Cuộc cách mạng chuyển đổi số của ngành năng lượng đang đến gần

Kỳ I: Số hóa ngành năng lượng

Chú chó robot 4 chân tên Spot được Công ty Thăm dò và sản xuất (E&P) Aker BP triển khai trên một giàn khoan dầu ở Biển Bắc

Triển lãm Usine Extraordinaire (nhà máy đặc biệt) tại Bảo tàng Grand Palais ở Paris (Pháp) gần đây đã nêu bật vai trò của số hóa, đặc biệt, lĩnh vực năng lượng đi đầu với các công nghệ tiên tiến nhất.

Ngành công nghiệp luôn là một lĩnh vực kinh tế mở ra thời kỳ phát triển mạnh mẽ trong xã hội. Thực tế, để đối mặt với những thách thức mới của thế giới, các nhà sản xuất công nghiệp phải luôn đổi mới. Những công nghệ mới đã thúc đẩy các nhà sản xuất công nghiệp trên khắp thế giới thay đổi các phương thức hoạt động.

Ngành năng lượng không là ngoại lệ đối với sự đổi mới đó. Ngày càng được số hóa, các hệ thống năng lượng đã và đang thực sự có khả năng vận hành tốt và hiệu quả. Vào thời điểm cả thế giới bước vào chuyển đổi năng lượng và tăng cường cuộc chiến chống lại sự nóng lên toàn cầu, hiện đại hóa và số hóa các công cụ sản xuất dường như là một con đường rõ ràng với các nhà sản xuất mong muốn tối ưu hóa hiệu suất kinh tế và hệ sinh thái.

Số hóa trong công nghiệp

Nhiều chuyên gia về công nghệ mới cho rằng, quá trình chuyển đổi số của các doanh nghiệp là cuộc cách mạng công nghiệp của thế kỷ XXI. Những thay đổi sâu sắc của cuộc cách mạng kỹ thuật số đã thúc đẩy các doanh nghiệp đưa các công cụ kỹ thuật số mới vào chiến lược phát triển của mình.

Điều đáng chú ý là việc chuyển đổi cơ cấu hướng tới một nền kinh tế phi vật chất đã dẫn đến việc sử dụng các hệ thống sản xuất mới, các công cụ truyền thông mới và các phương thức làm việc mới. Tuy vậy, bấy nhiêu sự chuyển đổi cũng chỉ có thể làm phong phú thêm các quy trình sản xuất công nghiệp khi đối mặt với những thách thức mới.

Ban tổ chức triển lãm Usine Extraordinaire cho biết: Sự thúc đẩy của cuộc cách mạng kỹ thuật số cũng như những đòi hỏi cấp bách về sinh thái và thách thức nhân khẩu học toàn cầu đã làm cho ngành công nghiệp thay đổi. Các nhà máy ngày càng linh hoạt và chất thải được chuyển hóa thành tài nguyên, kinh tế ứng dụng thay thế cho nền kinh tế chiếm hữu và nền kinh tế lãng phí. Thông qua khả năng triển khai các giải pháp công nghệ sáng tạo trên quy mô lớn, ngày nay, ngành công nghiệp đại diện cho nhân loại ứng phó hiệu quả với những thách thức lớn.

Ngoài nhiệm vụ đơn giản là hiện đại hóa các công cụ làm việc, số hóa trong lĩnh vực công nghiệp còn mang lại những cơ hội mới về hiệu quả công việc và hiệu suất quy trình làm việc.

Dân chủ hóa các công cụ kỹ thuật số thực sự có nhiều ưu điểm: Tiết kiệm thời gian cho đội ngũ kỹ thuật, cải thiện điều kiện làm việc cho nhân viên, tối ưu hóa chi phí, tăng cường bảo mật, kiểm soát hiệu suất làm việc tốt hơn...

Một gian hàng tại triển lãm Usine Extraordinaire

Hiện đại hóa các công cụ

Không thể phủ nhận việc hiện đại hóa các công cụ công nghiệp là một thách thức lớn đối với ngành năng lượng, đặc biệt khi quá trình số hóa được đưa vào sử dụng để mang lại hiệu quả cao. Trên thực tế, các công ty năng lượng phải làm việc theo hướng tối ưu hóa quy trình và hiệu suất để làm cho ngành năng lượng cạnh tranh hơn và phát triển bền vững.

Chẳng hạn, việc số hóa các công cụ giúp tăng cường giao diện với người tiêu dùng nhằm mục đích sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Ví dụ, tính tổng quát của đồng hồ đo điện thông minh (ở Pháp có hai loại là Linky và Gaspar) có thể thông báo trực tiếp cho người tiêu dùng về tình trạng tiêu dùng điện của họ để có thể thay đổi theo nhu cầu của mình.

Do đó, số hóa đem đến sự cải thiện về việc giám sát và quản lý các dòng năng lượng. Các nhà khai thác có cái nhìn hoàn chỉnh hơn về sự cân bằng của một mạng lưới có thể điều chỉnh cung theo nhu cầu, từ đó tối ưu hóa việc sản xuất năng lượng và giảm bớt những hạn chế của một số nguồn tài nguyên nhất định (tính gián đoạn của năng lượng tái tạo).

Chuyển đổi số của ngành năng lượng

Cải thiện hiệu suất thông qua số hóa là một trong những chủ đề được đề cập đến trong triển lãm Usine Extraordinaire. Sự kiện này mang đến cho công chúng một hội nghị bàn tròn với chủ đề “Con người và robot trong nhà máy của tương lai”. Cuộc gặp gỡ này quy tụ Tập đoàn Điện lực Pháp EDF, Viện Métrieux, Trung tâm Kỹ thuật công nghiệp cơ khí - CETIM, Công ty Sanofi Pasteur và Liên đoàn Lao động Dân chủ Pháp - CFDT.

Ngoài ra, một chương trình giới thiệu với công chúng về Metroscope, một phần mềm sáng tạo do EDF phát triển để tự động xác định các mối nguy ảnh hưởng đến quy trình công nghiệp. Đây là cũng là cơ hội lý tưởng để các nhà sản xuất công nghiệp hiểu rõ hơn về hoạt động của công cụ chẩn đoán hiện đang hoạt động trong một số phòng máy của lò phản ứng hạt nhân ở Pháp.

Các cuộc gặp gỡ khác tập trung vào việc số hóa ngành năng lượng. Có một cuộc gặp mặt được tổ chức trao đổi về vấn đề mô phỏng kỹ thuật số.

Đáng chú ý, một buổi trình diễn các công nghệ kết nối được tổ chức. Đó là những trang thiết bị thế hệ mới nhằm giảm thời gian và chi phí bảo trì của một đơn vị sản xuất. Ví dụ, EDF thử nghiệm một cặp kính giữ được kết nối trong vài tháng và phần mềm liên lạc an toàn để truyền thông tin nghe nhìn với độ phân giải cao. Thiết bị này cho phép các chuyên gia hỗ trợ các đội xây dựng và bảo trì tại chỗ các cơ sở công nghiệp.

(Xem tiếp kỳ sau)

S.Phương