Hơn 50 tấn vàng đi đâu?

Qua 50 phiên đấu thầu tính từ cuối tháng 3, NHNN đã bán ra gần 52 tấn vàng. Tuy nhiên nhu cầu của thị trường vẫn chưa có dấu hiệu giảm, với biểu hiện rõ ràng là sự “háo hức” không chỉ từ các Ngân hàng TMCP vốn được coi là trường vốn, thị trường lớn, mà có cả sự xuất hiện của cả những doanh nghiệp. Sự đa dạng trong nguồn cầu cho thấy, nhu cầu của thị trường sẽ chưa thể dịu vợi, ít nhất đến 5-7 phiên tiếp theo.

Các tổ chức tham gia đấu thầu đặt thầu tối thiểu 1.000 lượng và tối đa vẫn là 3.000 lượng. Như vậy, việc NHNN chủ động giảm khối lượng đặt thầu của các đơn vị, chia đều cơ hội tham gia của ngân hàng và DN là hoàn toàn hợp lý. Một số người lo lắng, rồi dòng vàng cũng chảy từ các doanh nghiệp kinh doanh vàng về các NH TMCP, bởi NH TMCP có nhiều lợi thế về hệ thống phân phối cũng như lượng tiền mặt dồi dào. Vậy số vàng khổng lồ trên có chảy ra thị trường, hay còn nằm đâu đó trong các tổ chức tín dụng?

Nhiều ngân hàng khó khăn trong việc tất toán trạng thái vàng

Trao đổi cùng PetroTimes, một chuyên gia ngoại hối độc lập, người có nhiều năm hoạt động ở các định chế tài chính lớn trên thế giới cho rằng, bất cứ thời điểm nào kinh doanh vàng cũng cực kỳ rủi ro. Kể cả những ông lớn, những Quỹ đầu tư khổng lồ trên thế giới còn chết vì vàng, thì nhận thức của các nhà quản lý trong nước chắc cũng không ngoài luồng suy nghĩ trên. Chỉ còn khả năng, nếu các tổ chức tín dụng “hoãn binh” được thời gian tất toán với người dân thì bây giờ chính là thời gian họ phải gom vàng để giải quyết dứt điểm nếu không muốn bị "sờ gáy".

“Nhu cầu chưa có dấu hiệu giảm sút và điều đó thật khó đoán biết. Trên lý thuyết, 30/6 là thời điểm các tổ chức tín dụng phải tất toán trạng thái vàng. Tuy nhiên, hầu hết các khoản vay vàng đều ở trung và dài hạn nên việc chuyển đổi các hợp đồng vay vàng sang vay tiền đồng là điều không hề đơn giản. Do đó, các ngân hàng buộc phải mua vàng để cân đối. Đó cũng là lý do giải thích vì sao nhu cầu thị trường tăng, giá luôn giữ ở mức cao dù giá thế giới đã điều chỉnh giảm trở lại,” vị chuyên gia này phân tích.

Chuyên gia trên cũng nhận định, trong số trên 50 tấn vàng NHNN đã “bơm” ra thị trường với tần suất dày đặc vừa qua, chắc chắn phải có tới 3/4 (dao động 35-40 tấn) được các tổ chức sử dụng để tiếp tục tất toán trạng thái. Trong nay mai, số vàng này sẽ trở lại với người dân hoặc những doanh nghiệp đã tin tưởng gửi vàng trước đây.

“Tính nhanh, con số thực sự được bán ra thị trường trong thời gian gần đây chỉ còn khoảng 1/4, tương đương 15-17 tấn. Nếu chiểu theo dự báo của Hội đồng vàng thế giới: Mỗi năm thị trường Việt Nam cần khoảng 100 tấn vàng, thì con số trên là quá nhỏ so với nhu cầu thị trường. Đó cũng là lý do giải thích vì sao NHNN vẫn phải tiếp tục đấu thầu và tiếp tục tạo cung nhiều chục phiên nữa, kể cả khi lượng vàng vừa được tất toán quay trở lại kho của các doanh nghiệp kinh doanh vàng”, chuyên gia cho biết thêm.

Khả năng các NH TMCP khan hiếm vàng để tất toán càng trở nên rõ nét, khi bản thân những doanh nghiệp tham gia kinh doanh vàng cũng được chính NH TMCP gạ gẫm bán lại ngay sau các phiên đấu thầu. Bên cạnh đó, thị trường cũng có một số đồn đoán về tình trạng đầu cơ, gom hàng với sự xuất hiện của một số giao dịch lớn bất thường trong thời gian gần đây. Ngoài ra, khả năng vàng lậu cũng có thể xuất hiện. Sau khi NHNN siết chặt thị trường ngoại tệ và vàng miếng, nguồn thu của gần 10.000 cửa hàng vàng trên cả nước bị thu hẹp đáng kể. Vì thấy, nếu chủ cửa hàng tìm đến các tổ chức tín dụng xin bán chui vàng miếng là có thật, bên cạnh việc mua bán ngoại tệ chợ đen thì cũng phải là điều quá khó hiểu.

Được biết, để tăng cường công tác quản lý hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng, vừa qua NHNN yêu cầu các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp được phép kinh doanh mua, bán vàng miếng nghiêm túc chấp hành các quy định của pháp luật về chế độ hóa đơn, chứng từ trong hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng, đặc biệt đối với các giao dịch mua, bán vàng miếng có giá trị lớn. Một trong những nội dung đáng chú ý nhất, là từ 1/8/2013, các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp được phép kinh doanh mua, bán vàng miếng thực hiện báo cáo tình hình kinh doanh mua bán vàng miếng hàng ngày, đặc biệt với những giao dịch với khối lượng lớn.

Tùng Lê