Vì sao nợ xấu tăng vọt?
PV: Thưa ông, đâu là nguyên nhân dẫn đến nợ xấu gia tăng tại nhiều ngân hàng trong 6 tháng đầu năm 2016?
TS Nguyễn Trí Hiếu: Theo tôi, nợ xấu gia tăng thứ nhất vì các ngân hàng không bán nợ cho VAMC nhiều như năm 2015 dù Ngân hàng Nhà nước vẫn chỉ đạo các tổ chức tín dụng đảm bảo tỷ lệ nợ xấu dưới 3% tổng dư nợ. Điều này xuất phát từ việc nhiều ngân hàng không phải chịu áp lực quá lớn từ việc bán nợ nên thay vì bán nợ xấu ồ ạt cho VAMC, năm nay họ giữ lại nợ xấu trong sổ sách của mình nhiều hơn.
TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia Tài chính ngân hàng |
Thứ hai, năm nay dư nợ tín dụng tăng hơn năm ngoái, trong đó có dư nợ tín dụng bất động sản, mà bất động sản là ngành có rủi ro cao hơn các ngành nghề khác. Trong 7 tháng đầu năm 2016, dư nợ tín dụng bất động sản tăng nhanh, từ đó cũng có những món nợ trở thành nợ xấu. Nợ xấu ngân hàng được phân loại từ nhóm 3 cho đến nhóm 5. Với nợ nhóm 3 là nợ quá hạn từ 91 đến 180 ngày thì từ đầu năm đến nay đã đủ thời gian để thành nợ xấu.
Thứ ba, trong một nền kinh tế tín dụng tăng trưởng, nợ xấu phát sinh nhiều hơn cũng là chuyện bình thường.
Thêm một điểm nữa là số doanh nghiệp phá sản trong năm nay vẫn còn rất cao. Những doanh nghiệp vay vốn ngân hàng mà phá sản thì chắc chắn là phát sinh nợ xấu.
PV: Thưa ông, vậy tại sao các ngân hàng lại không bán nợ xấu cho VAMC nhiều như mọi năm?
TS Nguyễn Trí Hiếu: Việc bán nợ cho VAMC là chuyện chẳng đặng đừng thôi. Nếu các ngân hàng tìm cách nào đó giữ các khoản nợ, không cho chuyển nhóm để không trở thành nợ xấu là tốt nhất. Còn khi đã trở thành nợ xấu rồi mà bán cho VAMC thì mỗi năm các ngân hàng phải trích lập dự phòng 20% trên giá trị trái phiếu đặc biệt nhận từ VAMC, nó ảnh hưởng rất nhiều đến tỷ lệ sinh lời của các ngân hàng. Do đó, với những khoản nợ quá xấu ngân hàng mới bán thôi, còn số nợ mà họ vẫn giữ trên sổ sách được thì giữ trên sổ sách có lợi hơn.
PV: Ông có ý kiến gì về hoạt động mua bán nợ hiện nay?
TS Nguyễn Trí Hiếu: Hiện nay, việc mua bán nợ của VAMC đã chậm lại rất nhiều rồi. Còn nói về mua bán nợ trên toàn hệ thống thì chỉ có 3 nơi có thể mua bán nợ thôi là: VAMC, Công ty TNHH Mua bán nợ Việt Nam (DATC) của Bộ Tài chính và các AMC (các công ty con quản lý nợ và khai thác tài sản của các ngân hàng). Các thành phần khác đến nay đều chưa được phép, thành ra vấn đề mua bán còn trong giới hạn hết sức nhỏ nhoi. Nói chung là chưa hình thành được thị trường mua bán nợ.
PV: Về tình hình nợ xấu gia tăng hiện nay, theo ông có thật sự đáng quan ngại không?
TS Nguyễn Trí Hiếu: Theo tôi tình hình nợ xấu hiện nay chưa đến mức báo động nhưng cũng cần quan tâm theo dõi, bởi tỷ lệ nợ xấu tăng trong 7 tháng đầu năm 2016 và các dự báo từ đây đến cuối năm sẽ tiếp tục tăng nữa.
PV: Việc nợ xấu tăng có ảnh hưởng như thế nào đến quá trình tái cấu trúc của ngành ngân hàng, thưa ông?
TS Nguyễn Trí Hiếu: Tất nhiên rồi, nợ xấu luôn là chuyện tiêu cực của ngành ngân hàng khi nợ xấu tăng không những ảnh hưởng đến lợi nhuận của các ngân hàng mà nó làm cho vấn đề sáp nhập ngân hàng trở nên khó khăn hơn, bởi các ngân hàng khi sáp nhập với nhau thì họ tìm những đối tác có chất lượng tài sản tốt. Những ngân hàng nào có nợ xấu cao tất nhiên không phải là đối tượng tốt cho vấn đề sáp nhập. Nếu vấn đề sáp nhập không ổn thỏa thì việc tái cơ cấu ngân hàng cũng gặp khó khăn. Hiện tại, trong tái cơ cấu ngân hàng, việc cho ngân hàng phá sản là chưa có, do đó để các ngân hàng sáp nhập có lẽ là cách giải quyết duy nhất, mà cách đó gặp trở ngại thì vấn đề tái cấu trúc cũng gặp trở ngại.
PV: Liên quan đến một vấn đề khác mà dư luận đặc biệt quan tâm thời gian gần đây là vấn đề bảo mật tài khoản cá nhân, khi một khách hàng của Vietcombank bị rút trộm số tiền lớn trong tài khoản, ông nhận định tình hình này ở nước ta hiện nay như thế nào?
TS Nguyễn Trí Hiếu: Vấn đề bảo mật tài khoản cá nhân, các ngân hàng cần phải tăng cường. Vụ việc của Vietcombank vừa qua cho thấy có lỗ hổng về bảo mật thông tin. Nếu so với thế giới thì vấn đề bảo mật và đầu tư vào công nghệ thông tin của ngành ngân hàng Việt Nam còn rất thấp và thiếu sót nhiều lắm. Vấn đề bảo mật thông tin trên thế giới càng ngày càng chặt chẽ vì hacker có đầy đủ những công cụ để có thể tấn công ngành ngân hàng.
PV: Xin cảm ơn tiến sĩ!
Mai Phương
Năng lượng Mới 551
-
Bản tin Năng lượng xanh: Các nhà máy năng lượng mặt trời của Mỹ đạt được thỏa thuận sản xuất tấm pin 'Made in USA'
-
Tổng tài sản hệ thống ngân hàng giảm gần 530.000 tỷ đồng
-
Tìm giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế số ở Việt Nam
-
Vận hành thị trường bán buôn điện cạnh tranh cần công bằng, minh bạch
-
Bộ Công Thương lấy ý kiến về Dự thảo Luật Điện lực