Kinh tế 2016 sẽ tiếp tục đà phục hồi

Những dự báo lạc quan này được lý giải trên cơ sở kinh tế vĩ mô nước ta ổn định, lạm phát được kiểm soát tốt, tiến trình cải cách nền kinh tế đang được đẩy mạnh. Đặc biệt, quá trình hội nhập sâu rộng thông qua hàng loạt các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã và đang được ký kết, kỳ vọng về TPP cũng như việc gia nhập cộng đồng kinh tế ASEAN vào cuối năm nay sẽ mang đến nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp trong nước phát triển thị trường, cũng như tạo điều kiện thu hút nguồn vốn FDI đầu tư vào nước ta.

Các dự báo trên càng được củng cố khi trước đó rất nhiều tổ chức quốc tế như: Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng ANZ… cũng đều có chung nhận định về sự phục hồi và tăng trưởng cao hơn của kinh tế nước ta trong năm tới.

Dự báo kinh tế năm 2016 sẽ tiếp tục đà phục hồi

Tuy nhiên, bên cạnh những cơ hội, các chuyên gia cũng chỉ ra những thách thức của nền kinh tế cần được sớm khắc phục trong năm 2016 và những năm tiếp theo để hướng đến phát triển kinh tế một cách bền vững.

TS Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng: Sự phục hồi không đồng đều của nền kinh tế thế giới, đặc biệt là kinh tế Trung Quốc đang tiếp tục điều chỉnh, khắc phục các vấn đề cơ cấu nội tại và điều chỉnh cách thức tăng trưởng sẽ có những thay đổi khó lường và tác động khó dự đoán đến nền kinh tế nước ta.

Quá trình hội nhập tuy được kỳ vọng sẽ mang tới nhiều cơ hội nhưng cơ hội còn phụ thuộc vào khả năng đón nhận của nền kinh tế và việc nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trước sức ép cạnh tranh của các doanh nghiệp nước ngoài. Bên cạnh đó, còn có các vấn đề đáng quan ngại khác trong nội tại của nền kinh tế như: Nợ công lớn, bội chi ngân sách, tiến trình xử lý nợ xấu còn chậm…

Về các kênh đầu tư thì chứng khoán, bất động sản nhận được nhiều dự báo lạc quan nhất. Trong đó, bất động sản Việt Nam được cho rằng đã thoát ra khỏi chu kỳ khó khăn nên trong năm 2016 thị trường sẽ vẫn tốt và sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong 2-3 năm tiếp theo do tác động của quá trình hội nhập, thu hút đầu tư nước ngoài mang lại.

Với thị trường chứng khoán sẽ có bức phá mạnh mẽ trong nửa cuối năm 2016, còn nửa đầu năm 2016 vẫn không có nhiều thay đổi với chỉ số VN - Index dự kiến vẫn chỉ giao dịch quanh mức 650 điểm.

Các cổ phiếu của doanh nghiệp ngành chế tạo, bất động sản, cơ sở hạ tầng, nông nghiệp là những cổ phiếu nhiều triển vọng trong năm tới. Và đáng mừng là với những dự báo tăng trưởng mạnh mẽ nhưng các đánh giá cho rằng sẽ không tạo ra bong bóng thị trường, do các doanh nghiệp, nền kinh tế đã có nhiều kinh nghiệm trong thời gian khủng hoảng kéo dài vừa qua nên quá trình đầu tư vững chắc hơn, dòng tiền trong nền kinh tế cũng được kiểm soát chặt chẽ hơn.

Về khả năng thu hút FDI trong tương lai, ông HIROTAKA YASUZUMI, Trưởng đại diện Văn phòng JETRO TP HCM nhận định, môi trường đầu tư ở Việt Nam đang được cải thiện với nhiều nỗ lực đáng ghi nhận như: Ban hành Luật Đầu tư mới thông thoáng hơn, có nhiều cải cách nhằm giảm phiền hà trong thủ tục hành chính, thực hiện hải quan điện tử…

Điều này có vai trò rất quan trọng trong thu hút FDI, trong đó có các doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam.

Có thể thấy, nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đang đầu tư tại Thái Lan và Trung Quốc có xu hướng chuyển dịch đầu tư sang Việt Nam với nhiều yếu tố được đánh giá có lợi hơn như chi phí nhân công cạnh tranh và nguồn nhân lực dồi dào. Cụ thể, có đến 1/2 số doanh nghiệp Nhật Bản chuyển dịch đầu tư từ Trung Quốc sang ASEAN đã chọn Việt Nam là điểm đến.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp Nhật Bản cũng nhận định các yếu tố rủi ro trong đầu tư ở thị trường nước ta là: Hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện, thiếu tính minh bạch; chi phí nhân công có xu hướng gia tăng; thủ tục hành chính, thủ tục thuế còn phức tạp; cơ sở hạ tầng chưa hoàn chỉnh; khó tìm được nguồn nguyên vật liệu, linh kiện tại chỗ; chất lượng nguồn nhân lực còn thấp.

Đánh giá về hoạt động của doanh nghiệp Việt Nam, ông HIROTAKA YASUZUMI cho rằng, kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp vừa và nhỏ ở nước ta đang rất khó khăn. Đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ khi chỉ khoảng 30% doanh nghiệp vay được vốn, 75% máy móc thiết bị già cỗi, không có công nghệ, nhân lực, kinh nghiệm, kinh doanh có tính chất ngắn hạn, thô sơ.

Do đó, để có thể nâng cao năng lực cạnh tranh, các doanh nghiệp phải phát triển nhân lực, cải cách kinh doanh trên tầm nhìn dài hạn. Và việc này rất cần sự hỗ trợ của chính phủ như: Hỗ trợ tài chính, bảo lãnh tín dụng…

Việc hỗ trợ tiếp cận tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, bà Nguyễn Thị Hồng, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết, ngành ngân hàng đã có nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận với nguồn tín dụng, áp dụng cho vay ưu đãi đối với 5 lĩnh vực ưu tiên, trong đó có các doanh nghiệp vừa và nhỏ tham gia hoạt động; có tín dụng theo các chương trình chính sách, quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, các quỹ bảo lãnh địa phương… góp phần tăng khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp, tạo động lực cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, lực lượng cơ bản trong nền kinh tế Việt Nam phát triển.

Bà Nguyễn Thị Hồng cũng cung cấp một số thông tin về điều hành chính sách tiền tệ trong năm 2016. Ngành ngân hàng sẽ đối mặt các thách thức cơ bản trong năm tới là cùng với quá trình hội nhập sâu rộng cũng sẽ tác động đến việc điều hành chính sách kinh tế vĩ mô và chính sách ngân hàng do độ mở cửa nền kinh tế rất lớn và thực hiện theo các cam kết hội nhập.

Ở nước ta nhu cầu vốn cho nền kinh tế vẫn phụ thuộc chủ yếu vào hệ thống ngân hàng, nên việc đảm bảo cân đối vốn đáp ứng cho doanh nghiệp phát triển và phải đảm bảo an toàn cho hệ thống vẫn là thách thức lớn khó có thể thay đổi trong một sớm một chiều.

Trong năm 2016, NHNN sẽ tiếp tục kiên định mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và tiếp tục hỗ trợ cho sản xuất kinh doanh nhưng không chủ quan với lạm phát; đảm bảo lợi tức của đồng Việt Nam cao hơn USD, góp phần giảm tình trạng đô la hóa; tiếp tục những bước đi phù hợp của quá trình xử lý nợ xấu và tái cơ cấu các tổ chức tín dụng; đảm bảo hiệu quả trong hoạt động tín dụng và quản lý rủi ro cho hệ thống ngân hàng.

Nhìn chung các đánh giá về nền kinh tế Việt Nam trong năm 2016 đến nay phần lớn theo chiều hướng tích cực của sự phục hồi, tăng trưởng.

Trong đó, các kênh đầu tư ngân hàng, bất động sản, chứng khoán… đều kỳ vọng có nhiều cơ hội phát triển và ngày càng mang tính bền vững. Và có thể thấy năm tới sẽ tiếp tục là một năm của những nỗ lực cải cách nền kinh tế để tận dụng tối đa những cơ hội của quá trình hội nhập mang lại.