Cái giá năng lượng của thế giới ảo

06:58 | 10/02/2019

343 lượt xem
Theo dõi PetroTimes trên
|
(PetroTimes) - Công nghệ thông tin ngày càng hiện đại đang tạo ra một cuộc cách mạng chưa từng có trong đời sống hằng ngày, giúp con người xích lại gần nhau, kích thích sự phát triển mọi mặt. Nhưng, cái giá về năng lượng là hết sức lớn.

Internet tiêu tốn năng lượng vượt trội

Hơn 7,6 tỉ cư dân trên thế giới sẽ không thể sống thiếu Internet. Công nghệ thông tin, kỹ thuật số là linh hồn của nền kinh tế thế kỷ XXI, thế nhưng mặt trái của nó cũng vô cùng ghê gớm. Mỗi giờ ước tính có hơn 10 tỉ thư điện tử được gửi đi trên thế giới, tương đương với năng lượng của 4.000 chuyến máy bay khứ hồi Paris - New York (lượng thư điện tử của một doanh nghiệp 100 người mỗi năm thải ra hơn 13 tấn khí thải CO2, hoặc bằng 13 chuyến máy bay Paris - New York).

cai gia nang luong cua the gioi ao

Một trung tâm dữ liệu của Microsoft được dìm dưới biển đã tiết kiệm năng lượng làm mát

Hiện tại, tổng lượng điện do tiêu thụ Internet ước tính chiếm đến 9% lượng điện tiêu thụ toàn cầu và sẽ tiếp tục tăng vọt do Internet tăng trưởng vô cùng nhanh chóng. Nếu coi Internet là một quốc gia, thì quốc gia này tiêu thụ điện đứng hàng thứ 3 thế giới, chỉ sau Trung Quốc và Mỹ.

Để chúng ta có thể kết nối Internet, các máy chủ lớn, cùng với các hệ thống làm lạnh trên thế giới phải hoạt động liên tục 24/24 giờ. Trong thời đại hiện nay, lượng điện tiêu thụ cho các trung tâm dữ liệu điện vô cùng quan trọng, là điều sống còn đối với các trung tâm dữ liệu, tương tự như xăng dầu đối với xe hơi vậy.

Trên thế giới có khoảng 10.000 trung tâm dữ liệu, riêng tại Pháp có khoảng 150 trung tâm lớn. Ngày nay chúng ta ngày càng phụ thuộc vào các trung tâm này, bởi việc trao đổi thư điện tử, kết nối Internet, trao đổi truyền hình… đều phải thông qua các máy chủ tại các trung tâm dữ liệu. Nhu cầu về năng lượng tăng mạnh do người dùng Internet có nhu cầu sử dụng các ứng dụng được lưu trữ ở nơi khác hơn là ở nhà mình, hiện tượng gọi là “đám mây điện toán”. 1 trung tâm dữ liệu khoảng 10.000m² tiêu thụ năng lượng tương đương với một thành phố 150.000 dân.

Trên thực tế, có một số trung tâm dữ liệu sử dụng điện từ nguồn năng lượng tái tạo, ví dụ như một số cơ sở của Google ở Bỉ vận hành một phần với điện gió, nhưng đó chỉ là ngoại lệ, bởi đầu tư tốn kém.

Tuy nhiên, để hiểu về sự tiêu tốn năng lượng của thế giới Internet qua các trung tâm dữ liệu có lẽ chưa đầy đủ.

Nhà nghiên cứu Frédéric Bordage - lãnh đạo nhóm GreenIT của Pháp, chuyên thiết kế sản phẩm kỹ thuật số thân thiện với môi trường - nhấn mạnh: “Luận điểm mà chúng ta nghe thấy khắp nơi hiện nay, về hậu quả của Internet, tập trung chủ yếu vào tiêu thụ năng lượng điện tại các trung tâm dữ liệu, nơi tập hợp các máy chủ. Như vậy, chúng ta đã bỏ qua 2/3 còn lại. Đó là mạng lưới chuyển tải dữ liệu và người dùng. Trên thực tế, nếu chúng ta chú ý đến các cơ sở sản xuất, đến hàng triệu cây số đường cáp quang, dây điện thoại, các modem, máy tính… chúng ta có thể thấy tác động môi trường chủ yếu lại nằm về phía người sử dụng. Vì sao lại như vậy? Bởi cứ mỗi máy chủ đặt tại trung tâm dữ liệu sẽ có khoảng 200 máy trạm cuối, về phía người sử dụng, có nghĩa là 200 điện thoại di động, hay 200 máy tính. Tác động ô nhiễm môi trường, về khai thác tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt lên quan đến các kim loại hiếm, được sử dụng nhiều để chế tạo điện thoại di động, máy tính, về khí thải gây hiệu ứng nhà kính như vậy đã khác hẳn”.

Tiết kiệm năng lượng cho thế giới ảo

Về các giải pháp cụ thể để đóng góp phần nhỏ bé của mỗi người vào việc tiết kiệm năng lượng, nhà nghiên cứu Françoise Berthoud thuộc Trung tâm Nghiên cứu của Pháp (CNRS) có một lời khuyên: “Có rất nhiều điều nho nhỏ mà người sử dụng có thể làm được. Sở dĩ họ không làm là bởi vì họ không hiểu mà thôi. Ví dụ như tôi, trong môi trường của mình, tôi thấy có nhiều người thay vì trực tiếp truy cập trên Internet địa chỉ cần tìm - địa chỉ mà họ biết rất rõ, địa chỉ của doanh nghiệp của chính họ chẳng hạn - lại truy cập thông qua trung gian Google. Điều này dẫn đến việc làm lãng phí thêm nhiều năng lượng, do các công đoạn xử lý thông tin thừa. Vấn đề tiếp theo là cần cắt giảm dữ liệu lưu trữ trên đám mây điện toán. Tôi lấy một ví dụ để so sánh. Giống hệt như là khi bạn làm việc ở nhà, bạn có rất nhiều công việc, sử dụng rất nhiều vật dụng, như vậy bạn cần phải loại các đồ thừa vào sọt rác. Chúng ta biết là chỉ một bức ảnh nhỏ thôi cũng tốn rất nhiều dung lượng trong bộ nhớ. Chúng ta không trực tiếp nhìn thấy giới hạn của không gian chứa dữ liệu Internet, giống như cái kho ở nhà chúng ta, để có động cơ thực sự chia tay với thói quen tích trữ dữ liệu vô tội vạ”.

cai gia nang luong cua the gioi ao

Internet - “quốc gia” tiêu thụ năng lượng thứ 3 thế giới

Thói quen chia sẻ ảnh trên Facebook chẳng hạn, nếu lạm dụng cũng gây nhiều tốn phí. Tờ Le Monde (Pháp) trong một bài viết gần đây đặt câu hỏi đầy hài hước: “Nên chuyển các data center đến xứ lạnh để tiết kiệm năng lượng, hay là hạn chế việc selfie (chụp ảnh tự sướng). Các bạn trẻ cũng không nên ỷ vào các tiến bộ kỳ diệu trong công nghệ kỹ thuật số mà quên đi ý thức và hành vi tiết kiệm năng lượng hằng ngày, tuy nhỏ bé, nhưng tác động hết sức lớn, nếu tổng hợp lại”.

Về phần mình, ông Philippe Recouppé - Chủ tịch Forum ATENA, diễn đàn chuyên về tin học, truyền thông - lưu ý đến một khía cạnh ít được chú ý khác, với cái nhìn lạc quan: “Về vấn đề này, dù sao trong xã hội cũng đã phần nào có ý thức, bên cạnh đó là các tiến bộ về công nghệ. Phương pháp chế tạo bộ vi xử lý ngày càng trở nên tinh vi hơn. Hệ quả là các tính năng của máy tính được cải thiện nhiều, mức độ tiêu thụ năng lượng cũng giảm rất mạnh. Nếu hiện tại chúng ta sử dụng một máy điện thoại cầm tay với kỹ thuật chế tạo vi mạch vào thời kỳ chiếc điện thoại di động đầu tiên ra đời, thì để đáp ứng nhu cầu năng lượng của máy, ta phải dùng đến cả một ắc quy dành cho xe hơi. Đây là một hình ảnh để ví dụ mà thôi. Lượng điện tiêu thụ có khi còn hơn thế nữa. Đã có một sự tiết kiệm năng lượng vô cùng lớn. Xu thế này chưa dừng lại mà sẽ tiếp tục. Chúng ta sẽ tới đích!”.

Nhìn chung, Internet thế giới thực sự đang đứng trước thách thức sống còn của cuộc cách mạng tiết kiệm năng lượng về mọi mặt, từ công nghệ sản xuất máy tính, điện thoại di động, các trung tâm dữ liệu hiệu năng cao (sử dụng năng lượng tái tạo, tận dụng nhiệt độ môi trường thấp để làm lạnh và ngược lại, dùng nguồn nhiệt năng của các data centers để cung cấp năng lượng cho những nơi có nhu cầu), hay mô hình kinh tế tái chế - tuần hoàn, chỉ sử dụng những gì thật sự có nhu cầu.

Trên thế giới có khoảng 10.000 trung tâm dữ liệu, riêng tại Pháp có khoảng 150 trung tâm lớn. 1 trung tâm dữ liệu khoảng 10.000m² tiêu thụ năng lượng tương đương với một thành phố 150.000 dân. Mỗi giờ ước tính có hơn 10 tỉ thư điện tử được gửi đi trên thế giới, tương đương với năng lượng của 4.000 chuyến máy bay khứ hồi Paris - New York...

S.Phương

  • bidv-tiet-kiem-mua-vang-ron-rang-tai-loc