Đã đạt được thỏa thuận về vấn đề hạt nhân Iran

>> Tiếp tục cuộc “cân não” giữa Iran và phương Tây

Các đại biểu tham dự vòng đàm phán về vấn đề hạt nhân Iran chụp ảnh lưu niệm tại Genève, ngày 23/11/2013

Ông Laurent Fabius đưa ra thông báo này vào sáng hôm nay (24/11) ở Genève mà không nêu thêm chi tiết trong ngày đàm phán thứ năm.

Trong một dòng tin đăng trên Twitter, Bộ trưởng Ngoại giao Iran Mohammad Javad Zarif và phát ngôn viên EU Michael Mann đều nói thỏa thuận đã đạt được ở những bước sơ bộ để ngưng chương trình hạt nhân của Iran và nới lỏng những biện pháp trừng phạt kinh tế.

Hôm 23/11, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã đến Genève để cùng các bộ trưởng Ngoại giao của Nga, Anh, Pháp, Trung Quốc và Đức nỗ lực thúc đẩy Tehran hạn chế chương trình tinh luyện uranium của mình. Ông Kerry đã gặp riêng với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov bên lề cuộc họp.

Các cường quốc thế giới tin rằng chương trình hạt nhân của Iran có thể được dùng để phát triển vũ khí hạt nhân và đã áp đặt những chế tài lên quốc gia giàu dầu mỏ này. Tehran cho rằng chỉ phát triển năng lực hạt nhân để tạo ra năng lượng và dùng vào những mục đích hòa bình khác.

Trong khi đó Phó Thủ tướng Nga Dmitry Rogozin ngày 23/11 đã gặp Tổng thống Iran Hassan Rouhani tại Tehran để thảo luận về vấn đề này.

Người đứng đầu chính sách đối ngoại Liên minh châu Âu, bà Catherine Ashton, dẫn đầu cuộc thương thuyết với phía Iran. Hai vấn đề mấu chốt là Iran sẽ được phép tinh luyện uranium tới mức nào và các biện pháp chế tài sẽ được nới lỏng đến đâu.

Tổng thống Mỹ Barack Obama đã ca ngợi những nỗ lực ngoại giao hòa bình đưa tới một thỏa thuận hạt nhân với Iran sau gần một thập kỷ căng thẳng.

Tổng thống Obama nói giai đoạn 6 tháng bước đầu bao gồm giới hạn đáng kể chương trình hạt nhân của Iran và giải quyết mối quan tâm cấp thiết nhất, gồm khả năng tinh chế của Iran; kho uranium hiện thời đã qua tinh chế; số lượng và khả năng của các máy ly tâm; và khả năng sản xuất plutonium ở cấp vũ khí bằng lò phản ứng Arak.

Phát biểu tại Genève, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói mục tiêu cuối cùng là đạt được một thỏa thuận “toàn diện” với Iran. Tuy vậy, ông nói những biện pháp trừng phạt cốt lõi vẫn giữ y nguyên cho 6 tháng tới.

Iran cũng cam kết tăng cường tính minh bạch và cho phép thanh sát sâu chương trình hạt nhân của nước này vốn có thể dẫn tới việc phát triển vũ khí hạt nhân.

Đổi lại Mỹ, Trung Quốc, Nga, Anh, Pháp, và Đức sẽ giảm bớt trừng phạt Iran một cách có hạn chế, mang tính tạm thời, nhắm mục tiêu cụ thể, và có thể bị đảo ngược. Các biện pháp trừng phạt chính bao gồm trừng phạt về dầu mỏ, ngân hàng và tài chính sẽ vẫn được giữ nguyên.