuần Việt ít có được. Đó là điều rất đáng suy ngẫm của các nhà làm phim, các đạo diễn thuần Việt.

Huy An