Colombia rất cần chiến lược tăng trưởng sản lượng dầu thô

Dầu mỏ từng được coi là động lực mạnh mẽ trong phép màu kinh tế của quốc gia Mỹ Latinh. Dầu thô là mặt hàng xuất khẩu hợp pháp chính của Colombia, đã tạo ra 9 tỷ USD trong 9 tháng đầu năm 2021 hoặc 32% tổng kim ngạch xuất khẩu của đất nước. Sau đó là than và cà phê, chiếm lần lượt 12% và 7%, nằm trong 3 mặt hàng xuất khẩu hàng đầu của Colombia.

Vì những lý do đó, ngành dầu khí của Colombia là động lực chính của nền kinh tế và đồng nội tệ Peso có tương quan với giá dầu thô.

Giá dầu giảm mạnh, xảy ra từ cuối tháng 8/2014, sau đó là đại dịch Covid-19 đã tác động mạnh đến ngành dầu khí quan trọng của Colombia.

Những sự kiện đó là nguyên nhân khiến đầu tư trong ngành giảm mạnh kể từ năm 2015. Riêng trong năm 2020, đầu tư đã giảm 48% so với một năm trước đó xuống còn 2,05 tỷ USD, mức thấp nhất kể từ năm 2016 khi Brent giảm mạnh xuống dưới 27 USD/thùng.

Sau khi đạt đỉnh trung bình hơn 1 triệu thùng mỗi ngày trong năm 2013, sản lượng dầu của Colombia đã giảm đều đặn, chạm mức thấp nhất trung bình hàng tháng trong nhiều năm là 649.151 thùng/ngày trong tháng 6/2021 khi các cuộc biểu tình chống chính phủ làm trầm trọng thêm những khó khăn sản xuất hiện có.

Đến năm 2020, sản lượng dầu của Colombia đạt trung bình 781.300 thùng/ngày, mức thấp nhất kể từ năm 2009 và chỉ đạt trung bình 733.561 thùng/ngày từ tháng 1 đến tháng 9/2021.

Một triệu thùng dầu thô mỗi ngày được chính phủ Colombia coi là mức khai thác lý tưởng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ấn tượng một thời của quốc gia Nam Mỹ, đạt mức tăng trưởng cao nhất trong nhiều thập kỷ là 6,9% vào năm 2011.

Kể từ đó, tăng trưởng thực sự bị đình trệ do sản lượng khai thác dầu thô giảm, giá xăng dầu giảm và ảnh hưởng từ đại dịch. Trong năm 2017, tổng sản phẩm quốc nội chỉ tăng 1,4% ít ỏi, lần lượt tăng lên 2,6% rồi 3,3% vào năm 2018 và 2019, trước khi giảm gần 7% trong năm 2020 do đại dịch ảnh hưởng mạnh đến nền kinh tế Colombia.

Quốc gia Nam Mỹ đang phải vật lộn để khởi động lại ngành công nghiệp dầu mỏ và tăng sản lượng cũng như trữ lượng dầu. Trong tháng 9 vừa qua, Colombia đã bơm trung bình 744.173 thùng dầu thô/ngày, thấp hơn gần 1% so với cùng kỳ năm 2020.

Điều này chỉ ra rằng, trừ khi có sự gia tăng đáng kể về sản lượng dầu thô trong ba tháng cuối năm 2021, Colombia sẽ bơm ít xăng dầu hơn trong năm nay so với năm 2020.

Tăng trưởng khai thác vẫn gặp vấn đề mặc dù Hiệp hội Dầu mỏ Colombia dự báo rằng đầu tư vào ngành dầu mỏ sẽ tăng ít nhất 51% so với năm ngoái lên 3,1 tỷ USD vào năm 2021.

Vào cuối tháng 10 vừa qua, có 23 giàn khoan đang hoạt động ở Colombia, nhiều hơn hai giàn khoan so với một tháng trước đó, gần gấp đôi số lượng 12 giàn khoan đang hoạt động trong cùng kỳ năm 2020, nhưng ít hơn 6 giàn khoan vào tháng 9/2019.

Việc không thể mở rộng sản xuất bất chấp đợt phục hồi lớn vào năm 2021, trong đó dầu Brent tăng 56% kể từ đầu năm để giao dịch ở mức gần 80 USD / thùng, chỉ ra những vấn đề rộng lớn hơn đang cản trở sự phục hồi của ngành xăng dầu Colombia.

Những khó khăn bao gồm rủi ro an ninh đáng kể với các cuộc tấn công vào đường ống và cơ sở hạ tầng ngành quan trọng khác bao gồm cả các đầu giếng. Các đường ống dẫn là phương tiện tiết kiệm chi phí duy nhất để vận chuyển dầu thô qua địa hình hiểm trở của Colombia, tuy nhiên, vì chúng đi qua các vùng hẻo lánh, nên dễ bị phá hoại và bị khai thác bất hợp pháp với hành vi trộm cắp dầu.

Các đường ống dẫn xăng dầu của Colombia, đặc biệt là đường ống Cano Limon-Covenas công suất 210.000 thùng/ngày, là mục tiêu phổ biến cho các hoạt động phá hoại. Đường ống bị tấn công lần cuối vào đầu năm 2021 và nhà chức trách đã ngăn chặn một cuộc tấn công khác của nhóm vũ trang Quân đội Giải phóng Quốc gia (ELN) ba tháng sau đó.

ELN cũng tuyên bố nhận trách nhiệm về một loạt vụ tấn công hồi tháng 10/2021 vào cơ sở hạ tầng năng lượng thuộc sở hữu của công ty dầu khí quốc gia Colombia Ecopetrol gần mỏ dầu La Cira Infantas nằm gần thành phố Barrancabermeja.

Bất ổn dân sự cũng là một mối đe dọa thường xuyên đối với ngành công nghiệp dầu mỏ của Colombia. Trong tháng 5 và tháng 6 năm 2021, sản lượng dầu đã giảm mạnh, xuống mức thấp nhất trong nhiều năm là 650.884 thùng/ngày, do các cuộc biểu tình chống chính phủ diễn ra khắp đất nước trước nỗ lực tăng thuế bất thành.

Tình trạng mất an ninh gia tăng cũng là kết quả của việc sản xuất cocaine tăng mạnh cũng như tình trạng coi thường luật pháp ngày càng gia tăng ở các vùng hẻo lánh nơi ngành công nghiệp dầu mỏ của Colombia hoạt động.

Một rủi ro khác phát sinh từ việc thiếu hoạt động thăm dò, có nghĩa là có rất ít khả năng đối với trữ lượng dầu ít ỏi đã được chứng minh của Colombia là 1,8 tỷ thùng.

Sự gia tăng mạnh tình trạng bạo lực, chủ yếu ở các vùng hẻo lánh nơi có trữ lượng dầu mỏ của Colombia, là một yếu tố cản trở đáng kể đầu tư vào các hoạt động trên bờ, đặc biệt là thăm dò các lưu vực hydrocacbon. Không chỉ cản trở đầu tư từ nước ngoài, những điều này cũng đang ảnh hưởng đến hoạt động của ngành công nghiệp dầu mỏ trên đất liền của Colombia.

Bình An