LHQ ra tối hậu thư yêu cầu Anh trả lại quần đảo Chagos cho Cộng hòa Mauritius

Một máy bay ném bom của Mỹ cất cánh từ căn cứ Diego Garcia

Được đề xuất bởi Cộng hòa Mauritius, nghị quyết trên, không mang tính ràng buộc nhưng có giá trị chính trị cao, đã được thông qua bởi 116 quốc gia.

Đa số các nước châu Phi đã bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết, trong khi người châu Âu thể hiện các lập trường khác nhau, giữa một bên là bảo vệ một quốc gia thuộc Liên minh châu Âu và bên kia là muốn Anh tôn trọng luật pháp quốc tế.

Chagos là tâm điểm của một cuộc tranh chấp kéo dài 5 thập kỷ kể từ khi Anh quyết định tách quần đảo này ra khỏi Mauritius vào năm 1965 để thiết lập một căn cứ quân sự chung với Hoa Kỳ trên Diego Garcia, đảo chính của quần đảo.

Cộng hòa Mauritius, đảo quốc nằm hướng tây nam Ấn Độ Dương, giành được độc lập vào năm 1968. Vương quốc Anh đã trục xuất khoảng 2.000 người Chagos về Mauritius để dọn chỗ cho việc xây dựng căn cứ quân sự. Kể từ năm 1975, Mauritius liên tiếp gửi đơn kiện tới các tòa án quốc tế để đòi lại quần đảo Chagos.

Tháng 2/2019, Tòa án Công lý Quốc tế ra phán quyết rằng London nên chấm dứt việc quản lý Chagos "càng sớm càng tốt". Các thẩm phán cho rằng Vương quốc Anh đã "bất hợp pháp" khi tách quần đảo Chagos khỏi Mauritius.

Phán quyết này không mang tính ràng buộc và Luân Đôn không phản ứng gì.

Mauritius sau đó quyết định đưa hồ sơ ra trước Đại hội đồng LHQ, ngay cả khi biết rằng các quyết định của cơ quan này không có hiệu lực như các quyết định của Hội đồng Bảo an.

Đại sứ Anh tại LHQ, Karen Pierce cho rằng đây là vấn đề song phương và nhấn mạnh đến "vai trò quan trọng" của căn cứ quân sự Diego Garcia đối với an ninh của khu vực, "bao gồm cả Mauritius".

Năm 2016, Vương quốc Anh đã gia hạn hợp đồng sử dụng căn cứ quân sự này với Hoa Kỳ đến năm 2036. Căn cứ này đóng một vai trò chiến lược quan trọng trong Chiến tranh Lạnh trước khi được sử dụng vào những năm 2000 trong các cuộc xung đột ở Iraq và Afghanistan.

Nh.Thạch (Theo AFP)

Phát hiện lục địa cổ dưới lòng Ấn Độ Dương