Có lương tâm, đạo đức sẽ có tiến độ, chất lượng công trình giao thông

Muốn có tiến độ và chất lượng công trình…

Chất lượng các công trình giao thông rất đáng báo động đó là đánh giá được Bộ Giao thông Vận tải đưa ra tại Hội nghị quản lý tiến độ và đảm bảo chất lượng công trình giao thông.

Theo đánh giá của Bộ Giao thông Vận tải, thời gian qua, các công trình xây dựng giao thông của ngành hầu hết đều bị chậm tiến độ so với kế hoạch ban đầu đề ra, nhiều công trình bị kéo dài 2-3 năm như dự án mở rộng và hoàn thiện đường Láng – Hòa Lạc, dự án đường cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình, đường cao tốc TP HCM – Trung Lương, dự án sửa chữa mặt cầu Thăng Long…

Nguyên nhân chậm trễ là do giải phóng mặt bằng, năng lực tài chính của nhà thầu, chủ yếu vẫn là thiếu sự quyết liệt của các chủ thể tham gia dự án, từ chủ đầu tư, ban quản lý dự án. Công tác quản lý chất lượng công trình cũng còn tồn tại nhiều hạn chế như thiết kết thi công và chuyển giao công nghệ chưa phù hợp, quá trình xây dựng xảy ra những hư hỏng như lún sụt nền đường, sạt lở taluy, mặt đường bị rạn nứt. Công trình đưa vào khai thác sau một thời gian đã xuất hiện hiện tượng lún, bị phá vỡ kết cấu mặt đường.

Nguyên nhân chậm trễ các công trình giao thông là do giải phóng mặt bằng (ảnh minh hoạ)

Vấn đề chất lượng xây dựng các công trình giao thông hiện nay vẫn chưa được quan tâm đúng mức, nhiều chủ đầu tư, tư vấn thiết kế, tư vấn giám sát vẫn chưa làm hết trách nhiệm của mình. Nhiều quy định về tư vấn thiết kế, thi công, quản lý chất lượng các công trình giao thông đã bị các đơn vị, cá nhân có trách nhiệm bỏ qua, hoặc thực hiện không đúng đã dẫn tới những sai sót, chậm trễ trong quá trình thực hiện dự án, gây lãng phí, thiệt hại cho Nhà nước.

Để thực hiện năm chất lượng công trình giao thông 2012, Bộ Giao thông Vận tải đã đưa ra một số giải pháp nhằm đảm bảo các mục tiêu nâng cao chất lượng công trình xây dựng, tiết kiệm và nâng cao hiệu quả đầu tư, đáp ứng yêu cầu phát triển của lĩnh vực xây dựng công trình giao thông.

Bộ Giao thông Vận tải chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện tốt trách nhiệm của mình đồng thời tăng cường giám sát chất lượng của chủ đầu tư, tập trung vào một số giải pháp như khắc phục những hư hỏng, khiếm khuyết ở các dự án. Rà soát, kiến nghị sửa đổi, điều chỉnh văn bản quy phạm pháp luật và chế độ chính sách liên quan đến quản lý tiến độ và chất lượng. Cần thực hiện tốt cả khâu quản lý, thiết kế và giám sát thực hiện chất lượng công trình trong quá trình thi công, đặc biệt phải khắc phục ngay những tồn tại lớn trong khâu lựa chọn nhà thầu và quản lý hợp đồng; kiên quyết xử lý các nhà thầu tư vấn, xây lắp vi phạm về chất lượng, tiến độ thực hiện theo tiêu chuẩn của dự án và các quy định hiện hành.

Phải có lương tâm, đạo đức

Đánh giá về chất lượng và tiến độ của các công trình giao thông hiện nay, ông Phan Quốc Hiếu, Tổng Giám đốc Tổng công ty Xây dựng Thăng Long cho rằng, quản lý tiến độ, chất lượng công trình dư sức làm được. Tuy nhiên, phải phân định rõ trách nhiệm của các bên, nhà thầu đến đâu, chủ đầu tư, ban QLDA chịu trách nhiệm gì, tư vấn ra sao. Nếu công trình cứ chậm, chất lượng kém là đổ lỗi cho nhà thầu thì không thể làm nổi và không sòng phẳng về quan hệ kinh tế. Bởi khi nhà thầu làm ẩu thì đã có tư vấn giám sát, chủ đầu tư, nếu không có sự đồng ý của các đơn vị này thì không thể làm được.

Cùng chung quan điểm trên, ông Phạm Hữu Sơn, Tổng giám đốc Tổng Công ty Tư vấn Thiết kế GTVT (TEDI) cho rằng, tiến độ, chất lượng phụ thuộc vào tất cả các chủ thể tham gia. Nếu có sự phối hợp đồng bộ và quyết tâm thì hoàn toàn có thể kiểm soát được tiến độ và chất lượng công trình. Hiện nay, nhiều trường hợp quyền và năng lực của tư vấn giám sát có hạn nên không quyết định được. Hơn nữa, đơn giá cho tư vấn giám sát hiện nay quá thấp làm ảnh hưởng đến việc cung cấp nguồn tư vấn mạnh. Chất lượng tư vấn thiết kế cũng còn nhiều điều đáng bàn nhưng thực tế là trong tất cả các dự án, những thay đổi về thiết kế ảnh hưởng đến tổng mức đầu tư dự án không lớn.

Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng

Theo Thứ trưởng Ngô Thịnh Đức, dù Bộ Giao thông Vận tải có quyết liệt quản lý tiến độ, chất lượng đến đâu, nhưng nếu không có chuyển biến từ cơ sở, từ chính các chủ đầu tư, đại diện chủ đầu tư, nhà thầu, tư vấn thì cũng chỉ là nói suông. Cần phải ý thức được rằng làm xây dựng cơ bản giao thông là một nghề khó khăn, độc hại chứ không phải để làm giầu cho bản thân và trách nhiệm trong việc đảm bảo tiến độ, chất lượng là lương tâm, đạo đức của những người làm nghề thì mới có chuyển biến.

Tuy nhiên điều đáng buồn là sự vô cảm trong nghề vẫn còn không ít, dẫn đến buông lỏng quản lý. "Có hay không ngoài sự vô cảm là mua bán, đổi chác giữa chủ đầu tư, tư vấn giám sát và nhà thầu. Phải chăng vì lý do đó mà các chủ đầu tư lại sợ ngược nhà thầu, quyền quyết nhiều vấn đề nằm trong tay các chủ đầu tư nhưng lại đùn đẩy trách nhiệm lên Bộ. Các tiêu chuẩn, văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến vấn đề này khá đầy đủ nhưng nhiều người cố tình bịt tai làm ngơ”- Thứ trưởng Đức nhấn mạnh.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Đinh La Thăng nhấn mạnh, dù đặt nhiều câu hỏi về vấn đề có đảm bảo được tiến độ và chất lượng công trình hay không, nhưng chắc chắn là phải làm được bởi đây là lương tâm, đạo đức, trách nhiệm, niềm tự hào của những người làm trong ngành Giao thông Vận tải. Do đó cần phải có sự thay đổi về nhận thức với vấn đề tiến độ, chất lượng các công trình, không thể để tình trạng chậm tiến độ, chất lượng kém khiến dư luận và người dân bức xúc như thời gian qua.

Bộ trưởng Đinh La Thăng nhấn mạnh, đảm bảo tiến độ, chất lượng công trình phải là trách nhiệm chung của toàn ngành. Mỗi mét cầu, mét đường làm ra đảm bảo tiến độ, chất lượng đều là tài sản chung, không chỉ là niềm hạnh phúc, tự hào của ngành Giao thông Vận tải mà còn là trách nhiệm với dân, với nước, đặc biệt trong bối cảnh các nguồn vốn đầu tư cho hạ tầng giao thông ngày càng hạn hẹp.

Trong thời gian tới phải xây dựng cơ chế kiểm tra, giám sát xã hội để người dân có thể phản biện, đóng góp ý kiến và có có riêng bộ máy tiếp thu, xử lý thông thì chất lượng, tiến độ công trình mới đảm bảo được”.

T.M