Cách thể hiện của quyền lực

1. Chuyện Thứ trưởng Bộ Y tế bị ông Nguyễn Quốc Dũng, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần BV Pharma “tố” là bị “ép” cho vay 2 tỉ đồng có lẽ sẽ không bao giờ bị lộ ra ngoài nếu như trong câu chuyện vay mượn này là chuyện cá nhân, trên sự quen biết thân tình để ông Dũng có thể cho ông Quang vay không cần thế chấp mà lãi suất lại khá thấp. Ông Dũng cực chẳng đã phải nói ra dù sự việc đã 4, 5 năm trước. Và sự vay – trả đã hoàn tất rất sòng phẳng.

Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang được biết đến như một quan chức quyết đoán và mạnh mẽ trong công tác quản lý dược của ngành Y tế. Ông Quang là người có quyền lực bậc nhất với thị trường dược, một thị trường màu mỡ có khả năng hái ra tiền. Chuyện ông Quang thiếu tiền tiêu lẽ ra là một dấu hiệu hết sức đáng mừng với một ông quan lớn mà liêm!

Ông Dũng đã bức xúc khi nghĩ rằng, mình đã bị chơi khăm khi liên tục có các đoàn thanh tra đến công ty ông để "thăm hỏi” liên quan đến hoạt chất Pseudoephedrine (PSE) trong các loại thuốc cảm cúm, viêm mũi, viêm xoang là tiền chất ma túy (để tổng hợp nên metamphetamine) bị báo chí phanh phui vừa qua. Vì quá bức xúc khi cảm thấy mình bị phủi ơn cho mượn tiền vài năm trước, ông Dũng đã làm đơn tố cáo ông Quang đã “ép” ông cho vay. Theo đơn tố cáo, vì sợ ông Quang trù dập, vu khống gây ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp nên chúng tôi phải giao cho kế toán rút tiền cho vay.

Có hay không chuyện Công ty BV Pharma của ông Dũng bị “ép” phải cho ông Quang vay tiền chưa thể xác định. Xong có thể nhận thức được ngay rằng một người có quyền lực như ông Quang đi hỏi mượn tiền của cấp dưới chịu sự quản lý trực tiếp của mình thì chắc chắn sẽ gây áp lực cho cơ sở bằng vị trí quyền lực của ông Quang. Và hơn ai hết, ông Quang phải hiểu rằng việc mượn tiền cấp dưới như thế là nhạy cảm. Vị trí quyền lực và những lợi ích mang tính vật chất đến từ đối tượng chịu sự chi phối rõ ràng là mối quan hệ không thể chấp nhận được bởi đằng sau những lợi ích đó luôn là những cái bắt tay trong bóng tối.

Nghĩ cũng nên điểm lại vụ lùm xùm nổi cộm của ngành dược có liên quan mật thiết tới ông Quang: Năm 2009, ông Quang đã từng bị Ủy ban Kiểm tra Trung ương ra kết luận và xử lý kỷ luật mức cảnh cáo. Nguyên nhân chủ yếu là do ông Quang đã tố cáo sai sự thật nghi án vận động hành lang liên quan đến 2 vaccin ngừa virus HPV cuối năm 2008, đầu 2009 gây mất đoàn kết nội bộ.

2. Hành vi của ông Nguyễn Hùng Dũng, Phó trưởng ban thường trực Ban Chỉ đạo phòng chống tham nhũng TP Cần Thơ về có thể không nghiêm trọng, không gây hại nhiều cho xã hội như trường hợp của ông Thứ trưởng Cao Minh Quang. Song lại đáng lo hơn bởi đây không chỉ là câu chuyện đạo đức lối sống mà còn là sự suy đồi về văn hóa. Ông Nguyễn Hùng Dũng có thể đưa ra rất nhiều lý do để bào chữa cho hành vi thể hiện quyền lực của mình trong tấm thiệp hồng mời cưới của con trai. Song, cứ cho là ông thật lòng không muốn lợi dụng quyền lực của mình để ép khách mời phải “biết điều” mà chuẩn bị bao thư mừng cưới cho đàng hoàng đi chăng nữa thì việc in chức danh lên thiệp cưới cũng không thể nào lý giải một cách cho đàng hoàng được. Khách mời trong một đám cưới là họ hàng, thân hữu, là bạn bè, đồng nghiệp… nói chung toàn là những người quen biết, bởi chẳng ai mời một người lạ đi dự đám cưới con mình bao giờ. Vậy thì có cần cái chức danh để người ta nhận ra cha chú rể chính là ông quan chống tham nhũng tên là Dũng mà họ biết chứ không phải một ông Dũng lạ hoắc nào đó không?!

Bỏ qua yếu tố cho rằng cái chức danh trên thiệp hồng có thể “lưu ý” khách mời nhằm mưu lợi thì chỉ có hai lý do nữa mấy cái dòng chữ ghi chức danh quan trọng ấy xuất hiện một cách vô duyên trên tấm thiệp hồng thay vì trên tấm danh thiếp của ông. Thứ nhất, đơn giản chỉ vì ông Dũng muốn ra oai, muốn khoe chức danh của mình một tí để danh giá hơn với nhà gái. Nếu vậy, thì đây là hành động ngây thơ đến phản cảm đối với một ông quan đầu tỉnh, đang nắm giữ một vị trí đặc biệt rất cần đến sự tinh tế để có thể đối mặt với một loại tội phạm tinh vi nhất trong những loại tội phạm, đó là tội phạm tham nhũng.

Lý do thứ hai để chức danh ông Dũng được in trên thiệp hồng của con trai bởi ông là người thâm thúy, tinh vi vượt quá sự tưởng tượng của người đời. Theo ý đó, ông Dũng muốn nhắc nhở người đời rằng ông đang giữ trọng trách chống tham nhũng nên hãy giúp ông bằng cách đừng mừng phong bì lớn trên mức tình cảm khi dự tiệc cưới con trai ông. Nếu đó thật sự là lý do thì có lẽ lúc này, sau khi bị báo chí, dư luận lên án ông hẳn đang rất buồn cho cái sự đời; buồn cho cái sự suy đồi của nhân tình thế thái vì không ai còn niềm tin vào những điều tốt đẹp từ một viên chức như ông! Và có lẽ ông đang rất ngậm ngùi trước câu nói “Làm người tốt khó quá”!