Vui, buồn diễn viên quần chúng

“Đi phim” là vui

Nguyễn Thị Thảo Trang (24 tuổi, sinh viên Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TP HCM), người đã tròm trèm 1 năm làm diễn viên quần chúng, kể rằng, cô bén duyên với nghề khi một lần được người bạn thân giới thiệu đóng vai quần chúng cho bộ phim truyền hình. “Hôm đó trời mưa rất to, tôi bị ướt hết cả người, dù lạnh và đói nhưng vẫn cố gắng làm theo yêu cầu của đạo diễn. Quay xong về tôi bệnh mấy ngày. Chỉ lên hình, xuất hiện thoáng qua vài giây, nhưng bấy nhiêu đó cũng đủ để mình theo nghề” - Trang chia sẻ.

Diễn viên quần chúng trong phim “Kong - Đảo đầu lâu”

Diễn viên quần chúng là tên gọi chung chỉ những vai phụ, thường xuất hiện chớp nhoáng trong các bộ phim nhưng chẳng ai nhớ mặt biết tên. Công việc của diễn viên quần chúng muôn hình vạn trạng, có lúc hóa thân thành đại gia, có khi lại là ăn mày, trộm cắp… Hay như trong phim chiến tranh, họ phải lội sông, lăn lê bò toài trên mặt đất..., làm bất cứ điều gì mà đạo diễn yêu cầu.

Lý Thị Nhung (30 tuổi, quê An Giang) có gần chục năm “ăn cơm phim trường”, góp mặt trong hàng trăm bộ phim, tâm sự: “Hồi xưa mình thích phim ảnh lắm, nên lúc lên Sài Gòn học may, thấy có đoàn phim tuyển diễn viên quần chúng, mình thử vai rồi theo tới bây giờ. Làm diễn viên quần chúng không cần ngoại hình, khả năng diễn xuất, mà chỉ cần làm theo yêu cầu của đạo diễn là nhận tiền thôi”. Bây giờ, Nhung đã là một diễn viên quần chúng có tuổi, không có tên, chuyên đóng các vai ô-sin, bán hàng rong… Dẫu vậy, Nhung không thấy tủi thân, bởi với Nhung: “Ngày nào được đi phim là vui”.

Cũng là một diễn viên quần chúng “có tuổi, không tên”, chị Thanh Thảo (45 tuổi, ngụ ở huyện Hóc Môn, TP HCM) nói: “Có lần nhận vai diễn ở Đồng Nai. Bối cảnh phim diễn ra lúc nửa đêm, tôi trong vai du kích, có nhiệm vụ lội xuống sông để vận chuyển hàng. Lội ra giữa dòng, tôi rất sợ vì vừa lạnh, vừa không biết bơi, nhưng vẫn cố thực hiện cho tròn vai. Nếu mình làm không xong, cả đoàn phải quay đi quay lại. Tôi không ngại vất vả chỉ để có chút đất diễn”.

Diễn viên quần chúng không chỉ có những người tay ngang mà còn cả dân chuyên nghiệp, được đào tạo bài bản. Vốn là sinh viên Khoa Diễn viên, Trường Sân khấu - Điện ảnh TP HCM, Hương Giang (21 tuổi, ngụ quận 7) cũng có 2 năm làm diễn viên quần chúng. “Mình tham gia để học hỏi, trau dồi kinh nghiệm thực tế, hơn nữa cũng dần làm quen với các đoàn làm phim, tìm kiếm cơ hội. Nếu đã không có sắc thì phải có kinh nghiệm, có vậy mới theo được nghề này lâu dài”.

Diễn viên quần chúng không hề “việc nhẹ, lương cao” như nhiều người thường nghĩ

Cũng “khởi nghề” từ diễn viên quần chúng, dù bây giờ đã thành danh với vai trò là đạo diễn trẻ tại TP HCM nhưng Đoàn Ngọc Minh (24 tuổi, ngụ quận Thủ Đức) vẫn không quên thuở mới tập tễnh làm quen với bộ môn nghệ thuật thứ bảy của mình. Minh chia sẻ, cậu vào nghề khi một lần tình cờ được người bạn thân giới thiệu đóng vai quần chúng cho bộ phim truyền hình. Nhớ lại vai diễn đầu tiên là nhân vật giang hồ, Minh phải thực hiện cảnh quay đánh nhau từ khuya đến sáng hôm sau, người đau ê ẩm, song vẫn cố gắng hoàn thành các cảnh quay.

“Ác mộng” bị mắng

Nhiều người bảo diễn viên quần chúng là nghề nhẹ nhàng, không cực nhọc, nguy hiểm mà lại còn có tiền. Thế nhưng, chỉ dân trong nghề mới hiểu những khó khăn của diễn viên quần chúng.

Đa phần thời gian “làm việc” của họ là chờ đợi hiệu lệnh tập trung của đạo diễn. Do vậy, dù chỉ tham gia một cảnh, diễn viên quần chúng vẫn phải có mặt từ sáng sớm và chờ đợi.

Bình thường, một ngày làm việc của diễn viên quần chúng bắt đầu từ 7 giờ và kết thúc lúc 18 giờ. Mức lương hiện tại là 120.000 đồng/ngày; cơm nước, đi lại tự túc. Nếu quá giờ đó, diễn viên quần chúng có thể được trả thêm từ 10.000-15.000 đồng/giờ. Tuy nhiên, đa phần một ngày làm việc của diễn viên quần chúng chỉ kết thúc khi nào trợ lý đạo diễn cho phép. Với số tiền ít ỏi nhận được, diễn viên quần chúng phải “chiết khấu” cho kịch vụ (người giới thiệu) tới 10%. Đây là luật bất thành văn mà diễn viên quần chúng nào cũng hiểu. “Có khi mình phải hào phóng hơn, gửi chi phí nhiều hơn chút thì kịch vụ nhớ mình, thường xuyên gọi đi phim, nhờ đó thu nhập sẽ ổn định hơn” - một diễn viên quần chúng cho biết.

Diễn viên quần chúng có nhiều “xui rủi”. Hồ Thị Phương Nga (sinh viên Đại học Kinh tế TP HCM) kể, nhiều bạn trẻ đóng vai quần chúng đều mang nỗi ám ảnh: Bị mắng. Trang phục chuẩn bị không phù hợp: bị mắng; lỡ nhìn vào khung hình: bị mắng; không quen diễn xuất nên thoại không tự nhiên: bị mắng; ngồi sai tư thế một chút hoặc lỡ ngồi nghỉ trên ghế dành cho diễn viên: bị mắng... Tất tần tật đều bị mắng.

Lê Cường (45 tuổi) là một trong số ít người đi lên từ diễn viên quần chúng được khán giả nhớ mặt, nhớ tên. Anh kể: “Mình bén duyên với nghệ thuật chỉ mới 5 năm thôi, cũng là dân tay ngang, nhưng mình có đam mê thật sự và không ngừng học hỏi, đúc rút kinh nghiệm. Nghề diễn viên quần chúng vẫn chưa được quan tâm đúng mức, thậm chí là không có tương lai, dù có người ước mơ được nổi tiếng, kiếm được tiền. Thực tế là phân cảnh của họ chỉ diễn ra vài giây, không đủ để khán giả nhớ mặt, nhớ tên, nên có người tham gia nhiều phim mà chỉ có đạo diễn nhớ mặt, còn khán giả thì... chịu. Nghề này bấp bênh, thu nhập thấp, thậm chí chỉ mang tính chất vui vẻ, giúp đỡ, chứ người đóng phim không quan trọng chuyện thù lao bởi đó là khoản vô cùng ít ỏi”.

Theo đạo diễn Công Ninh, dù chỉ làm nền nhưng diễn viên quần chúng rất quan trọng với đoàn phim. Trong một bối cảnh nào đó, nếu diễn viên quần chúng không hợp tác, không đặt cái tâm của mình vào vai diễn thì bộ phim đó cũng khó thành công. Tuy nhiên, do diễn viên quần chúng chỉ xuất hiện vài giây trên phim nên chẳng ai nhớ mặt biết tên, cát-sê lại không bao nhiêu nên để theo đuổi được nghề này lâu dài, diễn viên đó đòi hỏi phải có niềm đam mê thực sự.

“Nhiều khi làm phim tôi cũng thương diễn viên quần chúng lắm. Mỗi người đều tự chọn cho mình một con đường. Chúng tôi luôn trân trọng những đam mê của họ” - đạo diễn Công Ninh chia sẻ.