Thế giới nói gì về thỏa thuận của Mỹ-Nga về Syria?

>> Nga - Mỹ đạt thỏa thuận về vũ khí hóa học của Syria

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) và Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Lavrov bắt tay sau cuộc họp về Syria tại Geneva, ngày 14/9/2013

Pháp ca ngợi thỏa thuận. Bộ trưởng Ngoại giao Laurent Fabius gọi kế hoạch này là “một bước tiến có ý nghĩa”.

Anh hoan nghênh kế hoạch. Bộ trưởng Ngoại giao William Hague nói cần làm việc ngay tức khắc để thi hành đề nghị.

Hai Bộ trưởng Fabius và Hague sẽ thảo luận chi tiết kế hoạch với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tại Paris vào ngày mai (16/9).

Thủ tướng Đức Angela Merkel nói nhờ thỏa thuận, có cơ hội thêm nữa về một giải pháp chính trị cho cuộc tấn công khủng khiếp bằng vũ khí hóa học này.

Liên minh châu Âu lên tiếng ủng hộ và đề nghị trợ giúp. Người đứng đầu ngoại giao của EU, bà Catherine Ashton nói một số quốc gia EU có khả năng kỹ thuật để giúp đảm bảo và tháo gỡ những địa điểm vũ khí hóa học tại Syria.

Tại Liên Hiệp Quốc, Tổng Thư Ký Ban Ki-moon nói ông đang muốn biết thêm về kế hoạch và hy vọng kế hoạch này sẽ giúp tìm ra một giải pháp chính trị chấm dứt “sự đau khổ kinh khiếp” của người dân Syria.

Tuy nhiên không phải tất cả các phản ứng đều tích cực.

Kế hoạch gặp sự chỉ trích mạnh mẽ của Quân đội Syria Tự do đối lập. Tướng Selim Idriss của phe nổi dậy nói tổ chức không thể nào chấp thuận kế hoạch này vì kế hoạch “làm ngơ việc tàn sát” người dân Syria. Ông nói tổ chức của ông sẽ tiếp tục chiến đấu chống lại chế độ của Tổng thống Bashar al-Assad.

Iran, đồng minh của Syria nói cũng vì thỏa thuận này nên Mỹ và “một vài nước” không còn có “cớ” để tấn công Syria. Thứ trưởng ngoại giao Iran Hossein Amir-Abdollahian cũng nói cần có những nỗ lực để ngăn “các phần tử khủng bố vũ trang” xâm nhập Syria.

Ngay sau khi thỏa thuận giữa Nga và Mỹ về Syria được thông qua, ngày 14/9, Tổ chức đối lập chính Syria được phương Tây hậu thuẫn đã bầu một thủ tướng lâm thời nhằm củng cố vị thế là một lực lượng chính trị thay thế đáng tin cậy tại quốc gia bị nội chiến xâu xé này.

Liên minh Quốc gia Syria hôm 14/9 tại Istanbul đã bầu nhà hoạt động chính trị lâu năm Ahmad Tumeh làm thủ tướng mới. Ông Tumeh sẽ có tránh nhiệm tổ chức cai trị tại những khu vực do các phe nhóm nổi dậy khác nhau kiểm soát.

Trong một diễn biến khác có liên quan, ngày 15/9, theo truyền thông Nga, nhóm quân sự mang tên “Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria” từ tổ chức Al-Qaeda đã tuyên bố về các hoạt động chiến sự chống lại những cựu đồng minh của mình dưới tên gọi Quân đội Syria Tự do. Đây là lần đụng độ công khai đầu tiên giữa những đồng minh cũ kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột Syria: giữa các chiến binh của những tổ chức tôn giáo cực đoan và Quân đội Syria Tự do “ôn hòa”. Theo tuyên bố trên một trong các trang web cực đoan, “Nhà nước Hồi giáo” dự định sẽ tiến hành hoạt động trừng phạt đối với Quân đội Syria Tự do trong vùng ngoại ô ở phía đông thành phố Aleppo. Chiến dịch mang tên “Cuộc chiến chống cái ác” sẽ nhằm mục tiêu vào những nhân viên của chế độ Syria và những người đứng trong hàng ngũ của Quân đội Tự do, những kẻ đã tổ chức cuộc tấn công vào các nhà hoạt động của “Nhà nước Hồi giáo”.