Bình đẳng với các loại xăng

Sự tăng đột biến này khiến người tiêu dùng cho rằng, cơ quan quản lý tạo điều kiện để xăng E5 được tiêu thụ nhiều hơn. Hơn nữa, xăng RON 95 không được công bố giá như E5 hay RON 92 trước đây nên nhiều người cho đó là sự thiếu minh bạch trong việc điều hành giá. Vì thế, cần có sự bình đẳng trong việc định giá cho các loại xăng dầu.

Giải thích về việc này, Bộ Công Thương nhấn mạnh: “Mặt hàng RON 95 từ trước đến nay không được chọn để tính toán, công bố giá cơ sở”. Tuy nhiên hiện nay Bộ đang theo dõi tình hình tiêu thụ 2 loại xăng E5 RON 92 và RON 95 sau đó sẽ tổng hợp, đánh giá và phối hợp với Bộ Tài chính báo cáo với Phó Thủ tướng, trong đó có việc tính toán, công bố giá cơ sở mặt hàng xăng dầu RON 95.

Tín hiệu đáng mừng là chỉ qua 3 ngày đầu chuyển từ xăng RON 92 sang xăng E5 RON 92 lượng tiêu thụ trên cả nước chiếm trung bình khoảng 60%. Tổng Công ty Xăng dầu Quân đội, Công ty CP Xăng dầu Dầu khí Hà Nội cho thấy, sản lượng tiêu thụ xăng E5 RON 92 đạt khoảng 180-200% so với lượng tiêu thụ xăng RON 95. Và sau 10 ngày đầu năm, số người dùng xăng E5 cũng như sản lượng tiêu thụ trên thị trường xăng dầu cũng tăng dần.

Việc không công bố giá xăng RON 95, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long đặt câu hỏi: “Phải chăng đây là hành động cố tình thả nổi giá mặt hàng xăng này?". Chuyên gia cảnh báo, một khi không quản lý được giá của xăng RON 95 thì chắc chắn giá của loại xăng này sẽ tăng mạnh, từ đó tác động đến chỉ số lạm phát trong năm 2018. Bởi vì, Nghị định 83 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu quy định: Nếu giá tăng trong phạm vi 0-3% thì doanh nghiệp (DN) được định giá, nhưng tăng 3-7% thì do Liên bộ Công Thương - Tài chính định giá, trong khi thực tế không làm như thế.

Trong đợt điều hành xăng dầu đầu tiên của năm 2018 (ngày 4-1 vừa qua), giá xăng RON 95 mặc dù tăng mạnh nhưng lại không được Liên bộ Công Thương - Tài chính công bố công khai. Khi thông báo phát đi, Liên bộ khẳng định “giá xăng giữ nguyên”, nhưng chỉ đề cập tới xăng sinh học E5. Thế nên dư luận đặt câu hỏi, phải chăng đó là cách ép người dân dùng xăng E5? Báo chí và công chúng nhiều lần lên tiếng để bảo vệ lợi ích người tiêu dùng nhưng tại sao chưa thay đổi?

Nhớ lại thời điểm trước ngày 1-1-2018, khi một số địa phương bán thí điểm xăng E5, mức tiêu thụ không đáng kể. Người tiêu dùng còn nghi ngại bởi chưa tìm hiểu kỹ tính năng, tác dụng của loại xăng sinh học này. Tuy nhiên, khi không còn xăng RON 92 nữa thì phải đứng trước sự lựa chọn giữa hai loại còn lại. Dùng xăng E5 thì giá rẻ hơn; trái lại dùng RON 95 thì phải bỏ ra thêm mỗi lít 810.000 đồng.

Thực tế cho thấy, lượng xăng E5 bán ra ở các cây xăng đang tăng lên hàng ngày. Người dân bắt đầu quen dần với việc sử dụng xăng E5. Có cây xăng bán ra tổng cộng khoảng 13.000 lít xăng/ngày thì lượng xăng E5 là 5.000 lít, còn lại là xăng RON 95. Trước đây, mỗi ngày cây xăng đó chỉ bán được 100 lít xăng E5.

Hiện nay, nhiều người chưa tin tưởng E5 nên chấp nhận dùng RON 95 giá cao và cho rằng, đó là phương án an toàn. Trước thông tin này, đại diện nhiều hãng xe lớn tại Việt Nam đã đưa ra những khuyến cáo đối với người tiêu dùng.

Đại diện Toyota Việt Nam cho biết, các dòng xe chạy xăng của hãng sản xuất sau năm 1997 thì sử dụng xăng E5 bình thường. Còn Đại diện Hãng Honda thông báo, các mẫu xe của hãng đều phù hợp với xăng E5.

Ông Trần Văn Thành, chuyên gia ngành công nghệ kỹ thuật ôtô tại TP HCM thì khẳng định, trên thực tế, xăng E5 an toàn đối với động cơ của các phương tiện. Tuy nhiên, các nhà sản xuất cần rà soát lại tất cả những loại xe đang lưu hành tại thị trường Việt Nam, kiểm tra kỹ thuật từng loại xe, dòng xe. Từ đó, thống kê chi tiết loại xe nào phù hợp với xăng E5, loại xe nào chỉ phù hợp với xăng RON 95 và loại xe nào phù hợp với cả hai loại xăng này. Sau đó, công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân nắm rõ. Ông Thành còn khuyến cáo rằng, việc nhiều người dân e ngại sử dụng xăng E5 dễ tạo thành “tâm lý đám đông”, không nên có. Vì xăng sinh học là loại xăng thân thiện với môi trường và được sử dụng phổ biến ở hơn 50 quốc gia trên thế giới.

Không còn RON 92 thì người dân sẽ dùng E5 bởi phần đông là dân nghèo, thu nhập thấp, không thể chơi sang mà dùng RON 95 được. Nhưng với người có khả năng dùng xăng RON95 thì cũng không thể chấp nhận giá cứ tăng vô tư như hiện nay. Theo Nghị định 83 và các thông tư hướng dẫn, việc công bố giá cơ sở, công khai, minh bạch giá các mặt hàng xăng dầu là yêu cầu bắt buộc, bất kể là xăng RON 95 hay E5 RON 92, chứ không phải công bố theo tiêu chí phổ biến hay không phổ biến. Vì thế, điều chỉnh giá xăng RON 95 cho phù hợp là việc cần làm ngay!