Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc: Đột phá thể chế không chỉ là thông điệp
Năng lượng Mới số 402
PV: Nhiều đánh giá cho rằng, một trong những thành công của nền kinh tế năm 2014 là đã tạo ra bước đột phá về thể chế tạo thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp, ông nhận định như thế nào về việc này?
Ông Vũ Tiến Lộc: Chúng ta đã bắt đầu thấy rằng đột phá thể chế ở Việt Nam không còn là thông điệp nữa, nó đã được đặt ra bằng những con số, nhiệm vụ rất cụ thể mà Nghị quyết 19 (Nghị quyết số 19/NG-CP ngày 18/3/2014 của Chính phủ) là ví dụ điển hình về việc này. Trong các kỳ họp Quốc hội trước đây, rất nhiều đại biểu đặt câu hỏi Việt Nam đang đứng ở đâu trong cuộc cạnh tranh toàn cầu và với Nghị quyết 19 lần này Chính phủ đã chính thức đặt Việt Nam trong cuộc đua tranh toàn cầu theo chuẩn mực ASEAN.
Lần đầu tiên chúng ta lấy đánh giá của một tổ chức bên ngoài là Ngân hàng Thế giới (World Bank) để làm gương soi vào và lấy chuẩn tiên tiến của ASEAN để đặt vào quá trình cải cách thể chế của mình với mục tiêu Việt Nam phải có một môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, hàng đầu trong ASEAN. Đó là quyết tâm cao của Chính phủ và sẽ mang lại lợi ích cho cộng đồng doanh nghiệp.
Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc
PV: Vậy thưa ông, hiện nay chúng ta đang đứng ở đâu trong khu vực ASEAN?
Ông Vũ Tiến Lộc: Nếu xét về trình độ phát triển, hiện nay chúng ta đang nằm trong 4 nước kém phát triển nhất ở ASEAN, tức là 4 nước phát triển dựa vào nhân tố, trên cơ sở đầu vào là chủ yếu. Nhưng chúng ta không cam chịu nằm trong nhóm cuối này mãi mà ít ra là ở động thái cải cách thể chế.
Thủ tướng Chính phủ đã đặt ra mục tiêu chúng ta phải cải thiện môi trường kinh doanh đạt được mức trung bình tiên tiến của ASEAN 6. Đây là một quyết tâm chính trị rất cao. Và không phải chỉ là quyết tâm chính trị mà bằng hành động cụ thể là giảm thời gian, chi phí thực hiện thủ tục hành chính của Việt Nam. Tôi nghĩ đây là đột phá rất quan trọng trong năm 2014 và đà này đã và đang tiếp tục được tăng tốc trong năm 2015.
PV: Ông đánh giá thế nào về việc thực hiện những mục tiêu cụ thể của cải cách môi trường kinh doanh đề ra trong Nghị quyết 19 của Chính phủ tính đến thời điểm này?
Ông Vũ Tiến Lộc: Chúng ta quyết tâm trong 2 năm kéo giảm thời gian nộp thuế kể cả bảo hiểm xã hội của Việt Nam từ 872 giờ xuống 171 giờ; giảm thời gian làm thủ tục thành lập doanh nghiệp xuống còn tối đa 6 ngày (hiện 34 ngày), giảm thời gian xuất khẩu xuống 14 ngày (hiện 21 ngày), thời gian phá sản doanh nghiệp xuống tối đa 30 tháng (hiện 60 tháng), thời gian tiếp cận điện xuống 70 ngày (hiện 115 ngày)... Đấy là những mục tiêu rõ ràng thể hiện động thái rất quan trọng trong cải cách thể chế, cải cách hành chính của nước ta.
Hiện nay, theo báo cáo mới nhất VCCI ghi nhận được vào cuối năm 2014, 50% những giải pháp Chính phủ đặt ra trong Nghị quyết 19 đã được thực hiện và bắt đầu phát huy tác dụng, 50% còn lại đang trong quá trình chuẩn bị triển khai. Trên thực tế các bộ, ngành còn lúng túng trong quá trình thực hiện. Nhưng dù như vậy, tôi tin rằng phần lớn các giải pháp quan trọng nhất đã được triển khai và chúng ta đã có những kết quả cụ thể. Với những kết quả đạt được chúng tôi hy vọng môi trường kinh doanh của Việt Nam sẽ khá hơn.
PV: Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp sửa đổi được Quốc hội thông qua năm 2014 và có hiệu lực trong năm 2015 được cho là rất thuận lợi cho hoạt động của doanh nghiệp?
Ông Vũ Tiến Lộc: Luật Doanh nghiệp sửa đổi và Luật Đầu tư mới đã được thiết kế theo đúng tinh thần của hiến pháp năm 2013. Tức là đảm bảo quyền tự do kinh doanh của người dân và doanh nghiệp trong tất cả những lĩnh vực mà Nhà nước không cấm. Một loạt các chế định trong các luật này đã cố gắng thiết kế theo tinh thần đó. Các quy định của Chính phủ trong các nghị định, thông tư của các bộ, ngành cũng làm theo tinh thần này.
Lần đầu tiên chúng ta có quy định dứt khoát tất cả những lĩnh vực hạn chế quyền tự do kinh doanh của người dân phải được ghi trong luật. Đó là một căn cứ rất quan trọng để chúng ta có thể hạn chế xâm phạm quyền tự do kinh doanh của người dân và doanh nghiệp ở mọi cấp chính quyền. Tôi nghĩ, tất cả những quyền tự do của người dân cũng như doanh nghiệp cần phải được tôn trọng và điều đó đã được thể hiện ở việc chúng ta đã bỏ trần chi phí quảng cáo hay ngay cả con dấu của doanh nghiệp ta cũng trao quyền trở lại cho doanh nghiệp chứ không phải là Nhà nước nữa...
Hải quan kiểm tra hàng hóa qua máy soi container
PV: Theo ông, để đảm bảo quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp mà nhiều vướng mắc của hệ thống pháp luật với hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp đã được sửa đổi rất nhanh trong thời gian qua?
Ông Vũ Tiến Lộc: Trước đây khi có vấn đề bất hợp lý nảy sinh, các cơ quan, ban, ngành thường nói rằng do hệ thống pháp luật quy định như vậy và khi pháp luật đã ràng buộc thì buộc phải tuân theo. Nhưng hiện nay, Chính phủ và Quốc hội đã có chủ trương mới là tất cả những điều gì không hợp lý, cản trở đến quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp thì cần có đề xuất để sửa đổi ngay. Khi có vướng mắc, các cơ quan của Chính phủ sẽ sẵn sàng sửa luật, thông tư, nghị định nhanh nhất để tạo điều kiện cho doanh nghiệp chứ không nhất thiết phải chờ đến chu kỳ sửa đổi. Như dùng một luật sửa đổi nhiều luật, nghị định sửa đổi nhiều nghị định. 6 tháng một lần Quốc hội có thể xem xét, sửa đổi nếu có những điều không hợp lý được phát hiện. Tôi nghĩ những cải cách của hệ thống pháp luật, thể chế kinh doanh như vậy sẽ tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển trong thời gian sắp tới.
PV: Theo ông, việc đơn giản hóa rất nhiều các thủ tục trong thời gian sắp tới, liệu có gây ra sự lỏng lẻo trong quản lý của Nhà nước đối với hoạt động của doanh nghiệp?
Ông Vũ Tiến Lộc: Tôi nghĩ các doanh nghiệp chân chính đều muốn làm ăn đứng đắn và họ tự chịu trách nhiệm về hoạt động của mình. Chính vì vậy chúng ta cần giảm thiểu sự can thiệp của Nhà nước. Tất nhiên trong nền kinh tế nào, môi trường nào cũng có những doanh nghiệp làm ăn không đàng hoàng và các doanh nghiệp này phải tự chịu trách nhiệm với việc làm của mình. Chúng ta không thể vì một bộ phận doanh nghiệp xấu mà tạo ra rào cản, chi phí cho đại bộ phận doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Tôi nghĩ, việc đơn giản hóa tất cả các thủ tục không có nghĩa là Nhà nước buông lỏng quản lý mà Nhà nước sẽ tăng cường hơn công tác hậu kiểm để thực hiện tốt vai trò quản lý của mình, đảm bảo môi trường kinh doanh công bằng, an toàn cho mọi doanh nhân, doanh nghiệp và có đủ sức để răn đe, ngăn chặn, trừng trị những doanh nghiệp làm ăn không đứng đắn. Bên cạnh đó, bản thân doanh nghiệp phải đề cao trách nhiệm của mình trước xã hội và đất nước. Tôi nghĩ các doanh nghiệp rất hoan nghênh chủ trương này của Nhà nước vì phần lớn doanh nghiệp chúng ta là làm ăn đứng đắn và muốn làm ăn đứng đắn.
PV: Xin cảm ơn ông!
Mai Phương (thực hiện)
-
Tin tức kinh tế ngày 28/3: Gần 74.000 doanh nghiệp rút khỏi thị trường trong quý I
-
Phê duyệt 14 ngân hàng quan trọng nhất hệ thống năm 2024
-
Đề xuất Quốc hội cho phép thi hành Luật Đất đai từ ngày 1/7/2024
-
Nhà báo Nguyễn Văn Minh được bổ nhiệm làm Tổng Biên tập Báo Công Thương
-
Giá các mặt hàng xăng dầu đồng loạt tăng nhẹ