Hé lộ bí mật dự trữ dầu mỏ của Trung Quốc

Một nơi dự trữ dầu thô chiến lược của Trung Quốc

“Trung Quốc dường như cảm thấy họ không có nghĩa vụ báo cáo về lượng dầu mỏ dự trữ chiến lược, điều đó có thể đem lại lợi thế thực sự cho họ. Mức mua của họ có thể ảnh hưởng đáng kể đến các yếu tố cơ bản và giá cả. Tuy nhiên vì họ giữ bí mật, vẫn khó để xác định tác động”, chiến lược gia John Driscoll tại JTD Energy Services, người có hơn 30 năm giao dịch dầu khí tại Singapore, nói.

Năm 2009, Trung Quốc đề ra kế hoạch xây dựng kho dự trữ tương đương 100 ngày nhập khẩu ròng. Song Bắc Kinh chỉ cung cấp các chi tiết rời rạc về kho dự trữ dầu thô chiến lược (SPR) kể từ đó. Điều này ngược lại với Mỹ, nơi mà Bộ Năng lượng nước này công bố chi tiết về lượng dầu tích trữ trong hơn ba thập niên.

Tất cả những dự đoán trước đây và kho dự trữ dầu thô chiến lược của Trung Quốc chỉ toàn là võ đoán. Ngân hàng Mỹ mới đây tính toán lượng dầu trong kho dự trữ Trung Quốc bằng cách tính toán lượng mua thêm và lượng sử dụng. JPMorgan cho hay Bắc Kinh đã tích khoảng 400 triệu thùng trong mức mục tiêu 511 triệu thùng tính đến giữa năm 2016. Điều này có nghĩa là với mức chất kho hiện tại, các kho trữ đã đầy vào tháng 8, có thể khiến nhập khẩu dầu các tháng tiếp theo giảm đi. Energy Aspects thì nhận định khác khi cho rằng Trung Quốc có thể thay đổi giữa kho trữ dầu thương mại và chiến lược. Chính phủ có thể tăng mua ngay cả khi hết chỗ chứa.

Tháng 12/2015, chính phủ Trung Quốc cho biết họ cho thuê không gian trong các khu chứa thương mại, báo hiệu có thể mua dầu bổ sung trong lúc nhiều kho chứa dầu khác đang được xây dựng. Ying Wang, nhà phân tích tại JPMorgan ở Hồng Kông nhận định: “SPR là bí ẩn của Trung Quốc do thiếu dữ liệu được công bố từ chính phủ”.

Trung Quốc nhập khẩu dầu trung bình 7,5 triệu thùng/ngày từ đầu năm 2016 đến nay và đây là mức cao chưa từng có. Trung Quốc đặt mục tiêu xây dựng kho dự trữ tương đương 100 ngày nhập khẩu ròng vào năm 2020 song vừa đẩy lùi thời hạn này ra trong kế hoạch 5 năm công bố hồi tháng 3/2016. Ông Driscoll tại hãng JTD Energy cho hay: “Người Trung Quốc dường như thích khái niệm thông tin bất đối xứng, cho rằng những người sở hữu thông tin, dữ liệu độc quyền có lợi thế chiến lược quan trọng so với những người nắm ít thông tin”.

Tuy nhiên, báo Washington Post ra tuần này dẫn lời công ty cung cấp hình ảnh vệ tinh có tên Orbital Insight nói rằng lượng tồn kho của Trung Quốc là 600 triệu thùng, nhiều hơn hẳn mức mà lâu nay người ta thường suy đoán, và gần bằng lượng dầu dự trữ chiến lược của Mỹ.

Công ty Orbital Insight cho hay, họ không chỉ đếm số bồn chứa mà còn dùng kỹ thuật hình ảnh để tính ra trong những bồn chứa ấy có bao nhiêu dầu.

Tiết lộ này có thể ảnh hưởng đến thị trường dầu hỏa trên thế giới.

Nếu Trung Quốc tạo được lượng dự trữ nhiều hơn những phỏng đoán trước đây, có nghĩa là vấn đề về nhu cầu dầu hỏa lâu nay không phải do sức tiêu thụ cao mà do Trung Quốc có kế hoạch về chiến lược, điều khiến Tổ chức OPEC khó lòng giảm lượng sản xuất để nâng giá dầu cao hơn.

Và Trung Quốc do vậy có thể yên chí trong trường hợp nguồn nhập khẩu dầu bất ngờ bị đảo lộn.

Orbital Insight cho biết, họ dựa theo hình ảnh vệ tinh chụp trong thời gian từ 2010 đến 2014, và đếm được tổng số bồn là 2.100, tức 500 bồn nhiều hơn so với dữ kiện có được của TankTerminal.com.

Họ sử dụng thuật toán (algorithm) của riêng công ty để tính toán trong các bồn có bao nhiêu dầu, bằng cách khảo sát từ trên mái bồn, vốn cao thấp tùy theo bao nhiêu dầu chứa bên trong.

Công ty giải thích: “Khi bồn dự trữ đầy hay lưng, chúng ta có thể thấy được qua cái bóng in trên thành bồn, trông như mặt trăng lưỡi liềm”.

Tuy nhiên, Orbital Insight không thể phân biệt được có cơ sở nào chứa dầu ngầm dưới mặt đất hay không.

Orbital từng áp dụng kỹ thuật này đối với khoảng 6.000 bồn chứa ở Mỹ, rồi so sánh với con số do Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ cung cấp.

Gần đây công ty này nói rằng họ lấy được con số thống kê nhanh hơn việc làm của Cơ quan Năng lượng Quốc tế.