Chưa xác định được kẻ chủ mưu 2 vụ đánh bom tại Volgograd

Theo đó, ủy ban này sẽ báo cáo hàng ngày lên Tổng thống Putin về diễn biến tình hình và hiệu quả các biện pháp được triển khai. Ông Putin cũng đã họp khẩn với Cơ quan An ninh liên bang ngay sau vụ đánh bom hôm 30/12. Tổng thống Putin đã lệnh cho Giám đốc Cơ quan An ninh Liên bang (FSB) Alexander Bortnikov tới Volgograd để giám sát và điều tra tình hình sau khi xảy ra 2 vụ đánh bom liên tiếp trong 2 ngày. Trước đó (29/12), ngay sau khi nghe báo cáo về vụ nổ, Tổng thống Putin đã yêu cầu các cơ quan an ninh tăng cường mọi biện pháp an ninh, đặc biệt là tại các nhà ga và sân bay.

Gia tăng các biện pháp an ninh

An ninh tại Volgograd đã được thắt chặt sau khi diễn ra hai vụ tấn công khủng bố đẫm máu khiến hơn 30 người chết và khoảng 100 người bị thương. Cũng trong ngày 30/12, chính quyền Volgograd đã yêu cầu người dân không sử dụng pháo hoa trong những ngày tới do gia tăng lo ngại xảy ra tấn công khủng bố trong khu vực. Theo đó, tất cả các lễ kỷ niệm năm mới trong thành phố đã bị hủy bỏ, nhưng giao thông công cộng hoạt động bình thường. Thành phố đã huy động 4.000 nhân viên an ninh để bảo đảm an toàn tại các vị trí quan trọng trong những ngày lễ. Sau khi xảy ra vụ nổ xe bus sáng ngày 30/12 khiến 15 người có mặt trên xe thiệt mạng, 22 người bị thương và vụ đánh bom tự sát trước đó tại nhà ga, nhiều người Volgograd đã ngừng sử dụng phương tiện giao thông công cộng.

Hiện trường vụ đánh bom ngày 30/12

Cùng ngày 30/12, Tổng thống Putin đã ký ban hành một loạt đạo luật có hiệu lực kể từ ngày 1/1/2014. Trong đó đáng chú ý là luật hạn chế thời gian cư trú của người nước ngoài trên lãnh thổ Nga. Theo đó, người nước ngoài nhập cảnh vào Nga diện không cần thị thực có quyền cơ trú tại nước này tổng cộng không quá 90 ngày trong mỗi khoảng thời gian 180 ngày.

Theo hãng Itar-Tass, kẻ khủng bố đã phát nổ quả bom trên toa xe điện ngay giữa phố vào giờ cao điểm buổi sáng khiến ít nhất 15 người thiệt mạng. Vụ nổ xảy ra trên phố Kachintsev thuộc quận Dzerzhin, thành phố Volgograd. Ngày 30/12, nhà chức trách Nga tuyên bố, bọn khủng bố đã lên kế hoạch đánh bom nhà ga và xe bus tại thành phố Volgograd và kẻ đánh bom xe bus là nam giới. Hiện nhà chức trách đã thu thập tàn tích cơ thể của hắn để xét nghiệm gen.

Theo phát ngôn viên của Ủy ban Điều tra Nga Vladimir Markin, có mối liên hệ giữa 2 vụ đánh bom khủng bố diễn ra vào hôm 29 và 30/12 bởi cả 2 quả bom đều được gài thêm các mảnh kim loại để tăng sát thương khi nổ.

 An ninh được tăng cường trên toàn lãnh thổ Liên bang Nga

Thủ tướng Dmitry Medvedev đã yêu cầu Bộ Tình trạng khẩn cấp và Bộ Y tế hỗ trợ mọi thứ cần thiết cho các nạn nhân của vụ khủng bố. Công tác điều tra đang được tiến hành và Chính phủ Nga đã thành lập một ủy ban cứu trợ các nạn nhân trong vụ nổ. Được biết, các nạn nhân hôm 29/12 được xác định ở độ tuổi từ 20 đến 50. Bộ Nội vụ đã lệnh cho cảnh sát tăng cường tuần tra tại các ga tàu và các cơ sở giao thông vận tải trên khắp lãnh thổ nước Nga.

Lễ tang những người thiệt mạng sẽ được cử hành từ 1 đến 3/1 trong khu vực Volgograd. Thống đốc khu vực Sergey Bozhenov cho biết, máy bay của Bộ Các tình huống khẩn cấp sẽ đưa những người bị thương nặng về Moskva để cứu chữa. Chính quyền Volgograd tuyên bố sẽ hỗ trợ thân nhân những gia đình có người chết 1 triệu rub (khoảng 30.000 USD). Con số người thiệt mạng và bị thương hiện khác nhau tùy từng nguồn tin và số người chết sẽ còn tăng vì có nhiều người bị thương nặng. Bởi theo ông Oleg Salagai, người phát ngôn Bộ Y tế Nga cho biết, ngoài 18 người chết, còn hơn 50 người bị thương.

"Góa phụ đen"

Theo hãng Interfax, đầu của nghi phạm đánh bom đã được tìm thấy gần vụ nổ nên cơ quan an ninh nhanh chóng nhận diện được thủ phạm. Và đó là "Góa phụ đen" Oksana Aslanova, 26 tuổi, đến từ nước Cộng hòa Dagestan thuộc Nga, kẻ bị chính quyền Nga liệt vào danh sách truy nã từ tháng 6/2012 bởi có quan hệ mật thiết với những kẻ khủng bố hồi tháng 10/2013.

"Góa phụ đen" Oksana Aslanova được cho là bạn thân của “góa phụ đen” Naida Asiyalova, được biết tới với biệt danh Amaturahman, kẻ đứng sau vụ đánh bom cũng tại Volgograd hồi tháng 10/2013 làm 6 người chết và 30 người khác bị thương. Oksana Aslanova sinh ngày 16/6/1987 tại Turkmenistan, từng cưới Mansur Velibekov, phiến quân Chechnya cực đoan và là thành viên của băng đảng tội phạm Yuzhnaya, bị chính quyền Nga xóa sổ năm 2008. Sau khi Velibekov chết, Oksana Aslanova đã tái hôn với Israpil Validzhanov, kẻ khủng bố có bí danh Amir Hasan, đã bị an ninh Nga tiêu diệt ngày 18/3/2011 tại nước Cộng hòa Dagestan.

Chân dung "góa phụ đen" Oksana Aslanova

Theo tờ Anh Mirror, Oksana Aslanova đã gài 10 kg bom trong áo, vượt qua hàng rào an ninh, lẻn vào nhà ga trung tâm Volgograd và kích hoạt quả bom hôm 29/12. Nhiều khả năng Oksana Aslanova đã được một người đàn ông mang họ Pavlov hỗ trợ trong vụ đánh bom. Theo phát ngôn viên cho cơ quan điều tra Liên bang Nga Vladimir Markin cho biết: khi Oksana Aslanova thấy cảnh sát gần máy dò kim loại, đã lo lắng và kích hoạt thiết bị nổ. Rất may các biện pháp an ninh có từ trước đó đã giúp hạn chế tối đa thương vong tại nhà ga. Đã có ít nhất 30 xe cứu thương hoạt động tại hiện trường vụ nổ bom để đưa các nạn nhân đi cấp cứu. Đây là vụ tấn công thứ hai chỉ trong mấy ngày qua bởi trước đó (27/12), một vụ đánh bom bằng xe hơi đã khiến 3 người chết ở thành phố Pyatigorsk gần đó. Quả bom tự chế phát nổ bên ngoài Sở An toàn Giao thông Đường bộ.

Theo kết quả điều tra ban đầu được biết, vụ nổ xảy ra vào lúc 12h45 ngày 29/12 (theo giờ địa phương), bên trong tòa nhà của ga xe lửa Volgograd-1 là đánh bom liều chết do một phụ nữ thực hiện khiến ít nhất 18 người chết (trong đó có 1 cảnh sát) và khoảng 30 người bị thương (3 cảnh sát vì họ đang làm việc gần khu vực thiết bị dò kim loại). Được biết, cảnh sát Dmitry Makovkin đã hi sinh khi cố gắng lao vào ngăn kẻ đánh bom tự sát nên giúp giảm số thương vong xuống tối thiểu.

Người đứng đầu Ủy ban điều tra liên bang Nga Vladimir Markin cho biết, sức công phá của thiết bị nổ này tương đương với 10 kg thuốc nổ TNT. Thiết bị nổ có trộn các mảnh kim loại để tăng độ sát thương và nếu hệ thống an ninh không hoạt động vào thời điểm xảy ra vụ nổ, số người chết có thể rất cao. Nhờ có máy dò tìm kim loại nên kẻ thực hiện vụ tấn công đã không thể vào bên trong phòng chờ, nơi có đông hành khách vì có 3 chuyến tàu bị chậm giờ.

Được biết, vụ đánh bom diễn ra gần các thiết bị dò kim loại ở lối vào nhà ga Volgograd-1 và theo những hình ảnh do camera an ninh đối diện nhà ga ghi lại cho thấy, khi xảy ra vụ nổ một quả cầu lửa lớn màu da cam xuất hiện bên trong nhà ga kèm theo những đụn khói lớn phun qua các cửa sổ. Tiếng nổ phát ra từ nhà ga lớn tới mức nhiều người xung quanh tưởng đó là tiếng động của một chiếc máy bay bị rơi do sương mù. Hiện chưa có cá nhân hay tổ chức nào nhận trách nhiệm về vụ nổ.

Thế vận hội Olympic mùa Đông 2014

Ngày 30/12, nữ Phát ngôn viên Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ Caitlin Hayden cho biết, Washington đề nghị hỗ trợ đầy đủ với Moskva trong các công tác chuẩn bị an ninh cho Olympic mùa Đông tại Sochi và hoan nghênh cơ hội hợp tác chặt chẽ hơn vì sự an toàn của các vận động viên, khán giả và những người khác tham gia vào sự kiện thể thao này. Mỹ đưa ra đề nghị này sau khi xảy ra 2 vụ đánh bom đẫm máu tại thành phố Volgograd của Nga. Nhưng trong tuyên bố hôm 30-12, Chủ tịch Ủy ban Olympic Thomas Bach khẳng định, các vụ tấn công khủng bố "hèn hạ" ở Volgograd không thể làm giảm lòng tin Nga có thể đảm bảo an ninh cho Olympic mùa Đông sắp tới.

Cũng trong ngày 30/12, Bộ Ngoại giao Nga kêu gọi cộng đồng quốc tế đoàn kết trong cuộc chiến chống khủng bố bởi Moskva sẽ không rút lui và tiếp tục chiến đấu kiên cường chống lại những kẻ khủng bố với những hành động xảo quyệt. Mặc dù không trực tiếp đổ lỗi cho tổ chức hay cá nhân cụ thể nào, nhưng Bộ Ngoại giao Nga cho biết, các vụ tấn công xảy ra trong bối cảnh thủ lĩnh lực lượng Hồi giáo ở Bắc Kavkaz Doku Umarov đang kêu gọi chống lại việc Nga tổ chức Thế vận hội mùa Đông Sochi vào tháng 2/2014.

2 vụ đánh bom xảy ra trước khi Thế vận hội Olympic mùa Đông 2014 được khai mạc vào ngày 7/2/2014 tại Sochi nên thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận. Theo giới truyền thông, trong khi Nga đang chuẩn bị tổ chức Olympics mùa đông ở thành phố Sochi bên biển Đen, trùm khủng bố Doku Umarov lại kêu gọi thuộc hạ thực hiện các cuộc tấn công nhằm ngăn chặn đại hội thể thao diễn ra từ 7 đến 23/2/2014. Được biết, tất cả những ai muốn dự Thế vận hội diễn ra ngày 7/2/2014 đều phải mua vé trực tuyến từ nhà tổ chức và phải được cấp “thẻ khán giả” thì mới được vào xem. Do đó, người mua phải cung cấp thông tin hộ chiếu và các chi tiết liên hệ để giới chức có thể sàng lọc và kiểm tra nhận diện của tất cả những người đến tham dự. Thành phố Volgograd có khoảng 1 triệu dân, nằm cách thành phố Sochi đăng cai Thế vận hội Mùa đông 690km.

Khắc Dũng - Quốc Tuấn