Hệ thống thương mại khí thải của EU: Xuất hiện mâu thuẫn ngày càng gay gắt

Ảnh minh họa. https://kinhtexaydung.petrotimes.vn

Ủy ban châu Âu trong tháng này đã đề xuất thiết lập một “Hệ thống thương mại khí thải” mới cho các lĩnh vực xây dựng và giao thông đường bộ, để trở thành một phần của gói khí hậu lớn hơn mà EC sẽ phát hành vào tháng 7. Các chính phủ cũng lên tiếng phản đối tham vọng phát thải của EU. Thực tế là không phải ai cũng có thể mua được thẻ giá chuyển đổi xanh.

Đề xuất đưa ra đã khiến Ba Lan phản ứng nhanh chóng. Thủ tướng Mateusz Morawiecki cho biết kế hoạch này sẽ ảnh hưởng không tương xứng đến các thành viên nghèo hơn của Liên minh châu Âu, điều này đã giành được cho ông sự ủng hộ của những quốc gia thành viên đó, bao gồm Romania và Bulgaria, cũng như các quốc gia vùng Baltic giàu có hơn.

Morawiecki không phải là người duy nhất phản đối kế hoạch này. Trước đó, trong một bài viết cho Euractiv, cựu Bộ trưởng Môi trường Ba Lan Marcin Korolec đã viết rằng: "Hệ thống thương mại khí thải (ETS), một trụ cột chính của tham vọng khí hậu của EU, không phải là một công cụ phù hợp với tất cả, và đang mở rộng phạm vi bao gồm các tòa nhà và giao thông có thể không nhất thiết dẫn đến giảm phát thải, nhưng chúng tôi có nguy cơ gây ra phản ứng xã hội ở châu Âu".

Phản ứng xã hội sẽ là kết quả của việc chi phí giảm phát thải trên toàn EU trở nên rõ ràng hơn trước đây, nhờ vào việc mở rộng cơ chế ETS. Như Korolec đã minh họa: "Rốt cuộc, chủ sở hữu của một chiếc xe địa hình SUV cỡ lớn từ một trong những quốc gia thành viên phía bắc EU, chẳng hạn như Đức hoặc Thụy Điển sẽ phải trả mức giá carbon tương đương với một người hưu trí ở miền Trung và miền Đông".

Ở khu vực đông Ba Lan hoặc Bulgaria, những người có mức thu nhập thấp thường phải vật lộn để trả các hóa đơn cho việc sưởi ấm ngôi nhà của họ.

Sự phân hóa giàu nghèo trong Liên minh châu Âu thực sự là một vấn đề. Cuộc tranh luận về giao dịch khí thải trong tuần này đã phơi bày rõ ràng khoảng cách này. Đối với tất cả những thiện chí đã nêu và kế hoạch vì lợi ích chung, thực tế vẫn là không phải mọi thành viên của EU đều có thể đủ khả năng để chuyển đổi xanh trong phạm vi các thông số mà Brussels đã đặt ra. Ít nhất là không có nhiều sự giúp đỡ từ các thành viên giàu có hơn.

Tuy nhiên, những thành viên giàu có hơn đã làm việc chăm chỉ để trở nên giàu có. Do đó, có thể hiểu được rằng họ không sẵn sàng cung cấp nhiều hơn những gì họ coi là chia sẻ công bằng của họ, để kéo các mối quan hệ không thân thiết vào câu lạc bộ năng lượng xanh.

Sự phân chia này, theo Financial Times, đã kết thúc các cuộc thảo luận về cách phân bổ chi phí giảm phát thải, để có lợi cho việc kiểm tra chi tiết tác động của cơ chế mua bán khí thải được đề xuất đối với môi trường, cộng đồng và nền kinh tế.

Người ta có thể nghĩ rằng một phân tích như vậy sẽ được tiến hành trước khi các cuộc đàm phán về việc triển khai bắt đầu. Nhưng EU đang gấp rút cắt giảm lượng khí thải đến mức họ có thể bỏ qua những thứ như khả năng cạnh tranh của các công ty châu Âu so với các công ty châu Âu không phải là người châu Âu, những người không phải chịu gánh nặng về nghĩa vụ trả cho lượng khí thải carbon và phúc lợi hợp lý của các cộng đồng nghèo hơn ở châu Âu.

Những người ủng hộ phương pháp tiếp cận "bất cứ điều gì cần thiết" có thể sẽ tranh luận ở đây rằng thẻ giá carbon trong lĩnh vực xây dựng và vận tải đường bộ càng cao, thì các công ty hoạt động trong các lĩnh vực này càng có động lực để áp dụng lượng khí thải carbon thấp hơn.

Tuy nhiên, khiếu nại gần đây của Hiệp hội Thép châu Âu về giá carbon cao kỷ lục cho thấy lập luận này không có cơ sở. Bên cạnh việc làm giảm khả năng cạnh tranh của các công ty châu Âu, ETS đang khiến họ có ít nguồn lực hơn để chi tiêu cho công nghệ carbon thấp nhằm giảm dấu chân của họ.

Vấn đề còn lớn hơn đối với các thành viên EU nghèo hơn. Một khi giá vận tải đường bộ tăng lên, giá của mọi thứ đều tăng theo. Điều này sẽ ảnh hưởng đến tiêu dùng và cuối cùng là tăng trưởng kinh tế. Mặc dù nó đã trở thành một tuyên bố thời thượng trong giới phân tích rằng chúng ta không thực sự cần tăng trưởng kinh tế để đạt được kết quả tốt, nhưng trì trệ vẫn không phải là điều mà các chính phủ mong muốn, ở cả hai phía của sự chia rẽ lớn nằm ở châu Âu.

https://kinhtexaydung.petrotimes.vn

Trang Hoàng