Bí ẩn những hang mộ cổ trên vách núi

Bí ẩn nền văn minh Maya trong hang ngầm ở Mexico

Vẻ đẹp kỳ bí của thung lũng "cây thân vuông" ở Panama

Rải rác trong hang đá trên các vách núi hiểm trở ven sông Đà thuộc địa phận xã Suối Bàng huyện Vân Hồ tỉnh Sơn La, nhiều hang mộ táng của người cổ mới được phát hiện.

Qua khảo sát, nghiên cứu, các nhà khoa học đã tiếp cận và lấy mẫu phân tích một số hang có số lượng lớn quan tài gỗ. Tiêu biểu như Hang Tạng Mè, hang Nà Lồi, hang Khoang Tuống.

Mộ táng được kê, gác trong hang

Hang Tạng Mè là một mái đá lớn, cao khoảng 12 m, rộng 17 m, sâu 16 m, cách bản Nà Lồi khoảng 2,5 km về phía đông. Hang được phát hiện bên trong gồm 30 mộ được táng quan tài làm bằng gỗ (đinh thối – một loại gỗ tốt, không mối mọt, chịu được mưa nắng). liền kề khu vực hang mộ Tạng Mè còn có hang Nà Lồi, chứa 36 mộ gỗ và hang Khoang Tuống chứa 7 mộ gỗ. Các quan tài mộ gỗ đều được chế tác một cách khéo léo từ những thân gỗ to bổ đôi, bên trong khoét lòng máng, hai đầu chế tác mấu chốt hình “ đầu thuyền đuôi én ”. Một số quan tài trong hang còn khắc gọt tinh xảo hình răng cưa ( sóng nước ).

Kết quả nghiên cứu phân tích các-bon C-14 thì những mộ này có niên đại di cốt cách đây 1240 năm. Táng trong thân gỗ, là một phong tục của tộc người cổ xuất phát từ điều kiện tự nhiên và mong muốn chết được an toàn, siêu thoát. Khu di tích hang mộ Tạng Mè có giá trị lịch sử văn hóa tín ngưỡng và tư liệu về nhân chủng học của tộc người cổ đang cần tiếp tục được nghiên cứu một cách kỹ lưỡng.

Theo các nhà khảo cổ học, trên lãnh thổ Việt Nam, ngoài khu mộ táng độc đáo này ở Vân Hồ tỉnh Sơn La còn được phát hiện ở huyện Quan Hóa tỉnh Thanh Hóa ven sông Đà.

Bằng xếp hạng di tích quốc gia

Xét thấy loại Mộ táng này có giá trị lịch sử văn hóa tín ngưỡng và tư liệu về nhân chủng học của tộc người cổ cần được bảo tồn, giữ gìn phục vụ nghiên cứu, tìm hiểu. Ngày 05-03-2014, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã ban hành quyết định số 523/QĐ-BVHTTDL công nhận di tích khảo cổ hang mộ Tạng Mè, thuộc xã Suối Bàng, huyện Vân Hồ, tỉnh Sơn La là di tích cấp quốc gia.

Bắt đầu leo lên hang mộ

Từ km 64 Quốc lộ 6 cũ theo quốc lộ 43 chừng 30 km, rẽ tiếp 18 km theo hướng Đông Bắc, giáp bờ sông Đà, đến trung tâm xã Suối Bàng huyện Vân Hồ của tỉnh Sơn La. Tiếp cận khu hang mộ Tạng Mè, các nhà khoa học cũng như du khách chưa thể lý giải được tại sao cách đây hơn 1 nghìn năm mà con người đã trạm, khoét, khắc gọt được những thân cây gỗ to, chắc một cách tinh xảo đến như vậy? đây là tập tục an táng của tộc người gì? Điều đặc biệt nữa là làm cách nào để đưa những cỗ quan tài to, nặng vào các hang đá trên vách núi treo leo và bằng cách nào mà cho đến tận bây giờ di cốt người và quan tài không bị mục ải, phân hủy?. Đây là những điều bí ẩn và là những thắc mắc đang chờ các nhà khoa học và du khách cần tiếp tục khám phá, nghiên cứu và giải đáp.

https://dulich.petrotimes.vn/

Duy Khánh/TTXTDL Sơn La