Loay hoay với cơ chế “bịt lỗ hổng đạo đức”…

06:50 | 09/05/2014

849 lượt xem
Theo dõi PetroTimes trên
|
Nhìn lại những vụ lùm xùm của hệ thống gần đây, đa số đều liên quan đến bộ phận tín dụng. “Mất bò mới lo làm chuồng” - Hiện nay, hầu hết các ngân hàng đang “siết” lại cơ chế quản lý, giám sát và tìm cách “bịt lỗ hổng đạo đức” trong đội ngũ nhân viên...

Năng lượng Mới số 319

Rủi ro từ chính phía… cho vay

Hoạt động tài chính - tiền tệ nói chung luôn phải đối mặt với rất nhiều rủi ro. Ngoài những rủi ro trong kinh doanh như rủi ro lãi suất, ngoại hối, thanh khoản, tín dụng, công nghệ… thì rủi ro về đạo đức thường ít được quan tâm hoặc ít đề cập hơn. Phải đến khi có “chuyện”, các ngân hàng mới vụng về tìm cách lấp liếm lỗ hổng này.

Trong khoảng 5 năm trở lại đây (nền kinh tế có dấu hiệu xuống sức), có thể thấy rủi ro phát sinh từ nguyên nhân đạo đức là không nhỏ. Theo ông Kiên Dũng, Phó tổng giám đốc Vietinbank Leasing, hậu quả nhỡn tiền là những vụ vỡ nợ tín dụng đen, nhân viên lợi dụng quyền hạn, chức vụ trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia trong việc lừa đảo, cho vay nặng lãi, chiếm đoạt tiền của Nhà nước và người dân. Có vụ lên đến hàng trăm tỉ đồng, gây mất uy tín cũng như làm suy giảm sự tin tưởng của khách hàng và người dân đối với hoạt động kinh doanh ngân hàng.

Siêu lừa đảo Huyền Như tại phiên tòa

Có thể điểm mặt các vụ xảy ra tại Công ty Cho thuê tài chính II - Ngân hàng NN&PTNT Việt Nam, ước thiệt hại 1.600 tỉ đồng, đã khởi tố 9 bị can, trong đó có 5 cán bộ ngân hàng; hay vụ Huỳnh Thị Huyền Như, Trưởng phòng giao dịch Ngân hàng Vietinbank Chi nhánh TP HCM lừa đảo chiếm đoạt 3.600 tỉ đồng của 10 ngân hàng và doanh nghiệp, đã khởi tố 25 bị can, trong đó có 9 cán bộ ngân hàng… Gần đây nhất là vụ Nguyễn Đức Kiên đã thành lập 3 công ty con đứng tên người thân, phát hành trái phiếu không đảm bảo bằng tài sản, sau đó dùng trái phiếu này thế chấp ngân hàng vay nhiều tỉ đồng để “làm xiếc” trong kinh doanh tài chính.

Theo báo cáo của C46 Bộ Công an, từ năm 2010 đến nay, cơ quan này đã phát hiện, xác lập điều tra 189 vụ án, đã khởi tố gần 70 vụ với 235 bị can, trong đó có 110 bị can là cán bộ của ngân hàng, kiến nghị xử lý hành chính 85 cán bộ ngân hàng khác. Tổng số thiệt hại mà tội phạm trong lĩnh vực tín dụng, ngân hàng đã “cướp” tiền ngân sách là trên 12.000 tỉ đồng và trên 3.000 lượng vàng, nhưng cơ quan chức năng mới thu hồi được gần 3.000 tỉ đồng. Như vậy là đủ thấy rủi ro của kinh doanh ngân hàng lớn đến cỡ nào.

Chuyên gia tài chính ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu khẳng định, thực trạng các ngân hàng “lãng quên” công tác kiểm tra nội bộ chính là nguyên nhân giúp nhóm cán bộ suy thoái có đất diễn. “Kiểm tra nội bộ ưu việt hơn thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) ở tính thời gian vì nó nhanh chóng, kịp thời ngay khi vừa phát sinh vấn đề. Nhưng không hiểu sao các tổ chức tín dụng luôn… lười thực hiện động tác này. Công việc kiểm tra nội bộ chỉ tồn tại trên hình thức”, vị chuyên gia nêu rõ quan điểm. “Kiểm tra nội bộ cần phải được xem như hệ thống “phanh” cho cỗ xe tín dụng. Cỗ xe càng lao đi với vận tốc lớn thì hệ thống này càng phải an toàn, hiệu quả thì mới tránh cho cỗ xe khỏi đi vào những ngã rẽ rủi ro vốn luôn luôn tồn tại thường trực trước mắt”.

Bên cạnh đạo đức nghề nghiệp, trình độ chuyên môn nghiệp vụ non yếu cũng là một phần gây thêm “tiếng xấu” cho bộ phận tín dụng. Một số vụ án kinh tế lớn trong thời gian vừa qua có liên quan đến cán bộ tín dụng do đối tượng nhận thấy “người” ngân hàng quá dễ lừa, qua đó cấu kết làm giả hồ sơ vay, hay nâng giá tài sản thế chấp, cầm cố lên quá cao so với thực tế để rút tiền nhà băng.

Con người là mấu chốt

Thể hiện quan điểm cá nhân, TS Nguyễn Trí Hiếu nhận thấy lâu nay các ngân hàng tập trung nhiều cho thẩm định mà lơi lỏng trong quá trình kiểm tra, kiểm soát đồng vốn sau khi cho vay. Khi ngân hàng cho vay thì khoản vay cần phải được quản lý một cách chủ động để đảm bảo sẽ đựơc hoàn trả. Theo dõi nợ là một trong những trách nhiệm quan trọng nhất của cán bộ tín dụng nói riêng và của ngân hàng nói chung. Việc theo dõi hoạt động của khách hàng vay nhằm tuân thủ các điều khoản đề ra trong hợp đồng tín dụng giữa khách hàng và ngân hàng nhằm tìm ra những cơ hội kinh doanh mới và mở rộng cơ hội kinh doanh. Tuy nhiên, trong thời gian qua các ngân hàng thương mại chưa thực hiện tốt công tác này. Điều này một phần do yếu tố tâm lý ngại gây phiền hà cho khách hàng, phần nữa do hệ thống thông tin quản lý phục vụ kinh doanh tại các doanh nghiệp quá lạc hậu, không cung cấp được kịp thời, đầy đủ các thông tin mà ngân hàng thương mại yêu cầu.

Trên thực tế, ai cũng lờ mờ hiểu một nhân viên quèn chẳng thể “diễn trò” với tiền của ngân hàng được. Có khách vay thì ngân hàng mới có tăng trưởng, đó là điều bất di bất dịch. Phải là người trực tiếp làm việc với khách hàng (tức là trực tiếp với tiền), có tiếng nói với khoản vay của khách hàng thì mới kiếm ăn được. Bởi vậy, ít nhất cũng phải cấp phó, trưởng phòng của một chi nhánh bật đèn xanh thì cán bộ tín dụng mới dám dẫn dắt khách hàng theo ý ngân hàng. Đạo đức phải được coi như một tiêu chí tiên quyết trong công tác tuyển chọn nhân sự. Các ngân hàng phải xây dựng văn hóa doanh nghiệp, thiết lập một hệ thống kiểm soát đặc biệt về những hành vi trong công tác huy động vốn và cho vay.

Từ 2014, đa số các ngân hàng đã siết lại quy trình xét duyệt cũng như giải ngân của mình. Ngân hàng đã áp dụng công tác quản lý tín dụng tập trung, trong đó hội sở kiểm soát chặt chẽ được các hồ sơ tín dụng, lực lượng kiểm soát tín dụng được trao thực quyền, tổ chức tốt và đặc biệt là được nắm quyền hạch toán giải ngân nên đã hạn chế được nhiều rủi ro đạo đức.

Ngân hàng là ngành nghề kinh doanh gắn chặt với tiền, thậm chí rất nhiều tiền nên thực trạng nhân viên gặp vấn đề với… đạo đức thật khó tránh khỏi. Mấu chốt của vấn đề là phải có cơ chế kiểm soát, kiềm chế thế nào các vấn đề này. Tuy nhiên, đây là chuyện không dễ, nhất là khi bản thân lãnh đạo tầm trung của các ngân hàng không hơn nhân viên mình về chuyên môn, chưa kể chủ quan và dễ dãi trong quản lý. Nguồn nhân lực yếu kém không chỉ tạo ra những hạn chế trong quản trị ngân hàng, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh, mà còn tiềm ẩn rủi ro đạo đức rất lớn. Hơn bao giờ hết, ngành ngân hàng phải giáo dục đạo đức nghề nghiệp và coi đó như một nhiệm vụ hàng đầu trong quá trình tái cơ cấu.

Theo đó, muốn làm tốt công tác quản trị rủi ro thì cần phải tìm ra được những điểm yếu trong quy trình hệ thống. Rất nhiều ngân hàng đã bắt đầu công cuộc tái cơ cấu, nhưng vấn đề các ngân hàng quan tâm là đi tìm mô hình tổ chức hợp lý cho mình, tổ chức, sắp xếp lại… Nhưng khi xét đi xét lại, nhiều ngân hàng thành lập gần 20 năm mà quy định nội bộ gần như không có gì, hoặc có thì rất chung chung. Đó là những lỗ hổng chết người để nhân viên có cơ hội trục lợi bất chính.

Lê Tùng

 

  • bidv-tiet-kiem-mua-vang-ron-rang-tai-loc
  • nang-luong-cho-phat-trien
  • pvoil-duong-xa-them-gan
  • vietinbank

Giá vàng

DOJI Mua vào Bán ra
AVPL/SJC HN 78,800 ▼200K 80,800 ▼200K
AVPL/SJC HCM 78,800 ▼200K 80,800 ▼200K
AVPL/SJC ĐN 78,800 ▼200K 80,800 ▼200K
Nguyên liệu 9999 - HN 69,350 ▲500K 69,900 ▲450K
Nguyên liệu 999 - HN 68,250 ▼500K 69,800 ▲450K
AVPL/SJC Cần Thơ 78,800 ▼200K 80,800 ▼200K
Cập nhật: 29/03/2024 14:00
PNJ Mua vào Bán ra
TPHCM - PNJ 69.300 ▲800K 70.500 ▲700K
TPHCM - SJC 79.000 ▼100K 81.000 ▼100K
Hà Nội - PNJ 69.300 ▲800K 70.500 ▲700K
Hà Nội - SJC 79.000 ▼100K 81.000 ▼100K
Đà Nẵng - PNJ 69.300 ▲800K 70.500 ▲700K
Đà Nẵng - SJC 79.000 ▼100K 81.000 ▼100K
Miền Tây - PNJ 69.300 ▲800K 70.500 ▲700K
Miền Tây - SJC 79.000 81.000
Giá vàng nữ trang - PNJ 69.300 ▲800K 70.500 ▲700K
Giá vàng nữ trang - SJC 79.000 ▼100K 81.000 ▼100K
Giá vàng nữ trang - Đông Nam Bộ PNJ 69.300 ▲800K
Giá vàng nữ trang - SJC 79.000 ▼100K 81.000 ▼100K
Giá vàng nữ trang - Giá vàng nữ trang Nhẫn PNJ (24K) 69.300 ▲800K
Giá vàng nữ trang - Nữ trang 24K 69.200 ▲800K 70.000 ▲800K
Giá vàng nữ trang - Nữ trang 18K 51.250 ▲600K 52.650 ▲600K
Giá vàng nữ trang - Nữ trang 14K 39.700 ▲470K 41.100 ▲470K
Giá vàng nữ trang - Nữ trang 10K 27.870 ▲330K 29.270 ▲330K
Cập nhật: 29/03/2024 14:00
AJC Mua vào Bán ra
Trang sức 99.99 6,905 ▲70K 7,060 ▲70K
Trang sức 99.9 6,895 ▲70K 7,050 ▲70K
NT, 3A, ĐV Thái Bình 6,970 ▲70K 7,090 ▲70K
NT, 3A, ĐV Nghệ An 6,970 ▲70K 7,090 ▲70K
NT, 3A, ĐV Hà Nội 6,970 ▲70K 7,090 ▲70K
NL 99.99 6,900 ▲70K
Nhẫn tròn ko ép vỉ TB 6,900 ▲70K
Miếng SJC Thái Bình 7,880 ▼50K 8,080 ▼35K
Miếng SJC Nghệ An 7,880 ▼50K 8,080 ▼35K
Miếng SJC Hà Nội 7,880 ▼50K 8,080 ▼35K
Cập nhật: 29/03/2024 14:00
SJC Mua vào Bán ra
SJC 1L, 10L, 1KG 79,000 81,000
SJC 5c 79,000 81,020
SJC 2c, 1C, 5 phân 79,000 81,030
Vàng nhẫn SJC 99,99 1 chỉ, 2 chỉ, 5 chỉ 69,200 ▲700K 70,450 ▲700K
Vàng nhẫn SJC 99,99 0.3 chỉ, 0.5 chỉ 69,200 ▲700K 70,550 ▲700K
Nữ Trang 99.99% 69,100 ▲700K 69,950 ▲700K
Nữ Trang 99% 67,757 ▲693K 69,257 ▲693K
Nữ Trang 68% 45,721 ▲476K 47,721 ▲476K
Nữ Trang 41.7% 27,322 ▲292K 29,322 ▲292K
Cập nhật: 29/03/2024 14:00

Tỉ giá

Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng VCB
AUD 15,744.51 15,903.54 16,414.36
CAD 17,859.08 18,039.48 18,618.89
CHF 26,797.53 27,068.21 27,937.63
CNY 3,362.04 3,396.00 3,505.60
DKK - 3,518.32 3,653.18
EUR 26,047.45 26,310.56 27,476.69
GBP 30,507.55 30,815.71 31,805.49
HKD 3,090.38 3,121.59 3,221.86
INR - 296.93 308.81
JPY 159.05 160.66 168.34
KRW 15.91 17.67 19.28
KWD - 80,430.82 83,649.45
MYR - 5,194.61 5,308.11
NOK - 2,235.93 2,330.95
RUB - 255.73 283.10
SAR - 6,596.77 6,860.75
SEK - 2,269.46 2,365.91
SGD 17,917.31 18,098.29 18,679.60
THB 600.95 667.72 693.31
USD 24,610.00 24,640.00 24,980.00
Cập nhật: 29/03/2024 14:00
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng Vietinbank
AUD 15,897 15,997 16,447
CAD 18,054 18,154 18,704
CHF 27,048 27,153 27,953
CNY - 3,395 3,505
DKK - 3,535 3,665
EUR #26,271 26,306 27,566
GBP 30,930 30,980 31,940
HKD 3,096 3,111 3,246
JPY 160.5 160.5 168.45
KRW 16.62 17.42 20.22
LAK - 0.88 1.24
NOK - 2,242 2,322
NZD 14,562 14,612 15,129
SEK - 2,266 2,376
SGD 17,936 18,036 18,636
THB 627.46 671.8 695.46
USD #24,568 24,648 24,988
Cập nhật: 29/03/2024 14:00
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng Agribank
USD 24,620.00 24,635.00 24,955.00
EUR 26,213.00 26,318.00 27,483.00
GBP 30,653.00 30,838.00 31,788.00
HKD 3,106.00 3,118.00 3,219.00
CHF 26,966.00 27,074.00 27,917.00
JPY 159.88 160.52 167.96
AUD 15,849.00 15,913.00 16,399.00
SGD 18,033.00 18,105.00 18,641.00
THB 663.00 666.00 693.00
CAD 17,979.00 18,051.00 18,585.00
NZD 14,568.00 15,057.00
KRW 17.62 19.22
Cập nhật: 29/03/2024 14:00
Ngoại tệ Mua Bán
Tiền mặt Chuyển khoản
Ngân hàng Sacombank
USD 24605 24655 24995
AUD 15938 15988 16401
CAD 18097 18147 18551
CHF 27276 27326 27738
CNY 0 3398.7 0
CZK 0 1020 0
DKK 0 3490 0
EUR 26475 26525 27030
GBP 31101 31151 31619
HKD 0 3115 0
JPY 161.85 162.35 166.86
KHR 0 5.6713 0
KRW 0 18.4 0
LAK 0 1.0254 0
MYR 0 5340 0
NOK 0 2330 0
NZD 0 14606 0
PHP 0 385 0
SEK 0 2360 0
SGD 18228 18228 18589
THB 0 640 0
TWD 0 777 0
XAU 7890000 7890000 8050000
XBJ 6000000 6000000 6550000
Cập nhật: 29/03/2024 14:00