Không mua nợ xấu bằng ngân sách

Thống đốc Nguyễn Văn Bình.

Hơn 3 tháng sau khi chính thức đi vào hoạt động, Công ty Quản lý tài sản Quốc gia (VAMC) đã tiến hành những hợp đồng mua nợ xấu đầu tiên nhưng vẫn còn có ý kiến trái chiều về sự đời của VAMC. Trước những băn khoăn hoài nghi về việc giải quyết nợ xấu thông qua VAMC, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh, xử lý nợ xấu của VAMC là một nhóm giải pháp đặc thù của Việt Nam.

Tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XIII, trong phiên thảo luận về kinh tế - xã hội (ngày 31/10), khi đề cập tới hoạt động của VAMC, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị) nêu quan điểm không nên tiếp tục kiểu cơ cấu lại nợ khiên cưỡng hay xử lý nợ xấu qua VAMC như hiện nay, bởi cách làm này tạo ra số liệu ảo, thực trạng ảo, cũng như về cơ bản không làm thay đổi bản chất vấn đề nợ xấu.

Ông Đồng cho rằng, để “cần tổ chức những đoàn hỗn hợp, có chuyên gia quốc tế lo khâu kỹ thuật, để hỗ trợ NHNN thực thi nhiệm vụ này”. Lý do được ông đưa ra là một mình NHNN khó có đủ khả năng khám sức khỏe cho cả hệ thống ngân hàng được.

Trả lời những băn khoăn của ông Hà Sỹ Đồng, Thống đốc Nguyễn Văn Bình đã có văn bản giải trình chính thức trước Quốc hội về một số vấn đề liên quan đến chính sách tiền tệ, trong đó có hoạt động của VAMC.

Báo cáo trước Quốc hội về tình hình nợ xấu trong hệ thống ngân hàng, Thống đốc Nguyễn Văn Bình nhấn mạnh, NHNN luôn xác định trước tiên phải phát huy nội lực của toàn hệ thống các tổ chức tín dụng để giải quyết nợ xấu, đặc biệt trong bối cảnh ngân sách eo hẹp thì càng không thể có được các giải pháp mà các nước vẫn thường sử dụng.

Thống đốc cũng cho biết, trong thời gian vừa qua, nợ xấu chủ yếu được xử lý thông qua các hình thức như: NHNN cho phép các tổ chức tín dụng có cơ chế mới trong việc cơ cấu lại các khoản nợ. Nếu không được cơ cấu lại nợ thì có tới 60% các khoản nợ đã thành nợ xấu và nợ xấu của nền kinh tế cũng sẽ tăng thêm tới hơn 6%. Ngoài ra, Thống đốc cũng cho biết, việc xử lý nợ xấu thời gian qua còn được thực hiện thông qua việc tích cực trích lập dự phòng rủi ro và xử lý nợ xấu bằng nguồn dự phòng rủi ro…

Với riêng VAMC, Thống đốc Bình cho hay, từ khi bắt tay chính thức vào mua nợ xấu thì công ty quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam VAMC đã mua được 10.000 tỉ nợ xấu. Thống đốc nhấn mạnh rằng, nếu không áp dụng đồng thời các giải pháp trên thì nợ xấu của toàn hệ thống các tổ chức tín dụng đã tăng thêm khoảng 10%.

Tuy nhiên, Thống đốc Bình cũng thừa nhận, để xử lý được nợ xấu thì phải có những giải pháp đồng bộ hơn nữa. Ví như nếu chúng ta giải quyết được nợ đọng trong xây dựng cơ bản thì cũng góp phần giải quyết được khoảng hơn 3% nợ xấu nữa. Thống đốc cho rằng, vấn đề lớn nhất hiện nay là phải có các giải pháp tổng thể để tăng tổng cầu của nền kinh tế, giúp nền kinh tế có thể có khởi sắc hơn…

Và để giải quyết nợ xấu trong thời gian tới, ngoài các giải pháp đã triển khai, Thống đốc cho biết, NHNN sẽ tích cực phối hợp với các bộ, ngành cũng như các ngành sản xuất để có những giải pháp tháo gỡ. Ví dụ như trong tháng 11, chúng tôi sẽ phối hợp với Bộ Xây dựng với một số doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng để có sản phẩm liên kết 4 nhà đảm bảo rằng việc mua bán các vật liệu xây dựng được thông thoáng hơn, góp phần để xử lý tồn kho, ứ đọng trong lĩnh vực vật liệu xây dựng.

“Việc mua bán nợ của Công ty VAMC chúng ta không sử dụng tiền ngân sách. Tron việc này, các doanh nghiệp cũng sẽ có điều kiện thuận lợi hơn khi các khoản nợ được VAMC mua lại đều không tính thành nợ xấu. Do vậy, doanh nghiệp có điều kiện tiếp cận được với nguồn vốn mới của các tổ chức tín dụng” – Thống đốc giải trình.

Cũng theo văn bản này, các khoản nợ này sau khi VAMC mua lại thì sẽ tiến hành cơ cấu lại các khoản nợ này, cơ cấu kể cả về lãi suất, đưa các lãi suất cao trước đây về mặt bằng lãi suất hiện nay cũng tạo phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Đến nay, bằng việc mua nợ xấu thông qua việc phát hành trái phiếu đặc biệt thì các trái phiếu đặc biệt này các tổ chức tín dụng có thể tái chiết khấu tại NHNN, để có thể thu được tối đa đến 70% giá trị của khoản nợ, để có thêm nguồn vốn phục vụ phát triển kinh tế đất nước.

Thanh Ngọc