Năm 2021, điều hành giá theo kịch bản nào?

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính): Thận trọng, hài hòa các mục tiêu chung

Từ thực tế có thể thấy việc quản lý, điều hành giá đã trải qua một năm rất khó khăn với nhiều biến động mạnh, có tác động đa chiều, phức tạp từ dịch bệnh Covid-19, biến đổi khí hậu, thiên tai, bão lũ để lại những hậu quả rất nặng nề, cũng như các biến động địa chính trị thế giới tác động lớn tới nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam.

Những tác động cả khách quan lẫn chủ quan đã đặt nhiệm vụ ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát của Chính phủ trước những thách thức rất lớn. Đã có nhiều thời điểm chúng ta phải xem xét tới các kịch bản xấu cho cả tăng trưởng lẫn lạm phát.

Trong bối cảnh đó, điều hành giá đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo triển khai trên quan điểm thận trọng, phối hợp chặt chẽ để bảo đảm hài hòa các mục tiêu chung.

Năm 2020, mặt bằng giá cả thị trường chịu ảnh hưởng chủ yếu từ các yếu tố cung cầu thay đổi liên tục và phức tạp trước diễn biến của dịch Covid-19. Mặt bằng giá có xu hướng giảm hoặc ổn định ở mức thấp trong các thời điểm cung cầu chịu tác động tiêu cực của dịch bệnh và hồi phục trở lại khi dịch bệnh được kiểm soát. CPI bình quân năm 2020 tăng 3,23% so với năm 2019, đạt được mục tiêu kiểm soát lạm phát do Quốc hội và Chính phủ đặt ra.

Mặt bằng giá cả thị trường chịu ảnh hưởng chủ yếu từ các yếu tố cung cầu

Năm 2021, để thực hiện kiểm soát lạm pháp theo chỉ tiêu Quốc hội giao, Bộ Tài chính sẽ theo dõi sát diễn biến cung cầu, giá cả thị trường các mặt hàng thiết yếu, nhất là đối với một số mặt hàng có nhu cầu tiêu dùng cao vào dịp cuối năm và các nhu yếu phẩm phục vụ sinh hoạt của người dân bị ảnh hưởng của thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh; tiếp tục điều hành chính sách tài khóa chủ động, phối hợp chặt chẽ với chính sách tiền tệ và các chính sách kinh tế vĩ mô khác nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra, góp phần hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19.

PGS.TS Ngô Trí Long, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu thị trường giá cả (Bộ Tài chính): Tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh

CPI tăng 3,23% là một thành công “kép”, vừa tăng trưởng dương vừa kiểm soát được lạm phát, điều mà nhiều nền kinh tế thế giới không làm được trong năm 2020.

So với năm 2019, giá các mặt hàng thiết yếu như xăng dầu giảm 23,03%, nhóm du lịch trọn gói giảm 6,24%, giá cước vận tải các phương tiện như tàu hỏa, máy bay giảm, gói hỗ trợ giảm giá điện cho khách hàng là những nguyên nhân góp phần kiềm chế tốc độ tăng CPI.

Năm 2021 vẫn rất khó đoán định. Do đó, việc điều hành giá cần tiến hành một cách thận trọng, linh hoạt và chủ động. Chính sách tài khóa cần phối hợp chặt chẽ với chính sách tiền tệ và các chính sách kinh tế vĩ mô khác, nhằm kiểm soát lạm phát theo mục tiêu đề ra; đồng thời góp phần hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và đời sống của người dân chịu ảnh hưởng của dịch Covid-19.

TS Lê Quốc Phương, nguyên Phó giám đốc Trung tâm Thông tin công nghiệp vàThương mại (Bộ Công Thương): Hai kịch bản có thể xảy ra

Có hai kịch bản có thể xảy ra ảnh hưởng đến CPI của năm 2021.

Kịch bản thứ nhất: Khi dịch Covid-19 được kiểm soát, kinh tế thế giới dần phục hồi, giá cả thị trường sẽ tăng mạnh do tác động kép từ kinh tế phục hồi và tác động của các gói kích cầu khổng lồ được các nước tung ra. Khi đó, mặt bằng giá Việt Nam sẽ chịu sức ép tăng, nếu không có các biện pháp quyết liệt, CPI bình quân có thể tăng 4-4,5%.

Kịch bản thứ hai: Dịch Covid-19 chưa được kiểm soát, kinh tế thế giới chưa phục hồi, giá cả thị trường không tăng mạnh, dẫn đến mặt bằng giá tại Việt Nam khó tăng cao, dự báo CPI bình quân cả năm khoảng 3,8-4%.

Để kiềm chế lạm phát trong năm 2021, cần bảo đảm cung cầu hàng hóa, kể cả nhập khẩu nếu cần thiết; công khai, minh bạch thông tin để kiểm soát lạm phát kỳ vọng, hạn chế thông tin thất thiệt, gây hoang hoang, bất ổn thị trường. Bên cạnh đó, phải chuyển mạnh mô hình tăng trưởng theo chiều rộng dựa trên vốn, lao động, tài nguyên sang chiều sâu dựa trên đổi mới sáng tạo, trình độ khoa học công nghệ cao.

Ông Nguyễn Đức Độ, Phó viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính: Lạm phát trung bình sẽ không cao

Trong năm 2021, khi dịch bệnh được kiểm soát tốt hơn nhờ có vắc-xin, đồng thời kinh tế thế giới và trong nước phục hồi, lạm phát so với năm 2020 sẽ có xu hướng tăng trở lại. Tuy nhiên, với việc lạm phát so với năm trước đang ở mức rất thấp là 0,19%, lạm phát trung bình trong năm 2021 sẽ không thể cao, nhất là khi kinh tế trong năm 2021 chưa thể phục hồi hoàn toàn.

Với giả định lạm phát cơ bản tăng trung bình 0,23%/tháng, tương đương với mức tăng của năm 2019 (trước khi xảy ra bệnh dịch), đồng thời giá xăng dầu thế giới và trong nước tăng nhẹ, CPI tháng 12-2021 so với tháng 12-2020 sẽ tăng khoảng hơn 3%, còn lạm phát trung bình sẽ khoảng hơn 2%. Trong trường hợp có biến động mạnh về giá xăng dầu hay giá thực phẩm như năm 2019, lạm phát trung bình trong năm 2021 nhiều khả năng sẽ vẫn dưới 3%.