Mỹ “nhử” Snowden về nước

Snowden đã tiết lộ những tài liệu mật của Mỹ cho các cơ quan truyền thông, và sau đó được cho tị nạn chính trị tại Nga

Tại cuộc họp báo thường niên mới đây, Tổng thống Vladimir Putin đã nói chi tiết về hoạt động và số phận tương lai của Snowden. Có vẻ như Edward Snowden đã quen với vai trò người tố giác - cuộc sống bình lặng ôn hòa rõ ràng không phải dành cho anh ta.

Dư luận vẫn chưa thôi quan tâm đến số phận của cựu nhân viên NSA này. Ngày 19/12 vừa qua, tại cuộc họp báo, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã được hỏi về việc cá nhân ông và Snowden có biết nhau hay không và với tư cách là nhà lãnh đạo Nga, ông có thái độ thế nào đối với hoạt động của Snowden. Người đứng đầu nhà nước Nga xác nhận ông không quen biết trực tiếp với Snowden, nhưng tin rằng sự lựa chọn của anh ta tuy khó khăn nhưng cao thượng.

Ông Putin cho biết: “Như tôi đã nói: Trong kế hoạch hoạt động, chúng tôi không làm việc và chưa bao giờ làm việc với anh ta. Chúng tôi không làm phiền anh ta với những câu hỏi về hoạt động theo hướng Nga của cơ quan mà trước đây anh ta làm việc. Anh ta lưu lại trên lãnh thổ của chúng tôi do các hoàn cảnh đã biết. Anh ta phải tự xác định cuộc sống của mình trong tương lai. Chúng tôi không giúp anh ta và không can thiệp vào việc này. Chúng tôi chỉ đơn giản là cho anh ta nơi di trú”.

Trong khi đó, ngày 16/12, thẩm phán Richard Leon ở Washington nói rằng ông không thể tưởng tượng được một cuộc xâm phạm bừa bãi và tùy tiện nào vào đời tư của nhân dân hơn là việc thu thập của chính phủ về những thông tin như vậy mà không có sự chấp thuận trước của tòa án. Trong một phán quyết về một thách thức của tòa án đối với vụ theo dõi này, ông Leon nói rằng việc theo dõi này chắc chắn là vi phạm lệnh cấm của hiến pháp Mỹ chống lại các cuộc truy tìm bất hợp pháp.

Theo các nhà quan sát, có thể điều này là một trong những bước để Snowden trở về quê hương. Đại diện của NSA Rick Leggett thừa nhận khả năng ân xá cho cựu nhân viên nếu anh ta về nước. Vấn đề đặt ra là liệu các cơ quan tình báo Mỹ có giữ lời hay không?

Ông Vladimir Vasilyev, chuyên gia Viện Mỹ và Canada cho rằng trong thực tế, kẻ chạy trốn sẽ bị trừng phạt một cách nghiêm trọng nhất, chẳng qua người ta đang tìm cách nhử anh ta trở về Mỹ mà thôi. Ông Vasilyev nói: “Snowden đã giáng một đòn rất lớn vào lợi ích quốc gia của Mỹ. Theo tuyên bố của người đứng đầu Ủy ban Tình báo Thượng viện, sẽ không có bất cứ sự tha thứ nào. Đây là quan điểm của Quốc hội. Snowden không chỉ không thể được ân xá, mà còn không được tha thứ. Trong số báo Times mới nhất, Snowden được phản ánh như một trong những người nổi tiếng nhất. Nước Mỹ sợ sự nổi tiếng của anh ta”.

Giám đốc Viện Kế hoạch Chiến lược và Dự báo Alexander Gusev lưu ý rằng chắc gì Snowden sẽ về nước: “Tin tức mới nhất là Mỹ muốn mời anh ta trở về, khiến người ta liên tưởng đến việc lôi kéo tầm thường để giao Snowden cho tòa án. Nhưng anh ta cũng như bạn bè và cộng mà anh dựa vào để hoạt động sẽ không đồng ý với thỏa thuận. Anh ta đang xem xét để tìm một đất nước phù hợp hơn, nước Nga hay một số nước khác, nhưng không phải Mỹ”.

Snowden thực sự gây ra thiệt hại không thể khắc phục cho hình ảnh Mỹ, đặc biệt là ở châu Âu. Nhưng người châu Âu cũng không phải là không có lỗi gì. Chẳng hạn, nhờ Snowden mà biết được rằng Thụy Điển và Na Uy hợp tác chặt chẽ với NSA tham gia vào việc thu thập thông tin bí mật về Nga bằng cách sử dụng điện thoại nghe lén, bẻ khóa máy tính từ xa và đọc trộm thư của các nhân vật cao cấp. Còn gì trong kho dữ liệu của Snowden? Không ai biết điều này ngoại trừ chính anh ta. Nhưng mọi người đều biết rằng có quá nhiều người muốn cựu nhân viên NSA im lặng.