Trung Quốc vận động để có lợi thế tranh chấp Biển Ðông
Tổng thống Indonesia, ông Yudhoyono tiếp ngoại trưởng Trung Quốc Dương Khiết Trì ngày 10/8
Ngoại trưởng Trung Quốc, Dương Khiết Trì, đang có chuyến công du từ ngày 9 đến 13/8/2012 đến Indonesia, Brunei và Malaysia mà tin tức thời sự Trung Quốc nói lý do chính liên quan đến vận động tranh chấp Biển Ðông.
Tuy nhiên, Việt Nam và Philippines, hai nước tranh chấp chính yếu với Trung Quốc về Biển Ðông, lại không nằm trong chuyến thăm viếng.
Một số tiết lộ trong giới ngoại giao ASEAN, theo tờ South China Morning Post ở Hongkong, báo động gần đây rằng qua những lời tuyên bố từ các viên chức Bắc Kinh, đó là những dấu hiệu báo động các cuộc họp về một Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Ðông (gọi tắt là COC) để tránh xung đột vũ trang, dự trù tháng tới nhiều khả năng sẽ không có.
Sau khi cuộc họp cấp Ngoại trưởng ASEAN ở thủ đô Campuchia không ra nổi bản tuyên bố chung vì vấn đề Biển Ðông, ngoại trưởng Indonesia vội vã đi du thuyết một số nước, đặc biệt là Việt Nam và Philippines, cố sản xuất ra được một bản tuyên bố muộn màng.
Nhưng Bắc Kinh, qua các lời tuyên bố của nhiều viên chức ngoại giao từ bộ trưởng, thứ trưởng đến phát ngôn viên, đều lập đi lập lại điều kiện chỉ thương thuyết tay đôi với từng nước tuyên bố chủ quyền và chỉ có một bộ COC “khi điều kiện chín mùi” theo ý của Bắc Kinh áp đặt.
Bắc Kinh đổ lỗi cho “một số nước tuyên bố chủ quyền” ám chỉ Việt Nam và Philippines “khiêu khích” và “muốn áp đặt lập trường riêng lên cả tổ chức” ASEAN.
Tuy chưa bao giờ các chức sắc Bắc Kinh nói thẳng ra nhưng Dương Bảo Vân, giáo sư Ðại học Bắc Kinh nói trong một cuộc phỏng vấn rằng điểm chính yếu để đạt được sự đồng thuận cho một bộ COC là “đừng thách đố chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc”.
Những năm gần đây và đặc biệt những tháng gần đây, căng thẳng Biển Ðông diễn ra ngày càng căng hơn giữa Trung Quốc với Việt Nam và Philippines.
Việt Nam ra Luật Biển hồi tháng 6/2012 xác định các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa là của Việt Nam. Lập tức Bắc Kinh cho thành lập thành phố cấp huyện “Tam Sa” bao gồm cả hai quần đảo đó và khu vực bãi đá ngầm Philippines tuyên bố chủ quyền, bầu cử “Hội Ðồng Nhân Dân” và cử tư lệnh quân đội. Hàng chục ngàn tàu đánh cá được lùa xuống Biển Ðông vơ vét thủy sản.
Cùng với những hành động vừa kể, Bắc Kinh cho gọi thầu 9 lô dò tìm dầu khí ngay thềm lục địa và đặc quyền kinh tế của Việt Nam, có lô chỉ cách bờ biển Việt Nam chưa tới 40 hải lý. Ðây là hành động thách đố rất nghiêm trọng đến chủ quyền Việt Nam mà một số nhà bình luận quốc tế nói họ không tin có công ty dầu khí lớn tầm vóc quốc tế nào lại muốn chen vào chỗ tranh chấp nguy hiểm để kiếm ăn.
Bắc Kinh coi hơn 80% khu vực Biển Ðông là ao nhà của họ bất chấp bản Công ước Quốc tế Luật biển (UNCLOS) mà họ cũng là thành viên ký cam kết tôn trọng. Chiếm của người rồi đòi hỏi người phải thương thuyết với mình để ban phát ân huệ.
Báo chí Bắc Kinh liên tiếp có những bản tin, bài viết đả kích và đe dọa cả Việt Nam và Philippines trong cuộc tranh chấp chủ quyền biển đảo. Trong khi đó, vẫn hô hào tăng cường hợp tác với các nước ASEAN về kinh tế theo kiểu “vừa ăn cướp, vừa la làng”.
Bà Phó Oánh, Thứ trưởng Ngoại Giao Trung Quốc gần đây tuyên bố “không muốn thấy ASEAN chia rẽ”.
Trước thái độ ngày càng lộ rõ chủ trương bá quyền nước lớn của Trung Quốc, cả Quốc hội và chính phủ Mỹ đều lên tiếng đả kích Bắc Kinh. Tờ Nhân Dân nhật báo, cơ quan tuyên truyền chính thức của Bắc Kinh liền lên tiếng đòi Mỹ “ngậm miệng”.
Chuyến đi của Ngoại Trưởng Dương Khiết Trì đang diễn ra có thể đưa ra các “mồi mới” cho Malaysia, Indonesia và Brunei để ASEAN chia rẽ nặng hơn mà thủ lợi. Bản COC kiểu này càng thấy xa vời hơn và báo dầu hỏa www.OilPrice.com ngày 9/8/2012 đặt dấu hỏi rằng: “Tranh chấp lãnh thổ ở Biển Ðông có dẫn tới chiến tranh không?”
Một số chuyên gia thời sự quốc tế không tin chiến tranh xảy ra nhưng tất cả vẫn chỉ là giả thuyết và bình luận.
Nh.Thạch (Theo AP)