Mỹ - Trung lại “đấu võ mồm”

Tàu sân bay USS George Washington ngoài khơi Philippines

Mỹ tố Trung Quốc có thái độ hung hãn

Hôm qua, một ủy ban của quốc hội Mỹ cảnh báo rằng việc Trung Quốc nhanh chóng hiện đại hóa quân đội “đang làm thay đổi cán cân an ninh ở châu Á Thái Bình Dương và thách thức vị thế quân sự vượt trội mà Mỹ nắm giữ trong vùng này từ nhiều thập niên qua”.

Cảnh báo trên được đưa ra trong một bản phúc trình thường niên của Ủy ban Kinh tế và An ninh Mỹ-Trung Quốc, là ủy ban tư vấn cho các nhà lập pháp Mỹ về chính sách liên quan tới Bắc Kinh.

Phúc trình này cũng tố cáo chính phủ Trung Quốc “chỉ đạo và thực hiện một chiến dịch gián điệp mạng qui mô lớn chống lại nước Mỹ”. Văn kiện này nói rằng có thể phải cần tới những biện pháp chế tài để góp phần ngăn chặn những hoạt động do thám của Bắc Kinh.

Theo báo cáo, tuy vẫn bị Mỹ vượt xa về chi tiêu quân sự, Trung Quốc đã không ngừng gia tăng ngân sách quốc phòng trong vài thập niên qua. Bắc Kinh cũng nhiều lần tuyên bố rằng sự trỗi dậy của họ có tính chất hòa bình.

Nhưng Chủ tịch Ủy ban Kinh tế và An ninh Mỹ-Trung Quốc, William Reinsch, nói rằng Trung Quốc có thái độ hung hãn hơn trong việc thể hiện sức mạnh của họ ở nước ngoài.

Ông Reinsch cho rằng Bắc Kinh đang sử dụng những thủ đoạn “cưỡng ép” ở Biển Hoa Đông và Biển Ðông, là nơi mà họ có những yêu sách chủ quyền chồng lấn với nhiều nước láng giềng. Ông Reinsch phát biểu: "Có một việc mỗi lúc một rõ ràng hơn. Đó là Trung Quốc không muốn giải quyết những vụ tranh chấp biển đảo thông qua những cuộc thương thuyết đa phương hay áp dụng luật pháp quốc tế và tiến trình phân xử, nhưng muốn dùng sức mạnh ngày càng tăng của họ để hậu thuẫn cho những thủ đoạn cưỡng ép nhằm gây áp lực để các nước láng giềng nhượng bộ trước những yêu cách của Trung Quốc".

Bản báo cáo trên được công bố trong lúc Tổng thống Barack Obama cam kết gia tăng nguồn lực kinh tế và quân sự cho khu vực này. Báo cáo hoan nghênh chiến lược “xoay trục châu Á” này, nhưng cũng ghi nhận là nhiều nước đồng minh của Mỹ đang lo ngại là những khó khăn về ngân sách có thể hạn chế khả năng của Washington nhằm thực thi chiến lược mới.

Để giải tỏa những mối lo ngại đó và để “ứng phó với khả năng quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc”, báo cáo đề nghị Quốc hội tiếp tục cung cấp ngân khoản cho những nỗ lực nhằm đưa 60% các chiến hạm Mỹ tới Thái Bình Dương trước năm 2020. Hiện nay, tỉ lệ này chỉ ở mức 50%.

Một thành viên của ủy ban, ông Larry Wortzel, nói với các nhà lập pháp rằng cần phải gấp rút hành động. Ông nói: "Đến năm 2020, không quân và hải quân của Trung Quốc sẽ vượt trội về số lượng hoặc có khả năng kỹ thuật gần bằng khả năng của các lực lượng của chúng ta ở khu vực châu Á Thái Bình Dương. Một quân đội bị co cụm có thể không đủ để răn đe Trung Quốc hoặc để trấn an các nước bạn và các đồng minh của chúng ta trong khu vực".

Ủy ban cũng nói tới điều mà họ gọi là “một nhu cầu cấp bách” để Washington thuyết phục Bắc Kinh thay đổi cách tiếp cận đối với hoạt động gián điệp mạng, những hoạt động mà các nhà phân tích nói là gây ra những sự thiệt hại lên tới hàng tỉ đôla cho các công ty của Mỹ.

Để góp phần làm thay đổi sự tính toán thiệt hơn của Trung Quốc, báo cáo nói rằng có thể phải cần tới các biện pháp chế tài. Văn kiện này nêu ra những lệnh cấm nhập khẩu, lệnh cấm du hành và những hạn chế khác về kinh tế như những hành động có thể thực hiện để chống lại những cá nhân hay tổ chức đánh cắp các thông tin bí mật của Mỹ.

Người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi phản ứng trước báo cáo của Mỹ trong cuộc họp báo ngày 21/11 tại Bắc Kinh

Trung Quốc phản pháo

Ngay lập tức, Trung Quốc đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ báo cáo trên của Mỹ.

Trong một cuộc họp báo hôm qua, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi cáo buộc Ủy ban Kinh tế và An ninh Mỹ-Trung Quốc mang tư tưởng thời "Chiến tranh Lạnh".

Quốc hội Mỹ lập ra Ủy ban Kinh tế Mỹ-Trung để tư vấn cho các nhà lập pháp về chính sách liên quan đến Trung Quốc. Ông Hồng nói ủy ban này công bố những báo cáo "đầy ắp những thành kiến ý thức hệ" từ nhiều năm nay.

Phát ngôn viên Hồng Lỗi nói Bắc Kinh "duy trì đường lối phát triển hòa bình" và theo đuổi một chính sách quân sự có "tính chất phòng thủ". Ông nói Trung Quốc hy vọng Ủy ban của Quốc hội Mỹ sẽ bớt làm những việc gây xáo trộn quan hệ Mỹ-Trung.