Không lùi thời hạn thu phí bảo trì đường bộ

Ngày 19/12, tại TP HCM, Bộ GTVT và Bộ Tài chính đã tổ chức hội nghị triển khai Nghị định số 18/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư số 197/2012/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí bảo trì đường bộ.

Thu phí theo đầu phương tiện là hợp lý

Tại hội nghị, nhiều ý kiến cho rằng việc áp dụng thu phí quỹ bảo trì đường bộ trong thời điểm hiện nay là áp lực lớn đối với nhiều doanh nghiệp. Bởi trong tình hình hiện nay, các doanh nghiệp vận tải đang rất khó khăn nếu phải gánh thêm phí này thì càng khó khăn hơn.

Về phương thức thu phí, nhiều ý kiến vẫn cho rằng nên thu phí qua xăng dầu để đảm bảo tính công bằng. Nếu phương tiện nào chạy trên đường thì buộc phải đóng phí bảo trì đường bộ, còn phương tiện không chạy thì không đóng.

“Có 3 cách thu phí gồm thu qua xăng dầu, thu qua trạm thu phí và thu phí qua đầu phương tiện. Trong đó thu phí qua xăng dầu là ưu việt nhất vì đã từng thực hiện, đảm bảo sự công bằng. Tại sao chúng ta không thực hiện theo cách này, hoặc là thu phí thông qua các trạm thu phí cũng chấp nhận được” - ông Đinh Nam Dinh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải hàng hóa TP HCM băn khoăn.

Trong khi đó, đại diện Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn thắc mắc: "Doanh nghiệp chúng tôi một lượng xe đầu kéo và rơ móc rất lớn hoạt động trong cảng, không đăng ký biển số, nhưng vẫn đăng kiểm hàng năm 2 lần. Nếu theo quy định thì xe chúng tôi không thuộc xe chuyên dùng, nếu bị thu phí thì mỗi năm cũng mất mấy chục tỷ đồng. Nên chăng cần hiệu chỉnh lại khái niệm cho rằng sơ mi-rơ moóc và rơ moóc đều là ô tô cả”.

Thu phí bảo trì đường bộ sẽ được thực hiện vào ngày 1/1/2013

Một số ý kiến khác cũng đề nghị Bộ GTVT nên tạo một tài khoản thu phí riêng để các đối tượng bị thu phí có thể linh động trong việc nộp phí tại bất cứ đâu chứ không nhất thiết phải về tại nơi đăng ký phương tiện mới nộp sẽ gây phiền hà cho chủ phương tiện. 

Trả lời về các vấn đề trên, đại diện Bộ Tài chính giải thích, việc thu phí qua xăng dầu đã từng triển khai nhưng không còn phù hợp. Vì có nhiều đối tượng sử dụng xăng, dầu nhưng không sử dụng đường bộ, nếu thu qua xăng dầu, sau đó hoàn trả lại các đối tượng này là rất phức tạp. Bên cạnh đó, giá cả xăng dầu biến động nhiều, nếu áp dụng thu phí qua xăng dầu nữa thì sẽ tạo tâm lý không tốt đối với người dân.

Mặt khác, phương án thu phí qua trạm thu phí cũng không khả thi. Theo thống kê, tính đến tháng 2/2012 cả nước có 56 trạm thu phí hoạt động trên quốc lộ. Nếu tính trung bình cứ 70km có một trạm thì hiện nay mới chỉ có 3.920km/16.780km quốc lộ có trạm thu phí, chiếm 23,4%. Nếu lập hết trạm thu phí trên các tuyến quốc lộ thì cần 240 trạm và phải có 4000 trạm thu phí mới có thể thu phí hết các tuyến đường bộ trên cả nước.

Ông Nguyễn Hồng Trường, Thứ trưởng Bộ GTVT cho biết, đến đầu năm 2013 dự kiến sẽ có danh mục các trạm thu phí nhà nước chấm dứt hoạt động và sẽ có khoảng 14 trạm thu phí nhà nước đóng cửa. Trên các cơ sở tính Bộ GTVT cho rằng việc thu phí qua đầu phương tiện là hợp lý nhất.

“Việc thu phí quỹ bảo trì đường bộ đã được quy định tại Luật Giao thông đường bộ 2008, thời gian thu phí bảo trì đường bộ cũng đã được lùi thời điểm thực hiện 7 tháng. Đến nay không thể lùi thời điểm áp dụng nữa. Do đó đến ngày 1/1/2013, việc thu phí đường bộ đối với ô tô, mô tô sẽ được thực hiện".

Phí xe máy do địa phương thu

Theo thông tư số 197/2012/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí bảo trì đường bộ theo đầu phương tiện, việc thu phí xe ô tô được thực hiện thông qua các cơ quan đăng kiểm. Còn việc thu phí xe mô tô sẽ do từng địa phương thực hiện.

Ông Nguyễn Hồng Trường nhấn mạnh, phí bảo trì đường bộ được thu từ xe mô tô sẽ được đưa về địa phương để bảo trì, bảo dưỡng các tuyến đường ở địa phương. Mức phí thu qua xe mô tô do Bộ tài chính quy định mức trần thu đối với loại dung tích xy lanh đến 100 cm³, mức thu từ 50-100 ngàn đồng; xe dung tích xy lanh trên 100 cm³ từ trên 100 -150 ngàn đồng/năm; xe chở hàng 4 bánh có gắn động cơ một xy lanh có mức thu là 2,16 triệu đồng/năm.

Mức thu này còn tùy vào điều kiện kinh tế từng địa phương mà do HĐND tỉnh, thành phố căn cứ vào để ban hành mức thu cụ thể. Trước mắt khi HĐND các tỉnh, thành chưa ban hành được mức phí cụ thể thì sẽ áp dụng mức thu phí thấp nhất để không ảnh hưởng đến quyền lợi người dân. Việc thu phí này vẫn thực hiện từ đầu năm 2013, nếu địa phương nào thực hiện sau thì vẫn phải truy lại từ khoảng thời gian trước đó đến ngày 1/1/2013.

Thứ trưởng Bộ GTVT cũng thừa nhận việc thu phí trong thời gian đầu dự kiến sẽ gặp khó khăn, trong quá trình thực hiện không tránh khỏi những vướng mắc, băn khoăn và bất cập. Vì vậy khi đi vào thực tiễn nếu còn gặp những vấn đề vướng mắc, các địa phương có thể báo cáo lên Bộ GTVT để có hướng điểu chỉnh hợp lý cho phù hợp với thực tế.

Thùy Trang