Khung pháp lý hoạt động dầu khí ở Ai Cập (Kỳ cuối)

09:00 | 04/12/2021

|
(PetroTimes) - Các quy định pháp lý của Ai Cập có mục tiêu thu hút đầu tư nước ngoài, thúc đẩy hợp tác quốc tế với mục tiêu đưa Ai Cập trở thành một trung tâm năng lượng khu vực và xuất khẩu khí đốt cho thị trường châu Âu. Đầu tư nước ngoài đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của Ai Cập trong lĩnh vực khí hóa lỏng và mạng lưới đường ống dẫn khí.

Đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực khí hóa lỏng

Sau khi giải quyết tranh chấp giữa Chính phủ Ai Cập và tập đoàn dầu khí Eni của Italia, Naturgy của Tây Ban Nha phát sinh vài năm trước, sau 9 năm đóng cửa, nhà máy khí hóa lỏng Damietta quan trọng của Ai Cập đã hoạt động trở lại trong năm 2021. Đây là một sự kiện quan trọng, đánh dấu kết quả giải quyết thành công một tranh chấp kéo dài giữa Chính phủ Ai Cập và các nhà đầu tư nước ngoài.

Khung pháp lý hoạt động dầu khí ở Ai Cập (Kỳ cuối)
Nhà máy khí hóa lỏng Damiet của Ai Cập, hợp tác với tập đoàn dấu khí Eni, đã xuất những chuyến LNG đầu tiên trong năm 2021. Ảnh: Eni.

Trong Quý I/2021, 30 lô hàng khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) đã được xuất khẩu qua các cảng Damietta và Idku, và những lô hàng khác tiếp tục được vận chuyển. Việc nhà máy Damietta quay trở lại hoạt động, với tư cách là một đầu mối xuất khẩu khí đốt bổ sung, là một dấu mốc quan trọng trong chiến lược tăng cường xuất khẩu khí đốt tự nhiên của Chính phủ Ai Cập, để Ai Cập có thể trở thành một trung tâm năng lượng khu vực và nhà cung cấp LNG chính cho thị trường châu Âu. Nhà máy dự kiến sẽ xử lý khoảng 4,5 triệu tấn khí tự nhiên mỗi năm.

Hợp tác quốc tế trong các hoạt động trung nguồn thời gian qua

Trong năm 2020, một đường ống dẫn dầu thô trên biển (8 km) đã được khánh thành tại Cảng Dầu khí El-Hamra, nằm ở thành phố New Alamein, trên Biển Địa Trung Hải, với tổng chi phí là 100 triệu USD. Đường ống sẽ nâng công suất vận chuyển của cảng lên một triệu thùng/ngày. Cùng với đường ống dẫn dầu thô đó, một kho chứa mới đã được thành lập tại cảng, nâng công suất lên 1,5 triệu thùng dầu thô mỗi ngày (thay vì 250.000 thùng). Công ty Điều hành Dầu khí Sa mạc phía Tây (Western Desert Operating Petroleum Company-WEPCO) hiện đang vận hành đường ống mới. Trong năm 2021, WEPCO đã ký một thỏa thuận với Enppi và Petrojet để thành lập hai nhà kho tại cảng với trị giá 64 triệu USD.

Cũng trên lĩnh vực đường ống dẫn dầu và khí đốt, một đường ống Hy Lạp-Bungari dài 182 km hiện đang được cả hai nước xây dựng để giúp kết nối các nước Đông Nam và Trung Âu với nguồn cung cấp khí đốt Địa Trung Hải, bao gồm cả đường ống vận chuyển khí đốt từ Ai Cập. Ngoài ra, tháng 2/2021 vừa qua, Ai Cập và Israel đã ký thỏa thuận mở rộng đường ống dẫn khí hiện có ở Israel, kết nối mỏ khí đốt ngoài khơi Leviathan của Israel với hai cảng LNG Damietta và Idku của Ai Cập, dự kiến hoàn thành vào năm 2023.

Khung pháp lý hoạt động dầu khí ở Ai Cập (Kỳ cuối)
Đường ống dẫn khí tại mỏ khí Aphrodite được đấu nối với đường ống dẫn khí của Ai Cập. Ảnh:NSEnergybusiness.com

Trong năm 2020, Ai Cập và Síp đã ký thỏa thuận hợp tác xây dựng một đường ống dẫn khí đốt tự nhiên trực tiếp nối cả hai nước. Sau khi hoàn thành, đường ống sẽ cho phép dòng khí liền mạch từ mỏ khí Aphrodite đến các cơ sở hóa lỏng của Ai Cập ở Idku và Damietta, từ đó khí hóa lỏng có thể được xuất khẩu trực tiếp sang các nước khác. Đường ống mới được coi là một cột mốc quan trọng hỗ trợ tham vọng của Ai Cập trở thành một trung tâm xuất khẩu năng lượng ở khu vực Đông Địa Trung Hải.

Hợp tác đa phương phát triển thị trường khí đốt

Diễn đàn Khí đốt Đông Địa Trung Hải (EMGF) đã được ký kết vào Quý III/2020. Diễn đàn này hiện bao gồm 8 quốc gia thành viên, đó là Síp, Ai Cập, Pháp, Hy Lạp, Israel, Italia, Jordan và Palestine. Diễn đàn đóng vai trò là nền tảng để các thành viên phối hợp các chính sách cùng có lợi trong khu vực liên quan đến thăm dò và xuất khẩu khí đốt tự nhiên, phát triển thị trường khí đốt bền vững trong khu vực.

Ủy ban Cố vấn Công nghiệp Khí (GIAC) cũng được thành lập và được giám sát bởi EMGF, cùng với một nhóm các công ty dầu khí quốc tế lớn như BP, Eni, Total Energies, ExxonMobil, Shell, các đơn vị thuộc sở hữu nhà nước Ai Cập như EGAS, CYGAS, CHC, NPC), các tổ chức tài chính quốc tế như Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Châu Âu (EBRD), các tổ chức quốc tế như Hiệp hội quốc tế các nhà sản xuất dầu và khí đốt (IOGP) và Phòng thương mại Hoa Kỳ, các công ty dịch vụ và nhà thầu EPC như Schlumberger, Baker Hughes , Bechtel, tiến hành các hoạt động liên quan đến khí đốt tự nhiên ở khu vực Đông Địa Trung Hải.

Khung pháp lý hoạt động dầu khí ở Ai Cập (Kỳ cuối)
Các Bộ trưởng Năng lượng tham dự Diễn đàn Khí đốt Đông Địa Trung Hải tháng 1/2020. Ảnh: EMGF.

Mục đích cơ bản của GIAC là thúc đẩy và hài hòa đối thoại giữa các thực thể nói trên, nhằm đạt được các nghiên cứu và khuyến nghị phục vụ mục tiêu của EMGF. Đầu năm 2021, một biên bản ghi nhớ cũng đã được ký kết giữa Ai Cập và Palestine, nhằm phát triển mỏ khí đốt Gaza Marine.

Theo các nhà quan sát, trong khi Ai Cập nỗ lực trở thành một thị trường khí đốt mở, việc tìm kiếm các lợi ích kinh tế đã kéo theo các lợi ích chính trị có lợi cho tất cả các bên và tạo ra một sự hội tụ lợi ích trong khu vực. Sự tham gia của Israel và Palestine sẽ góp phần biến Diễn đàn Khí đốt Đông Địa Trung Hải thành một tổ chức khu vực có tác động chiến lược và địa chính trị rõ ràng, cung cấp nhiều giải pháp cho tất cả các quốc gia thành viên, làm dịu căng thẳng trong khu vực.

Trong năm 2020, Ai Cập và Síp đã ký một thỏa thuận phân định ranh giới trên biển, xác định một vùng đặc quyền kinh tế chung trên Biển Địa Trung Hải để tối đa hóa việc thăm dò các nguồn năng lượng trong khu vực.

Với mục tiêu thúc đẩy sản xuất hydrogen, Chính phủ Ai Cập hiện đang thúc đẩy đưa ra một chiến lược tổng hợp để tạo ra và sử dụng hydro xanh. Trong Quý I năm 2021, Bộ trưởng Bộ Điện lực Ai Cập đã ký thỏa thuận với Siemens và thỏa thuận hợp tác với DEME để tiến hành các nghiên cứu nhằm thúc đẩy sản xuất hydro xanh. Hơn nữa, một biên bản ghi nhớ đã được ký kết với ENI để sản xuất hydro xanh lục và xanh lam và đánh giá tính khả thi về mặt kỹ thuật của các dự án sản xuất đã được lên kế hoạch sau này trong nước./.

Thanh Bình